ربع قرن مع العلامة الأمینی (کتاب)

کتاب «ربع قرن مع العلامة الأمینی؛ شذرات من حیاته الشریفة» اثر حسین شاکرى، از دوستان علامه امینى است که در آن برخى از خاطراتى که نویسنده در دوران ارتباط با علامه داشته را به زبان عربى ذکر کرده است. این خاطرات را مى‌توان فرهنگى و علمى نامید؛ زیرا در آن مباحثى در باب شرح‌حال علامه امینى و نیز بسیارى از اندیشمندان اسلامى و همچنین مطالبى در مورد محتواى کتاب الغدیر و روش آن مطرح شده است.

ساختار کتاب

کتاب حاضر از مقدمه مختصر نویسنده، زندگینامه علامه امینى و متن اصلى کتاب تشکیل شده است. متن کتاب از فصل‌بندى و نظم خاصى پیروى نمى‌کند و نویسنده کتابش را به روش خاطره‌نویسى با استفاده از حافظه شفاهى و گاه برخى از اسناد تاریخى فراهم آورده است. وى خودش شاهد حوادث بوده است و برخى از مطالب را نیز به منابع استناد داده است.

در اثر حاضر همچنین خلاصه چند کتاب زیر -از آثار علامه امینى- ذکر شده است: ۱- الغدیر، ۲- شهداء الفضیلة، ۳- سیرتنا و سنتنا سیرة نبینا و سنته، ۴- تفسیر فاتحه الکتاب و ۵- ادب الزائر لمن یمّم الحائر.

گزارش محتوا

نویسنده خاطراتی را از علامه امینى بیان کرده است. از جمله می نویسد: «برخى از معممین بزرگ به همراه شخصیت‌هاى بزرگى دولتى، نظامى، قضایى و... جلسه‌اى تشکیل دادند. آنها با حاکم شهر، نورالدین نعسانى، دیدار کردند و از او خواستند که علّامه امینى را جهت محاکمه به دادگاه تحویل دهد و این به خاطر تعصبات مذهبى بود. آنها ادعا مى‌کردند که کتاب شریف «الغدیر» باعث تفرقه بین مسلمین شده و شبهاتى را درباره خلفاى سه‌گانه پدید آورده است. آنها درصدد بودند با تحریک نعسانى به‌صورت قانونى از علّامه انتقام بگیرند. نعسانى کتاب الغدیر را طلب کرد تا پس از خواندن، درخواستشان را پاسخ گوید. پس از دریافت کتاب، مهلتى براى خواندن آن خواست. تا بعضى مدخل‌هاى قانونى و مواد جرمى را از آن بیابد و براى محاکمه آماده سازد و هم‌چنین در مورد آن بدون رحم و دلسوزى به شدیدترین شکل قانون حکم کند. روزها گذشت و به تبع آن هفته‌ها و نعسانى کوچکترین موردى در آن پیدا نکرد در حالیکه قرار بود نشستى دوباره برگزار شود و شاکیان منتظر جواب او بودند. او گفت: حکم من اینست که او را باید اعدام کرد، تمامى کتب او را سوزاند و اموال و املاکش را مصادره کرد و به بدترین شکل، او را شکنجه و زجر داد. اما تمام اینها، فقط منوط به یک شرط است. آیا مى‌توانید این امر را محقق کنید؟ حاضران سرشار از هیجان و احساس پاسخ دادند: بله هرچه بخواهى، ما اجرا مى‌کنیم و آنرا عملى مى‌سازیم. نعسانى گفت: شرط اینست که شما تمامى مصادر، مسانید، کتب و صحاحتان را بسوزانید تا دیگر براى او حجتى نباشد که علیه ما کتابى بنویسد، و در هنگام محاکمه نتواند بدان احتجاج کند. منحرفان و گمراهان بهت زده به او خیره شدند و گفتند: چگونه ممکن است؟! او گفت: زیرا تمامى احادیث و روایاتى که نقل کرده، همه از صحاح، مسانید، سیر و کتب خود شما است و در احتجاجات، مناظرات و مناقشات از آنها بهره مى‌برد».

همچنین نویسنده مطالب متعددى از شخصیت‌هاى علمى و فرهنگى در مورد علامه امینى نقل کرده است. به‌طور مثال او مطلبى از استاد شهید مطهرى در مورد الغدیر و وحدت اسلامى از فارسى به عربى ترجمه کرده و در اثر حاضر آورده است.

وضعیت کتاب

براى کتاب حاضر، فقط فهرست تفصیلى مطالب فراهم شده است. نویسنده ارجاعاتش را به صورت پاورقى آورده است. نام و نشان سوره‌ها و آیات، منابع با شماره جلد و صفحه و برخى توضیحات در پاورقى‌هاى کتاب آمده است. تصاویرى از علامه امینى و نویسنده و همچنین تصاویرى از دست‌خطّ و نامه‌هاى علامه امینى همراه با ترجمه عربى آنها در کتاب آمده است.

گفتنى است که کتاب حاضر تحت عنوان «همرهى خضر؛ ۲۵ سال همراه علامه امینى(ره)، گوشه‌هایى از زندگى علامه امینى» توسط محسن رفعت به زبان فارسى به‌صورت خلاصه ترجمه شده است.