زیارت پیاده امام حسین علیه السلام
آنچه در راه طلب خسته نگردد هرگز پاى پر آبله و باديه پيماى من است.
غير از عشق و محبت، كه پاى زائر را پياده به مرقد حسين علیه السلام مىكشاند و رنج سفر و خوف و خطر را به جان مىخرد، پياده روى براى زيارت سیدالشهدا، ثواب بسيار دارد و مورد تاكيد پيشوايان دين است.
اما صادق علیه السلام فرموده است: «من خرج من منزله يريد زيارة قبر الحسين بن على علیه السلام ان كان ماشيا كتبت له بكل خطوة حسنة و محا عنه سيئة...»[۱] هر كس به قصد زيارت امام حسين علیه السلام پياده از خانهاش خارج شود، خداوند در مقابل هر گام براى او حسنهاى مىنويسد و گناهى از او مىزدايد.
يكى از زائران هميشگى حسين علیه السلام كه هر ماه آن حضرت را زيارت مىكرده، بخاطر پيرى و ناتوانى، يك بار نتوانست برود. نوبت بعد كه پياده پس از چند روز راهپيمايى به حرم مىرسد و سلام مىدهد و نماز زيارت مىخواند در خواب آن حضرت را مىبيند كه به وى مىگويد: چرا به من جفا كردى، تو كه نيكوكار بودى...[۲] اين شدت عنايت ائمه را به زائر پياده مىرساند.
معاوية بن وهب (از اصحاب امام صادق عليه السلام) مىگويد: خدمت آن حضرت رسيدم. در مصلاى خود در خانهاش نشسته بود و پس از نماز با خداوند راز و نياز مىكرد.
از جمله (در دعا نسبت به زائران قبر حسين علیه السلام) مىگفت: «خداى زائران قبر حسين را بيامرز اينان كه در اين راه، پول خرج مىكنند، بدن هاى خود رادر اين راه در معرض قرار مىدهند... خدايا رحمت كن بر چهرههايى كه آفتاب، رنگ آن ها را تغيير داده، صورت هايى كه متوجه قبر ابا عبدالله است، چشمهايى كه در محبت ما اشك مىريزد... خدايا اين جان ها و بدن ها را به تو مىسپارم تا كنار حوض كوثر به هم برسيم...».[۳]
اين سنت زيارت پياده، از زمان ائمه بوده و تاكنون نيز ادامه دارد و اجر بيشمارى براى آن نقل شده است. فاضل دربندى مىنويسد: اين پياده بودن، يا به جهت فقير بودن زائر است كه نشان مىدهد اين زيارت، برخاسته از شوق و محبت است يا به جهت آنست كه زائر، خود را در برابر سلطان اقليم جوانمردى و خورشيد سپهر عصمت و شهادت كوچك مىشمارد و در راه او، رنج سفر پياده را بر خود هموار مىكند و هر دو ارزشمند است.[۴]
در عراق، از سالها پيش چنين رسم است كه هيئت ها، دستهها و كاروان هايى كوچك يا بزرگ در ايام خاصى از بصره، بغداد و عمدتا از نجف براى زيارت كربلا پياده حركت مىكنند.
به ويژه در ايام زيارتى خاص مثل نيمه شعبان، اول رجب، ايام عاشورا و اربعين بيشتر و پرشكوهتر است و اغلب، راه كنار ساحل فرات را انتخاب مىكنند كه از نجف تا كربلا 18 فرسنگ است و چند روز طول مىكشد.
در اين كاروان هاى زيارتى پياده، علماى بزرگ هم شركت مىكردند همچون ميرزاى نايينى، آيت الله كمپانى، سيد محسن امين و بسيارى از علماى معاصر. در اين مسير، ديدار با عشاير و فعاليت هاى تبليغى هم انجام مىگرفت و شعارهايى هم مطرح مىشد و روضهخوانى برگزار مىگشت.
در ايام حكومت ها بعثي ها، اين پياده روي هاى پرشكوه، آن هم از طريق جاده غيررسمى كنار فرات، رنگ مبارزه و مخالفت با رژيم عراق هم به خود مىگرفت و يك بار هم در ايام اربعين حسينى در سال 1397 ق. به درگيري هاى سخت ميان نيروهاى بعثى با انقلابيون شيعه و كاروانهاى زيارتى در طول راه و در حرم ابا عبدالله الحسين علیه السلام انجاميد و كشتهها و مجروحان بسيارى داد[۵] و به «اربعين خونين» معروف شد.
در كوى عشق، درد و بلا كم نمىشود از باغ خلد، برگ و نوا كم نمىشود. تيغ شهادتست دلگرم را علاج اين تشنگى به آب بقاء كم نمىشود قاصد، تسلى دل عاشق نمىدهد شوق حرم به قبله نما، كم نمىشود.[۶]
پانویس
منابع
جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف.