الفتوح (کتاب)
منبع: کتابشناسي تفصيلي مذاهب اسلامي، ص 304-305
نویسنده: محمدرضا ضميري
مؤلف:
ابومحمد احمد بن اعثم كوفی (م 314 ق).
زندگینامه و اظهارنظرها:
وی محدث، شاعر و مورخ شیعی بزرگ قرن سوم و چهارم هجری است. عدم اطلاع دقیق محققان از زادگاه و تاریخ تولد و زندگانی وی به حدی است كه در نام و نسب وی اختلاف كردهاند؛ همچنین لفظ اعثم را كه لقب پدر او بوده است گاهی درباره خود ابن اعثم بكار بردهاند.
ابن اعثم شاعر نیز بوده و یاقوت حموی ابیاتی از او را در معجم الادبا آورده است.[۱]
تألیفات:
التاریخ فی شرح الوقایع، المألوف، الفتوح.
معرفی اجمالی كتاب:
متن عربی كتاب از پس از رحلت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله شروع شده و تا پایان خلافت مستعین ادامه یافته است. ابن اعثم در بیشتر موارد از مآخذ خود یاد نكرده اما بسیاری از اخبار او را در سایر منابع میتوان یافت؛ هر چند از برخی منابع خود یاد كرده مانند شعبی، نصر بن مزاحم، واقدی، زهری و هشام كلبی.
ابن اعثم در اخبار مربوط به جنگ امویان و عباسیان و آغاز خلافت عباسیان، به طور مرتب مطالبی را از مدائنی نقل كرده و مطالب او درباره عراق افزون بر اخبار از شهرهاست. یك جلد از چاپ هشت جلدی درباره كربلا است و از مآخذ دست اول حماسه كربلا محسوب میشود.
شروح و تعلیقات:
محمد بن محمد مستوفی این كتاب را در سال 598 ق ترجمه كرده است. این ترجمه، ترجمهای آزاد است كه از حیث ادبی از اهمیت زیادی برخوردار است و تنها تا وقایع مربوط به امام حسین علیهالسلام ترجمه شده است.
وضعیت نشر:
این كتاب به همت انتشارات دارالكتب العلمیه لبنان در سال 1406 ق چاپ و منتشر شده است.
پانویس
- ↑ مقدمه الفتوح.