مقالات الاصول (کتاب)
این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.
محتوای فعلی بخشی از یک کتاب متناسب با عنوان است.
(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)
منبع: کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی
نویسنده: محمدرضا ضمیری
مؤلف:
آقا ضیاءالدین عراقى.(م 1361 ق)
زندگی‌نامه و اظهارنظرها:
وى یكى از استادان و مراجع بزرگ حوزه نجف در اواسط قرن اخیر، دانشمندى محقق، مجتهدى متبحر و محدثى عالم به علم رجال و تفسیر بود. آقا ضیاءالدین از بهترین شاگردان آخوند خراسانى، علامه یزدى، مرحوم همدانى، آقا شریعت اصفهانى و سید فشاركى به شمار مى رفت و خود سال‌هاى متمادى در حوزه نجف از مدرسان بزرگ محسوب مى شد.
مرحوم آقا ضیاء معاصر با آیت الله نائینى، آیت الله اصفهانى (كمپانى) و آیت الله سید ابوالحسن اصفهانى بود كه این چهار نفر در عداد استادان فقها و مراجع طراز اول جهان تشیع بودند و اغلب مراجع بعدى شیعه، از كرسى درس آن‌ها به درجه اجتهاد رسیدند.
مرحوم مقدس تبریزى در ریحانة الادب مى نویسد: «آقاى آقا ضیاءالدین عراقى از مراجع طراز اول شیعه و از فحول علماى امامیه بود. حوزه درس فقه و اصول او در نجف، اشرف محل استفاده علما و آیات عرب و عجم گردید. در تقریر مسائل اصول فقهى و بیان احكام، حسن تحریر و تقریر به عصر خویش بى مانند بود. آقا ضیاء در اصول، مقالاتى به رشته تحریر درآورد و بر شرحى هم بر تبصره علامه نوشت.
برخى از شاگردان او عبارتند از: شیخ محمدتقى بروجردى، شیخ محمدتقى خوانسارى، شیخ محمدتقى آملى، شیخ محمدرضا مظفر، شیخ محمدرضا طبسى و...
تألیفات:
استصحاب عدم ازلى، احكام الرضاع، حاشیه بر عروة الوثقى، حاشیه بر كفایة الاصول، حاشیه بر مكاسب، حجیت قطع، مقالات الاصول، شرط مفاخر، قاعده لاضرر، قاعدة الحرج، نهایه الافكار.
معرفى اجمالى كتاب:
این كتاب كه دربردارنده آخرین نظریات اصولى آقا ضیاءالدین عراقى است، از مهم ترین مصادر اصولى معاصر به شمار مى آید. صاحب الذریعه گفته است كه این مقالات به وسیله میرزا عبدالله بن محمدحسن هشترودى تبریزى شاگرد آقا ضیاءالدین در سال 1338 تقریر شده است.
این كتاب دربردارنده چهل مقاله است كه پاره اى از آن‌ها عبارت اند از: علم، علم اصول، حقیقت وضع، اقسام وضع، معانى حرفى، وضع مركبات، علامات حقیقت و مجاز، حقیقت دلالت و اقسام آن، تعارض احوال، حقیقت و مجاز، صحیح و اعم، استعمال لفظ واحد در بیش از یك معنى، مشتق، ماده امر، وضع صیغه امر، مره و تكرار، فور و تراخى، اجزاء، مقدمه واجب، آیا امر به شى اقتضاء نهى از ضد دارد؟ اجتماع امر و نهى، آیا نهى اقتضاى فساد دارد؟ مفهوم و منطوق، مفهوم شرط، مفهوم وصف، مفهوم غایت، مفهوم حصر، مفهوم عدد، عموم و خصوص و...
وضعیت نشر:
این كتاب به همت مجمع الفكر الاسلامىِ قم چاپ و منتشر شده است.
