عبدالصمد شیرازی

«عبدالصمد شیرازی» معروف به «عبدالصمد شیرین قلم»، مُذَهِّب، نقاش، خطاط و کاتب ایرانی در قرن دهم قمری است.

عبدالصمد، از نقاشان فعال دربار صفوی بود که در جوانی به دعوت حاکم زمان به هند رهسپار شد، تا پایه‌گذار مکتبی از نقاشی باشد که با اصول نقاشی ایرانی آغاز شد.

در فاصله زمانی ۹۲۱ ق. تا حدود ۹۸۶ ق، عبدالصمد در نگارخانه سلطنتی سه پادشاه با سه نوع اعتقاد مشغول به کار بوده است: شاه طهماسبِ شیعه؛ همایون شاهِ سنی مذهب و اکبرشاه با اعتقاد به آیین اکبری. با توجه به اهمیت شخصیت هنری عبدالصمد و نفوذ بی بدیل وی در هنر هند، تفاوت های بارزی در نگاره های انتخابی از دوره های کاری او مشاهده می شود، که نتیجه اعمال سلیقه پادشاه در کار هنری نگارگر است؛ زیرا اصول به کار رفته، با شیوه آغاز کار هنرمند همخوانی نداشته و آن را تنها می توان ناشی از فضای جدید فکری حاکم بر محل کار هنرمند دانست.

از جمله آثار عبدالصمد شیرازی عبارتند از: قرآنى به خط نسخ خوش و سرلوح ها و سرسوره ها تذهیب گردیده، با رقم: «...خدمه به تذهیبه و تحریره عبدالصمد شیرازى سنه ۹۴۳ ق»؛ نگارگری حمزه‌نامه؛ نگارگری خمسۀ نظامی.