رأفت

«رأفت» به معنای نرم‌دلی و مهربانی، یکی از فضایل نفسانی و صفات پسندیده است که در قرآن و روایات آن را ستوده اند.

مفهوم رأفت

رأفت در لغت به معنای مهربانی و ترحم است.

رأفت خداوند متعال به معناى احسان به بندگان وگذشت از آنان مى باشد. اما رأفت در بندگان خدا به معناى نرم و دل‌‍نازک بودن است که در محبت و نیکى به دیگران و گذشت از آنان تجلّى مى یابد.

طریحی در مجمع البحرین می گوید: تفاوت رأفت با رحمت -که آن نیز به معناى نازک دلى آمده- در این است که رقت قلب در رأفت بیشتر از رقّت قلب در رحمت است. و علامه طباطبایی فرق آن دو را در این می داند که رأفت مختص به اشخاص مبتلا و بیچاره است؛ ولی رحمت در اعم از آن (بیچاره و غیر بیچاره) استعمال می شود.

رأفت در قرآن و روایات

با مطالعه اى اجمالى و تفکّر در برخى آیات قرآن مجید، به نمونه هاى فراوانى از رأفت و رحمت اسلامى در این کتاب آسمانى دست مى یابیم، که به عنوان اصل اساسى معرّفى شده است. خداوند در آیات متعدد، خود را به صفت «رأفت» توصیف کرده است: «وَمِنَ النَّاسِ مَنْ یشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ وَاللَّهُ رَءُوفٌ بِالْعِبَادِ» چنان که پیامبر اکرم صلّى اللَّه علیه و آله را نیز بدان ستوده است: «لَقَدْ جَاءَکمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِکمْ عَزِیزٌ عَلَیهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِیصٌ عَلَیکمْ بِالْمُؤْمِنِینَ رَءُوفٌ رَحِیمٌ»

همچنین فضیلت «رأفت» در حدیثى از امام صادق علیه السّلام از لشکریان عقل شمرده شده است.

منابع

• ویکی فقه
• تفسیر المیزان
• فرهنگ معین