سید ابراهیم مجاب
سید ابراهیم فرزند سید محمد عابد و نوه‌ی امام موسى بن جعفر (علیه‌السلام)، معروف به «سید ابراهیم مجاب»، در قرن دوم هجری در مدینه به دنیا آمد. بدان علت که ایشان در آخر عمر، نابینا و زمین‌گیر شد، به «ضریر» نیز مشهور شده[۱] و در منابع قدیمی از وی با عنوان ضریر کوفى یاد می‌شود.[۲]
ابراهیم مجاب نخستین شخصیت علوی است که در سال ۲۴۷ ه.ق، پس از مرگ متوکل عباسی، از کوفه به کربلا آمد و آنجا سکونت گزید.[۳] در آن دوران، محمد منتصر، پسر متوکل، امور خلافت را در دست گرفته بود. او از آنچه متوکل بر علویان روا داشته بود، اندوهگین و آزرده خاطر شده بود. ازاین‌رو به علویان اجازه داد تا قبر امام حسین(علیه السلام) را زیارت کنند.
یکى از پژوهش‌گران معاصر در این خصوص مى نویسد: «بین مورّخان و نسب شناسان اتّفاق نظر است که پس از ویرانى کربلا به دستور متوکل، اوّلین علوى که در دوره منتصر عباسی به سال ۲۴۷ هـ.ق، سرزمین کربلا را مسکن دائمى خویش قرار داد، سید ابراهیم مجاب بود. وقتی او از کوفه به کربلا هجرت کرد بینایى خود را از دست داده بود».[۴]
معروف است هنگامى که سید ابراهیم به کنار قبر سید الشهداء (علیه السلام) رفت و بر امام سلام داد و گفت: «السلام علیک یا جدّاه (یا أبَه)»، از داخل روضه شریفه این ندا برخاست که: «و علیک السلام یا وَلدى»؛ لذا بدین جهت وى به ابراهیم مُجاب (جواب داده شده) شهرت یافت.[۵]
در همین‌باره یکی از نوادگانش چنین می‌سراید: من این للناس مثل جدّی موسى أو ابنه المجاب * اذ خاطب السبط و هو رمس جاء به اکرم الجواب[۶]
(کجا میان مردم، همانند جدم موسی و پسرش مجاب یافت می‌شود؛ آن‌گاه که به سبط پیامبر درحالی‌که در قبرش دفن بود، خطاب نمود (سلام کرد) و بهترین جواب را دریافت کرد.)
ابن فوطی از ابراهیم مجاب، چنین یاد می‌کند: «کان من الزهّاد العبّاد، کثیر الدعاء والاوراد، وکان لا یخرج من بیته الا للضرورة وهو مواظب على العبادة لیلاً ونهاراً»؛ او از زاهدان و عابدان بود. زیاد به نیایش و اوراد و اذکار می‌پرداخت. از خانه‌اش مگر برای ضرورت و احتیاج، خارج نمی‌شد. او مواظب عبادت خود در شب و روز بود... .[۷]
سید ابراهیم مجاب سرانجام در سن ۷۰ سالگی در کربلا رحلت نمود و در کنار مرقد مطهر امام حسین (علیه السلام) به خاک سپرده شد. بقعه ابراهیم مجاب، در زاویه شمال غربى رواق مطهّر حسینى در نقطه تلاقى رواق شاهى و رواق بالاى سر واقع است. این بقعه از زیارتگاه‌هاى مهم داخل آستانه حسینى است. امروزه نیز چندین طائفه بزرگ از سادات موسوى از نسل همین سید بزرگوار در کربلا زندگى مى کنند.
پانویس
- ↑ انجاز العدات، محمد رحمتی، ص۱۱۵.
- ↑ فخر رازی، الشجرة المبارکة فی أنساب الطالبیة، ص ۱۰۳.
- ↑ سید محسن امین، أعیان الشیعة، ج ۲، ص ۲۳۰؛ المشاهد المشرفة، السید حسین ابوسعیدة، ج۱، ص۶۳.
- ↑ دائرة المعارف تشیع، ج ۳، ص ۳۴۵، به نقل از: صحتى سردرودى، سیماى کربلا حریم حریت، ص ۸۵- ۸۶.
- ↑ ابراهیم حموینى، فرائد السمطین، ج ۱، ص ۵۴؛ أعیان الشیعة، ج ۲، ص ۲۲۴؛ سید جواد شبّر، ادب الطف، ج ۸، ص ۵۷.
- ↑ الاصیلی، ص۱۸۳؛ غایة الاختصار، ابن زهرة، ص۸۹.
- ↑ مجمع الآداب، ابن‌الفوطی، ج۴، صص ۳۵۶-۳۵۷.
منابع
- "قبر ابراهیم مجاب"، حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت.
- "اولین کسی که در کربلا ساکن شد"، پایگاه اسلام کوئست.
- راهنماى اماكن زيارتى و سياحتى در عراق، احسان مقدس، نشر مشعر، تهران، ص ۲۳۹.
