آل البيت(ع) و حقوقهم الشرعية (کتاب)
معرفی اجمالی
آل البيت(ع) و حقوقهم الشرعية، اثر آیت‌الله جعفر سبحانی، نقدی بر کتابی با همین نام، تألیف صالح بن عبدالله درویش، از علمای وهابی است. نویسنده در این کتاب، با بررسی جایگاه اهل‌بیت(ع) در کتاب و سنت، افترائات و شبهات صالح درویش را پاسخ داده است. کتاب به زبان عربی و مقدمه آن در سال 1428ق، نوشته شده است.[۱]
ساختار
کتاب با دو مقدمه کوتاه از ناشر و نویسنده آغاز و مطالب در شش فصل، تنظیم شده است. نویسنده در ابتدا به تفسیر و تبیین «أهل‌البيت(ع)» و بررسی مفهوم «آل البيت(ع)» پرداخته و سپس ضمن بحث پیرامون فضائل اهل‌بیت(ع) در منابع اهل سنت، عقیده اهل سنت و جماعت پیرامون آل البيت(ع) را بررسیده و در پایان به بحث پیرامون حقوق آل البيت(ع) و بشر بودن آنها و اتهاماتی که به شیعیان پیرامون غلو درباره اهل‌بیت(ع) زده شده، پرداخته است.
گزارش محتوا
در مقدمه نخست، به جایگاه اهل‌بیت اشاره شده.[۲]در مقدمه دوم، به بیان این نکته پرداخته شده که این کتاب، در نقد و پاسخی به کتاب «آل البيت و حقوقهم الشرعية»، تألیف صالح بن عبدالله درویش می‌باشد.[۳]
نویسنده در فصل اول، به تفسیر و تبیین أهل‌البيت(ع) پرداخته است. وی در این فصل، اهل‌بیت(ع) را به ویژگی‌های خاص ایشان چون حرمت اخذ صدقه بر آنها، معرفی نموده و ضمن نام بردن برخی از این ویژگی‌ها، به بررسی و توضیح آنها پرداخته است.[۴]
وی در فصل دوم، مفهوم آل البيت(ع) را برررسی نموده و در آن به تبیین نظریه شیعه و ارائه دلایل ایشان بر حصر آل البيت(ع) در پنج تن که به اصحاب کساء معروف می‌باشند (پیامبر(ص)، علی(ع)، فاطمه(س)، حسن(ع) و حسین(ع)) همت گماشته است. از جمله این دلایل، عبارتند از:
- الف و لام در «أهل‌البيت» برای عهد می‌باشد؛
- تذکیر ضمایر؛
- ممارست حصر در فعل پیامبر(ع)، از جمله: جمع کردن آنها زیر کساء و تلاوت آیه مربوط به اهل‌بیت(ع) بر در خانه حضرت زهرا.[۵]
نویسنده در فصل سوم، فضائل اهل‌بیت(ع) در منابع اهل سنت را با توجه به آیه تطهیر، آیه مباهله، حدیث غدیر، حدیث اصطفاء، حدیث «الصلاة الإبراهيمية» بررسی نموده و سپس با توجه به حدیث ثقلین و سفینه، به تحلیل و مناقشه نظریه شیخ درویش در مورد این آیات و روایات پرداخته است. در این فصل نویسنده تفسیر آیات و تحلیل روایات وارده در مدح اهل‌بیت(ع) از دیدگاه اهل سنت را نقل نموده است.[۶]
در فصل چهارم نویسنده بر آن است تا عقیده اهل سنت و جماعت پیرامون آل البيت(ع) را در کتب معتبر این فرقه بررسی نماید. در این فصل، به تحلیل و بررسی ابعاد خروج امام حسین(ع) پرداخته شده است.[۷]
در فصل پنجم حقوق آل البيت(ع) تبیین شده است. این حقوق اعم از حقوق معنوی مانند محبت و ولایت ایشان است و هم شامل حقوق مادی مانند خمس می‌شود. مؤلف در این فصل اعتقادات شیعه را به‌خوبی تبیین نموده و به بررسی مرجعیت سیاسی و علمی اهل‌بیت(ع) پرداخته است.[۸]
در فصل ششم، بحث بشر بودن آل البيت(ع) در مقابل غلو گروهی و نیز افترا بستن به تشیع توسط نویسنده اثبات گردیده است.[۹]
وضعیت کتاب
فهرست مطالب در انتهای کتاب آمده است.
در پاورقی‌ها، علاوه بر ذکر منابع.[۱۰]، به توضیح برخی از مطالب متن پرداخته شده است.[۱۱]
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.
منبع
ویکی نور
