نماز اول وقت
درباره خواندن نماز در اول وقت، آثار و ثواب های زیادی قرار داده شده است؛ مانند: دو برابر شدن ثواب نماز، مورد محبت الهی قرار گرفتن و ... . علما هم با توجه به همین موضوع، مردم را سفارش به انجام نماز در اول وقت نموده و آن را از اصول مهمّ سیر و سلوک و قُرب به سوی خدا و کمال انسانی دانسته اند.
محتویات
ثواب نماز اول وقت
درباره ثواب نماز اول وقت برخی از احادیث نقل شده از ائمه اطهار (ع) ذکر می شود:
1. یکی از اصحاب امام صادق (ع) به آن حضرت عرض کرد: یا ابا عبد اللَّه! مرا از بهترین وقت براى خواندن نماز صبح آگاه فرما. امام (ع) فرمود: هنگام طلوع فجر؛ زیرا خداوند مىفرماید: «به تحقیق که قرآن فجر مشهود است[۱] یعنى، نماز صبح را هم فرشتگان روز و هم فرشتگان شب مشاهده میکنند. پس اگر بندهاى نماز صبح خود را به هنگام طلوع فجر بخواند، ثواب آن دو بار در نامه اعمال او نوشته مىشود، هم فرشتگان روز مىنویسند و هم فرشتگان شب[۲]
عطر نماز اول وقت
2. حضرت موسى بن جعفر (ع): «[عطر] نمازهاى واجب که در اول وقت و با آداب و حدود مخصوص به خود خوانده مىشوند، از برگها و ساقههاى نو رسیده و شاداب و با طراوت آس[۳] خوشبوتر است. پس بر شما است که نماز [واجب] را در اول وقت آن بجاى آورید[۴]
نماز اول وقت محبوب خدا
3. زُراره از امام باقر (ع) می پرسد: خداوند کار شما را به صلاح آورد، اداى نمازها در اول وقت آن بهتر است، یا در وسط وقت، یا در آخر وقت؟ امام (ع) فرمود: در اول وقت. رسول خدا (ص) فرمود: «خداوند عزّ و جلّ، کارهاى نیک را موقعى دوست دارد که در انجام آن تعجیل شود[۵]
نماز اول وقت دعا گوی نمازگزار
4. امام صادق (ع): «هر که نمازهاى واجب را در اول وقت بخواند و درست ادا کند، فرشته آن را پاک و درخشان به آسمان رساند و آن نماز فریاد زند خدا تو را حفظ کند چنانچه حفظم کردی و تو را به خدا سپارم چنانچه مرا به فرشتهاى کریم سپردى و هر که بدون عذر بعد از وقتش، آن را بدون دقت و ارتباط معنوی لازم بخواند، فرشته آن را سیاه و تاریک بالا برد و آن نماز فریاد کشد خدا ضایعت کند چنانچه ضایعم کردى و رعایتت نکند چنانچه رعایتم نکردى.[۶]
علمای بزرگ هم با توجه به این احادیث مردم را سفارش به انجام نماز در اول وقت نموده و آن را از اصول مهمّ سیر و سلوک و قُرب به سوی خدا و کمال انسانی دانسته اند.[۷]
نتیجه:
بر اساس روایات از ائمه اطهار (ع) و سفارش علما پسندیده این است که انسان اگر عذر شرعی نداشته باشد، نماز را در اول وقت آن بجا آورد تا مشمول آثار و ثواب آن شود.
پانویس
- پرش به بالا ↑ اسراء، 78:«أَقِمِ الصَّلاةَ لِدُلُوکِ الشَّمْسِ إِلى غَسَقِ اللَّیْلِ وَ قُرْآنَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ کانَ مَشْهُوداً»؛نماز را از زوال خورشید (هنگام ظهر) تا نهایت تاریکى شب [نیمه شب] برپا دار و همچنین قرآن فجر [نماز صبح] را چرا که قرآن فجر، مشهود (فرشتگان شب و روز) است.
- پرش به بالا ↑ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج 3، ص 283، دار الکتب الإسلامیة، تهران، 1365ش.
- پرش به بالا ↑ آس یا درخت مورد، از محصولات گرمسیرى است، و گویند عصاى حضرت موسى (ع) از چوب آن بوده است، همچنین به نوعى ریحان که بىاندازه خوشبوست، گفته مىشود. ر. ک: فرهنگ نفیسى، ج 1، ص 27، به نقل از: مجاهدى، محمد علی، پاداش نیکىها و کیفر گناهان، ص 112،انتشارات سرور، قم، چاپ اول، 1381ش.
- پرش به بالا ↑ عاملی، شیخ حرّ، وسائل الشیعة، ج 4، ص 119، مؤسسه آل البیت (ع)، قم، 1409 ق.
- پرش به بالا ↑ الکافی، ج 3، ص 274.
- پرش به بالا ↑ وسائل الشیعة، ج 4، ص 123 و 124.
- پرش به بالا ↑ ر.ک: موسوی (امام خمینی)، سید روح الله،آداب الصلاة، ص 108، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، تهران، چاپ هفتم، 1378ش.