یزید بن ولید بن عبدالملک

منبع: نرم‌افزار دایرة‌المعارف چهارده معصوم علیهم‌السلام

مرگ يزيد بن وليد - سال 126 هجري قمري/ 30 ذوالقعده

يزيد بن وليد بن عبدالملك بن مروان، معروف به "الناقص" در حدود سال 93 قمري از زني ايراني‌نژاد، به نام شاه فريد دختر فيروز بن خسرو بن شهريار بن خسرو پرويز، شاهنشاه ساساني ايران زاييده شد و مادربزرگ مادرش، مريم دختر قيصر روم بود.

يزيد به ايراني‌نژاد بودن مادرش افتخار مي‌كرد و بارها مي‌گفت: أنا ابن كسري فارس و مروان و قيصر جدي و جدي خاقان؛ من فرزند كسراي ايران و مروان بن حكم (چهارمين خليفه اموي) هستم و از يك سو، قيصر روم و از سوي ديگر خاقان چين جد من مي‌باشند.

وي، پس از قتل پسرعمويش وليد بن يزيد بن عبدالملك، بدست يكي ديگر از پسرعموهايش، بنام عبدالعزيز بن حجاج بن عبدالملك در 25 جمادی الثانی سال 126 قمري، به عنوان دوازدهمين خليفه اموي به خلافت رسيد.

آغاز خلافتش، اولين روز رجب سال 126 قمري، پنج روز پس از مرگ وليد بود. وي، در ايام كوتاه مدت خلافتش از عطاياي مردم كاست و سخت‌گيري‌هاي زيادي به عمل آورد. بدين جهت، به "الناقص" معروف گرديد.

در ايام خلافت وي، به خاطر رقابت عموزادگان اموي در دستيابي به خلافت و فشار عاملان و استانداران نالايق و ستمگر او بر مردم شهرها، هرج و مرج و بي‌نظمي عمومي، بسياري از مناطق را فراگرفته بود.

در شهر "حمص" واقع در شام، عباس بن وليد بن عبدالملك بر عليه او شورش كرد و اهالي اين شهر، وي را پشتيباني نمودند. همچنين بشر بن وليد در قنسرين، عمر بن وليد در اردن و يزيد بن سليمان در فلسطين بر ضد او قيام كردند. يزيد ناقص، در سومين روز خلافت خود، برادرش ابراهيم بن وليد را به ولايت‌عهدي خويش برگزيد و از مردم، براي وي بيعت گرفت و او را براي سركوبي شورشيان اردن، به آن ديار اعزام كرد.

ولي شورش‌هاي مردمي، بسياري از شهرها را فراگرفته بود به طوري كه اهالي مصر، حفص بن وليد حضرمي استاندار يزيد در اين ناحيه را كشتند و اهالي حمص، عبدالله بن شجره كندي استاندار يزيد در حمص را به قتل آوردند و اهالي مدينه منوره، عبدالعزيز بن عمر بن عبدالعزيز استاندار يزيد در مدينه را از اين شهر بيرون راندند و از هر سو، صحنه را بر وي تنگ نمودند.

سرانجام در 33 سالگي، پس از پنج ماه خلافت در 30 ذی القعده و يا در اول ذی الحجه سال 126 قمري در كام مرگ گرفتار آمد و برادرش ابراهيم بن وليد بر وي نماز خواند و در همان شام دفنش نمود. گويند برادرش ابراهيم، وي را مسموم كرد و از اين راه، او را به هلاكت آورد.