نور
راغب در مفردات می گوید :نور روشنی منتشر شده است که به دیدن کمک می کند و دو گونه است: دنیوی و اخروی. نور دنیایی نیز دو نوع است : نوعی معقول به چشم بصیرت و آن چیزی است که از امور الهیه منتشر می شود مانند عقل و نور قرآن و نوعی محسوس به چشم سر و آن چیزی است که از اجسام نورانی منتشر می شود مانند خورشید و ماه و ستارگان و اجرام نورانی
پس از نور الهی که در قرآن آمده مانند :
قَدْ جاءَكُمْ مِنَ اللَّهِ نُورٌ وَ كِتابٌ مُبِينٌ [المائدة/ 15]
وَ جَعَلْنا لَهُ نُوراً يَمْشِي بِهِ فِي النَّاسِ كَمَنْ مَثَلُهُ فِي الظُّلُماتِ لَيْسَ بِخارِجٍ مِنْها [الأنعام/ 122]
ما كُنْتَ تَدْرِي مَا الْكِتابُ وَ لَا الْإِيمانُ وَ لكِنْ جَعَلْناهُ نُوراً نَهْدِي بِهِ مَنْ نَشاءُ مِنْ عِبادِنا [الشورى/ 52]
أَ فَمَنْ شَرَحَ اللَّهُ صَدْرَهُ لِلْإِسْلامِ فَهُوَ عَلى نُورٍ مِنْ رَبِّهِ [الزمر/ 22]
نُورٌ عَلى نُورٍ يَهْدِي اللَّهُ لِنُورِهِ مَنْ يَشاءُ [النور/ 35]
و از نور محسوس به چشم سر:
هُوَ الَّذِي جَعَلَ الشَّمْسَ ضِياءً وَ الْقَمَرَ نُوراً [يونس/ 5]
و از نور اخروی:
يَسْعى نُورُهُمْ بَيْنَ أَيْدِيهِمْ [الحديد/ 12]
وَ الَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ نُورُهُمْ يَسْعى بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَ بِأَيْمانِهِمْ يَقُولُونَ رَبَّنا أَتْمِمْ لَنا نُورَنا [التحريم/ 8]
انْظُرُونا نَقْتَبِسْ مِنْ نُورِكُمْ [الحديد/ 13]
فَالْتَمِسُوا نُوراً [الحديد/ 13]
وگفته می شود خدا آنرا روشن نمود و آن را نور داد. وخدا خودش را نور نام برده از این نظر که او نورانی کننده است. چنانچه فرموده:اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ [النور/ 35] و این نامگذاری خدا خودش را به اسم نور به خاطر مبالغه در کارش یعنی نور بخشیدن است.[۱]
نور از اسامی قرآن
«نور» یکی از اسامی و صفات قرآن است:
«...وَأَنزَلْنَا إِلَيْكُمْ نُورًا مُّبِينًا»؛ و ما به سوی شما نوری تابناک فرو فرستاده‌ایم. (سوره نساء/174)
درباره اطلاق «نور» بر قرآن چند وجه ذکر شده است:
- قرآن راه سعادت انسان را روشن می‌کند و او را از ظلمت جهل و شرک و بت‌پرستی نجات می‌دهد.
- به لحاظ حقیقت متعالیه قرآن که از سرچشمه بی‌نهایت نور، یعنی خدای متعالی صادر شده است.
- چون قرآن باعث پیداشدن و قرارگرفتن نور ایمان در قلب می‌شود، «نور» نامیده شده است.
- قرآن روشن‌کننده همه حقایق و معنویات، مبدأ و معاد، حلال و حرام و امور دنیا و آخرت است؛ پس «نور» است.[۲]
پانویس
منابع
- ویکی علوم اسلامی (اصطلاح نامه علوم قرآنی، بخش اسامی و صفات قرآن)
- راغب اصفهانی، مفردات، ذیل واژه "نور"
