آیه 77 نساء

این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.

محتوای فعلی بخشی از یک کتاب است که برای اینجا مناسب بوده است.

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)

منبع: نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شیخ طوسی و ساير مفسرين خاصه و عامه ، ص 220

نویسنده: محمدباقر محقق

شأن نزول آيه 77 سوره نساء

«أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ قِيلَ لَهُمْ كُفُّوا أَيْدِيَكُمْ».^[۱]

«شیخ طوسى» در سبب نزول آيه دو وجه ذكر نموده اند: اول، ابن عباس و حسن بصرى و عكرمة و قتادة و سدى گويند: درباره عده اى از صحابه است كه اجازه جهاد با مشركين را از پيامبر خواسته بودند كه از آن جمله عبدالرحمن بن عوف بود كه در مكه اقامت داشته است وقتى كه حكم قتال و جهاد در مدينه به آن‌ها داده شد بر عده اى از آن‌ها دشوار و سخت آمد.

دوم، مجاهد گويد: درباره يهود نازل گرديده كه خداوند امت پيامبر خود را از اين كه روشى مانند روش يهود اتخاذ نمايند، نهى فرمود.^[۲]^[۳]

پانویس

↑ بقيه آيه، «وَأَقِيمُواالصَّلاةَ وَآتُواالزَّكاةَ فَلَمَّا كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقِتالُ إِذا فَرِيقٌ مِنْهُمْ يَخْشَوْنَ النَّاسَ كَخَشْيَةِ اللَّهِ أَوْ أَشَدَّ خَشْيَةً وَ قالُوا رَبَّنا لِمَ كَتَبْتَ عَلَيْنَا الْقِتالَ لَوْلا أَخَّرْتَنا إِلى أَجَلٍ قَرِيبٍ قُلْ مَتاعُ الدُّنْيا قَلِيلٌ وَالْآخِرَةُ خَيْرٌ لِمَنِ اتَّقى وَلاتُظْلَمُونَ فَتِيلًا؛ آيا نديدى؟ كسانى را كه هنگامى كه به ايشان گفته مي‌شد، دست نگهداريد (زيرا هنگام جهاد هنوز نرسيده) و نماز بپاى داريد و زكات بدهيد ولى هنگامى كه نبرد و قتال (با دشمن) واجب شده بود دسته اى از آن‌ها از مردم (دشمن) ترسيدند مانند ترسيدن از خدا بلكه سخت تر و گفتند: خدايا چرا بر ما جهاد را واجب كردى (چه مي‌شد) اگر (جهاد را) براى ما به تأخير مى انداختى تا دم مرگ نزديك (خود) بگو: (اى پيامبر) كالا و بهره اين جهان كم است و سراى ديگر بهتر است از براى كسانى كه پرهيزكار باشند و به اندازه اندكى هم ستم نمى بينند».
↑ صاحبان مجمع البيان و كشف الاسرار از كلبى نقل نمايند كه اين آيه درباره عبدالرحمن بن عوف الزهرى و مقداد بن الاسود الكندى و قدامة بن مظعون الجمحى و سعد بن ابى‌‌وقاص نازل شده و صاحب كشف الاسرار افزوده كه كسى كه اصرار بر شركت نكردن در جهاد داشته طلحة بن عبيدالله بود كه به خاطر ثروت زياد و علاقه شديد به زندگى از رفتن به جهاد كراهت داشته است، - نسائى و حاكم نيز از ابن عباس موضوع نزول آيه را درباره عبدالرحمن بن عوف روايت كرده اند. -
↑ صاحب برهان از محمد بن يعقوب كلينى و او بعد از چهار واسطه از محمد بن مسلم او از امام باقر عليه‌السلام روايت كند كه فرمود: به خدا قسم روشى را كه امام حسن‌مجتبى عليه‌السلام درباره اين امت اتخاذ فرمود بسيار نيكو و خير بود و براى چنين روش پسنديده اى اين آيه نازل گرديده است ولى وقتى كه بر مردم واجب شد كه در ركاب امام حسين عليه‌السلام به قتال و جهاد بپردازند، گفتند: رَبَّنا لِمَ كَتَبْتَ عَلَيْنَا الْقِتالَ و نيز حسن بن زياد العطار از امام صادق عليه‌السلام نيز نظير چنين روايت را نقل نموده است.