آیه ۷ قلم
متن آیه
ترجمه
هر آینه پروردگار تو بهتر می داند چه کسی از طریق او گمراه گشته ، که، اوبه ره یافتگان داناتر است
شأن نزول آیات 5 تا 7
سید ابوالحمد مهدى بن نزار الحسینى بعد از نه واسطه از ضحاک بن مزاحم و نیز محمد بن العباس هم بعد از پنج واسطه از ضحاک بن مزاحم روایت کند که گفت: هنگامى که رسول خدا على بن ابى‌طالب را مقدم می‌داشت و وى را بزرگ مى شمرد.
قریش مى گفتند: روش محمد به جنون و دیوانگى کشیده شده است لذا اوائل آیات این سوره تا این آیات به همین منظور نازل گردید و مراد از راه راست خدا در آیه «هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِیلِهِ» که کفار از آن گمراه شده اند، وجود على بن ابى‌طالب است.[۱] محمد بن العباس بعد از شش واسطه از ابوایوب انصارى نقل کند که وقتى که پیامبر دست على را بلند کرد و فرمود: من کنت مولاه فعلى مولاه.
عده اى از مردم گفتند: پیامبر درباره على روش جنون‌آمیز و گمراهى پیش گرفته است لذا آیات 5 و 6 نازل شد.[۲]
امام صادق علیه‌السلام فرماید: عمر بن الخطاب روزى على بن ابى‌طالب را ملاقات نمود و گفت: شنیدم که گفته اى آیات 5 و 6 سوره قلم درباره من و رفیق من نازل شده است. على در جواب فرمود: آیا می‌خواهى تو را درباره آیه «وَالشَّجَرَةَ الْمَلْعُونَةَ فِی الْقُرْآنِ» و آیه «فَهَلْ عَسَیتُمْ إِنْ تَوَلَّیتُمْ أَنْ تُفْسِدُوا فِی الْأَرْضِ وَ تُقَطِّعُوا أَرْحامَکمْ» خبر بدهم که براى بنى‌امیه نازل شده است.
عمر گفت: این موضوعات دروغ است و بنى‌امیه به ارحام خود بهتر می‌رسند.[۳] احمد بن محمد بن خالد البرقى بعد از دو واسطه از جابر و او از امام باقر علیه‌السلام و ایشان از پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم روایت کنند که فرمود: هر شخص مؤمنى که مرا دوست بدارد، على را نیز دوست می‌دارد و اگر کسى مرا دوست بدارد و با على دشمن باشد در ایمان آوردن خود دروغ گفته است. دو نفر از منافقین که این گفتار را از پیامبر مى شنیدند، گفتند: کار رسول خدا صلی الله علیه و آله درباره على به گمراهى و دیوانگى کشیده شده است لذا این آیات با آیات 8 و 9 و 10 در این باره نازل گردیده است.[۴]
پانویس
===
منابع
- قرآن کریم، ترجمه عبدالمحمد آیتی.
- محمدباقر محقق، نمونه بینات در شأن نزول آیات از نظر شیخ طوسی و سایر مفسرین خاصه و عامه ، ص 826
پیوندها
