طور سینا

طور به معنی کوه است و طور سینا کوهی است که در زمین سیناء قرار دارد. این کوه از مشاهیر جبال جهان است و ذکرش در قرآن بسیار آمده و موسی پیغمبر علیه السلام در آنجا نور الهی را بر سر درخت دید و شرف تکلیم یافت. در قرآن طور سینین هم آمده است. خداوند کناره راست آن کوه را به بنی اسرائیل وعده داده بود که بدانجا مسکنشان دهد.

محل طور سینا

علامه شعرانی در کتاب نثر طوبی در مورد محل این کوه می گوید: بسیاری از علمای نصاری با نهایت دقتی که کرده اند و اشاراتی که از تورات و کتب خود به نشانه‌های کوه و علائم آن استنباط نموده‌اند گویند در نواحی شام و فلسطین موضع حقیقی طور سیناء را به طور یقین تشخیص نداده‌ایم امام مردم آن نواحی کوهی را به نام طور سیناء می شناسند. نزد آنها جائی مشهور است که بالای آن کلیسائی به نام کاترین ساخته‌اند و گویند «ژوستی نین» امپراطور روم اولین بار بنای آن کرده است.

ابواسحاق گوید: سیناء حجاره ای است... آن کوهی است نزدیک ایلة و نزدیک آن شهرکی است که به روزگار پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و به سال نهم از هجرت فتح شد.

وحی بر حضرت موسی علیه السلام در کنار طور

بیابانی که موسی در آن بود بیابان طور و قسمت جنوبی بیت المقدس بود. موسی در فکر چاره ای بود که از دور آتشی را دید که شعله ور است. موسی خانواده خود را متوقف کرد و گفت؛ می خواهم به طرف آتش بروم تا پاره ای آتش را به سوی شما بیاورم و آنجا به پیغمبری رسالت یافت.

موسی به طرف آتش روان شد. چون نزدیک شد درخت سبزی را دید که نورانی است و از آتش شعله ور است. نزدیک رفت تا مقداری از آن گرما را نزد همسرش ببرد، اما هر بار از هجوم نهیب آتش به عقب رفت. تا این که صدایی از میان درخت به گوش موسی رسید. پس هنگامی که به آن آتش رسید.

ندا داده شد؛ «ای موسی! این منم پروردگار تو، پای از کفش خویش بیرون آور که تو در وادی طور هستی و من تو را برگزیده ام. پس به آنچه وحی می شود گوش فرا ده، منم من خدایی که جز من خدایی نیست. پس مرا پرستش کن و به یاد من نماز برپا دار. در حقیقت قیامت فرارسنده است. می خواهم آن را پوشیده دارم تا هر که به موجب آنچه می کوشد جزا یابد».

این ندا موسی را به بُهت فرو برد و این ندا را نیز شنید که فرمود؛ «این چیست که به دست راست داری؟»

موسی که تازه متوجه شد به مقام نبوت نائل گشته، به پاسخ حق تعالی لب گشود و گفت: «این عصای من است که بر آن تکیه می زنم و با آن برای گوسفندانم برگ می تکانم و مرا در آن بهره های دیگر نیز هست».

خداوند به موسی علیه السلام فرمان داد، به پاس احترام محضر پروردگار خود نعلین از پای درآورد و با پای برهنه در وادی دره طوی ـ در صحرای سینا ـ سرزمین تکلم خداوند با موسی علیه السلام گام نهد و این نشانه که طور سینا یا صحرای سینا سرزمینی پاک و منزه و شایسته احترام است.

منابع

• موسی در وادی طور سینا، تاریخ اسلام، تاریخ انبیاء (از آدم خلیفة اللّه علیه السلام تا خاتم رسول اللّه صلی الله علیه و آله)، حضرت موسی علیه السلام، موسی در وادی طور سینا، در دسترس در پایگاه اطلاع رسانی حوزه، بازیابی: 10 اردیبهشت 1393.
• لغت نامه دهخدا، واژه طور سیناء، در دسترس در واژه یاب، بازیابی: 10 اردیبهشت 1393.
• نثر طوبی، علامه شعرانی، واژه طور(ج2، ص 94)