شیخ حسنعلی تهرانی
آیت الله حسنعلی تهرانی (م، ۱۳۲۵ ق) فرزند حاج محمود تبریزی، یکی از اساتید بزرگ و اعلام مشهور مشهد رضوی در اوایل قرن چهاردهم هجری است. او دانشمندی الهی، فقیهی ربانی، سالکی خدائی، در جمله بندگان شایسته و صالح خداوند متعال محسوب بود.
تحصیلات و استادان
شیخ تهرانی زادگاهش تهران بوده و به جوانی پس از طی مقدمات علوم عازم نجف اشرف گردید و مدتها از حضور علامه ملاعلی نهاوندی استفاده نمود و سپس سالها در سامرا از کرسی درس میرزای بزرگ برخوردار بود و خود به مقام استادی رسید. آیت اللّه تهرانی هر روز در آغاز درس مرحوم میرزا مقداری از نهج البلاغه را می خواند و در مواقعی نیز به جای ایشان، نماز جماعت را اقامه می کرد.
تهرانی در زمان حیات استاد خود به سلک فضلای مدرسین و ائمه متقین قرار گرفت. وی تقریرات درسی استاد را در فقه و اصول به رشته تحریر برد و دو سالی پس از فوت میرزا در جمله مدرسین عتبات بود، اما در سال ۱۳۱۴ هجری از سامرا و نجف عازم تهران گردید و مورد اکرام و احترام مردم خداجو قرار گرفت.
حسنعلی تهرانی به علت رکون امرا و شاهان قاجار به او، ناراحت بود و عاقبت زادگاه خویش را به قصد مشهد علی بن موسی الرضا برای همیشه ترک نمود. معظم له در مشهد سالیان متمادی در رأس علمای پارسا و مدرسین بزرگ فقه و اصول قرار داشت.
ویژگی‌های اخلاقی و اجتماعی
حاج شیخ حسنعلی تهرانی علاوه بر مقام علمی، در بعد اخلاقی و کرامات نفسانی نیز شخصیتی برجسته و ممتاز بود. ایشان سال ها به تهذیب نفس پرداخته و انسانی وارسته بود.
آیت الله تهرانی از ائمه جماعت مخلص مسجد گوهر شاد بود و به جهت کثرت تقوی و کمال و زهد و اخلاص صاحب کراماتی باهر گردید. وی به سبب عشق و علاقه وافر به اولیاء و پیمودن راه و رسم بندگی خدا از مقربان درگاه رضوی بود و عجایبی از او گرفت.
مرحوم شیخ آقا بزرگ تهرانی در توصیف ایشان در «طبقات اعلام شیعه» آورده است: «کان کثیر البکاء، دائم المراقبه». بر اثر همین اخلاص و مراقبت دائم، کراماتی از ایشان به ظهور رسیده که شرح آن ها در برخی کتب آمده است.
آیت اللّه تهرانی، اهتمام ویژه ای به اقامه نماز جماعت و احیای مساجد متروکه داشت. چنین نقل شده که آن مرحوم مدت مدیدی برای اقامه نماز به مساجد متروکه می رفت. قبل از آن که ایشان به مسجد بروند، به مردم محل خبر می دادند که یکی از علمای سامرا قرار است برای اقامه نماز به مسجد بیایند. با انتشار این خبر، مردم برای شرکت در نماز جماعت به آن مسجد هجوم برده و مسجد متروکه و احیاناً مخروبه را مهیای نماز می کردند و حاج شیخ چند صباحی در آن جا اقامه نماز می کردند؛ سپس عزم رفتن به مسجد دیگری با همین کیفیت می نمودند. آن مرحوم از این راه مساجد زیادی را در مشهد احیا و آباد کرد.
وفات
سرانجام این عالم ربانی، پس از یک عمر تلاش صادقانه و خدمت به مکتب اهل بیت عصمت و طهارت چند صباحی در بستر بیماری افتاد و در نیمه ماه رمضان ۱۳۲۵ هجری به دیار عشاق پیوست.
فرزند عالم او حجة الاسلام شیخ محمد رضا (پدر آیت الله حسنعلی مروارید) وارث علوم پدر گشت. این بیت علم و تقوی در زهد و اخلاص مُشار بالبنان در بین شیعیان اند.
منابع
- سايت شعائر
- پایگاه اطلاع رسانی حوزه
