فرصت شیرازی
فرصت شیرازی، محمد نصیر
- ملیت: ایرانی
- قرن: 13
(1339-1271 ق)، نویسنده، نقاش و شاعر متخلص به فرصت. ملقب به میرزا آقا و فرصتالدوله. در شیراز به دنیا آمد. در همان شهر علوم مداوله از جمله صرف و نحو، معانى و بیان و منطق و حكمت را تحصیل كرد و از شیخ مفید بیش از دیگر اساتیدش دانش آموخت.
او در شعر و شاعرى نیز مشهور بود. وى به زبان انگلیسى و فرانسه و پهلوى آشنایى و در فن نقاشى و موسیقى شهرتى بسزا داشت. مدتى از عمر خود را در هندوستان و عراق به سیر و سیاحت گذراند و هنگام بازگشت به شیراز به اتفاق شعاع السلطنه، حاكم فارس به تهران آمد و نزد مظفرالدین شاه رفت و لقب فرصتالدوله یافت.
در اوان مشروطیت به سمت نخستین رییس معارف و اوقاف فارس مصنوب گریدد وى تا پایان عمر مجرد زیست. مدفن او در حافظیه شیراز است. از آثار وى: «آثار عجم» یا «شیرازنامه»؛ «اشكال المیزان» در علم منطق؛ «بحور الالحان» در علم موسیقى و عروض؛ «جغرافیاى هندوستان»؛ «صرف و نحو خط آریا»؛ «دبستان الفرصه»؛ «دیوان» شعر؛ «منشآت» فرصت؛ «مقالات علمى و سیاسى»؛ «دریاى كبیر»؛ «شطرنجیه».
منابع
- انجمن مفاخر فرهنگی، اثرآفرینان، ج4، ص282.