صحاف باشی تهرانی
صحاف باشی تهرانی، ابراهیم
- ملیت: ایرانی
- قرن: 14
(وف ح 1300 ش)، نویسنده و شاعر. ملقب به صحاف باشى. مؤسس اولین سالن عمومى سینما در ایران بود و نخستین گام براى عمومى شدن سینما به وسیلهى وى آغاز شد. او در دارالفنون، زبان انگلیسى خوانده بود و سفرهاى دور و دراز زمینى و دریایى را به منظور تجارت، از حدود 1258 ش آغاز كرده بود.
در یكى از این سفرها با دستگاه سینما توگراف آشنا شد و در بازگشت به ایران، در 1322 ق نخستین سالن عمومى سینما را دایر كرد. پس از مدتى به هندوستان رفت و در آنجا روزنامهى «نامهى وطن» را منتشر كرد.
در پایان عمر به مشهد آمد و سكنى گزید. او در این شهر مدتى سمت مترجمى قشون انگلیس را عهدهدار بود و در ایام بیكارى به كار صحافى و پاكتسازى مىپرداخت. صحافباشى در مشهد درگذشت و در باغ نادرى دفن شد. وى علاوه بر این كه نخستین سالن سینماى ایران را بنیاد نهاد، حمام نمره را نیز در تهران ایجاد كرد و دارالایتامى نیز بنا نمود و آن را وقف كرد.
كارهاى نیك دیگرى نیز به او نسبت مىدهند. به گفتهى فرزندش، وى شعر نیز مىسرود و «دیوان» شعرى هم داشته و سه بار دور دنیا را گشته و حاصل این سفرها، «سفرنامه»اى است كه از وى بازمانده است. در «شرح حال رجال» از شخصى به نام محمد صحاف باشى یاد شده كه شرح احوال او با صاحب عنوان بسیار نزدیك است و ممكن است كه یكى باشند.
منابع
- انجمن مفاخر فرهنگی، اثرآفرینان، ج4، ص28.