سجین

نامی از نامهای دوزخ است که این واژه در قرآن دو بار بکار رفته است.

واژه شناسى «سجّين»

اين واژه، صيغه مبالغه از ماده «سجن» به معناى زندان است. بنابراين «سجّين» جايگاه ابدى تبهكاران است كه به دليل وجود انواع عذاب ها در آن ـ كه قابل مقايسه با سختترين زندانهاى دنيوى نيست ـ، چنين ناميده شده است. ابن منظور مىگويد: سجّين: فِعّيل من السجن، والسجّين: السجن. و سجّين: وادٍ فى جهنّم، نعوذ باللّه منها، مشتقٌّ من ذلك.

سجّين، صيغه مبالغه از «سجن» است. سجّين، همان سجن (زندان) است. سجّين، وادى اى در جهنم ـ كه از آن به خدا پناه مى بريم ـ از همين ريشه مشتق شده است. راغب اصفهانى نيز اين واژه را چنين معنا كرده است: والسجّين: اسم لجهنّم بإزاء عِلّيّين و زيد لفظه تنبيها على زيادة معناه. سجّين نامى است براى جهنّم در برابر علّيّين. بر اصل آن براى توجه به زيادت معنايش [حروفى] افزوده شده است.

واژه «سجّين» در قرآن و حديث

در قرآن، اين واژه دو بار بكار رفته است: «كَلَا إِنَّ كِتَبَ الْفُجَّارِ لَفِى سِجِّينٍ × وَ مَآ أَدْرَاكَ مَا سِجِّينٌ»؛ نه چنين است [كه آنها مى پندارند]! به يقين نامه اعمال بدكاران در «سجّين» است و تو چه مى دانى كه «سجّين» چيست؟!

كلمه «كتاب» در اين آيه به معناى مكتوب است. البته نه به معناى نوشته چيزى با قلم در كاغذ؛ بلكه به معناى قضاى حتمى الهى است بدين معنا كه سرنوشت قطعى تبهكاران، زندانى ابدى است كه به دليل وجود انواع سختى ها در آن قابل توصيف نيست. بنابراين آيه «وَ مَآ أَدْرَاكَ مَا سِجِّينٌ» تأكيد بر اين است كه عذاب هاى زندان دوزخ، فوق ادراك و توصيف اند. برخى از روايات نيز به همين معنا اشاره دارند.

منابع

• محمد محمدی ری شهری، بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حديث، ج2، قم: دارالحدیث، چاپ اول، 1389ش، ص61، در دسترس در پایگاه اطلاع رسانی حدیث شیعه، بازیابی: 16 اردیبهشت 1393.