شهید محمدتقی بشارت
حجةالاسلام محمد تقی بشارت (۱۳۶۰-۱۳۲۴ ش)، از روحانیون بسیار متعهد، مبارز و فعال، قبل و بعد از انقلاب بود؛ وی نماینده پرتلاش منطقه سمیرم و دهاقان در مجلس شورای اسلامی بود و به دست منافقان ضد انقلاب به شهادت رسید.
محتویات
تحصیلات و استادان
محمدتقی بشارت متولد سال ۱۳۲۴ شمسی در بخش «دهاقان» شهرستان «سمیرم» استان اصفهان، در خانواده ای مذهبی رشد کرده بود و علاقه‌ای شدید به معارف اسلامی داشت. از این رو، در هفده سالگی وارد حوزه علمیه اصفهان شد و به فراگیری علوم اسلامی پرداخت. سال بعد، به حوزه علمیه مشهد رفت و در مدرسه میرزا جعفر، ادامه تحصیل داد. او پس از سه سال تحصیل در آن حوزه، برای ادامه تحصیل راهی قم گردید.
شهید بشارت درس های ادبیات عرب را در حوزه‌های علمیه اصفهان و مشهد، و دروس فقه، اصول، فلسفه، کلام و تفسیر را در حوزه علمیه قم فراگرفت. وی هفده سال از عمر خویش را به فراگیری علوم اسلامی گذراند و به زبان عربی تسلط یافت.
شماری از استادان او عبارتند از:
- ۱. آیت الله العظمی مرعشی نجفی؛
- ۲. آیت الله حسین نوری همدانی؛
- ۳. آیت الله لطف الله صافی گلپایگانی؛
- ۴. آیت الله علی مشکینی؛
- ۵. آیت الله ابوالقاسم خزعلی.
حجة الاسلام بشارت مقالاتی از خود به یادگار گذاشت که برخی از آن ها در روزنامه ها و مجلات چاپ شد. «خوارج از دیدگاه نهج البلاغه» که حاصل درس های آیت الله حسین نوری همدانی است، به وسیله شهید بشارت گردآوری و چاپ شد. وی همچنین قسمتی از کتاب «مجموعه ورّام» را به فارسی ترجمه کرد. کتاب «آغاز حرکت انقلابی در مصر» نیز محصول تلاش وی و دو نفر دیگر است که با اقتباس از درس های آیت الله حسین نوری فراهم شده است.[۱]
مبارزات سیاسی و فعالیتهای اجتماعی
حجة الاسلام بشارت از نزدیک با مشکلات مردم آشنا بود و در سفرهای تبلیغی اش در ماه های رمضان و محرم، با مردم گفتگو می کرد و از نزدیک درد دل‌های آنان را می شنید. از ظلم و ستم خوانین، که با حمایت مسئولان ادارات رژیم پهلوی همراه بود، آگاهی داشت و می دانست که مردم در چه مشکلاتی بسر می برند. فقر، بیکاری، کمبود پزشک و امکانات بهداشتی، تبعیض، مهاجرت روستاییان به شهرها، بی حجابی، فساد و فحشا، ظلم و ستم مسئولان ادارات، خفقان سیاسی موجود و ناهنجاری های دیگر، همه جای کشور را فراگرفته بود.
شهید بشارت منشأ همه بدبختی ها را، در هرم قدرت کشور می دید، و شاه را عامل اصلی عقب ماندگی کشور می دانست. از این رو، در سال ۱۳۴۸ ش. در ۲۴ سالگی فعالیتهای سیاسی خود را علیه دستگاه طاغوت آغاز کرد. وی بارها - از جمله در سال ۱۳۵۰ ش. پس از سخنرانی در بروجرد - به وسیله ساواک دستگیر و زندانی شد، ولی دست از افشاگری علیه رژیم پهلوی برنداشت.
او به شهرهای مختلف مسافرت می کرد و مردم را با ظلم و ستم رژیم پهلوی آشنا می ساخت. او چند بار در شهرهای بروجن، شهرکرد و گچساران به دلیل سخنرانی سیاسی علیه رژیم پهلوی، به وسیله ساواک دستگیر و زندانی شد. برادرش رحمت الله بشارت، در سال ۱۳۵۷ ش. در تظاهرات علیه رژیم، به شهادت رسید. ساواک، حجة الاسلام بشارت را تهدید کرد که برای برادرش مجلس ختم نگیرد؛ ولی او مجلس باشکوهی برگزار کرد و در اعلامیه ای تند، علیه رژیم به افشاگری پرداخت و بدین خاطر، دو روز بعد دستگیر شد. او یک بار دیگر نیز به وسیله ساواک قم دستگیر شد.
حجة الاسلام بشارت در سال ۱۳۵۲ ش. از سوی ساواک گچساران دستگیر و به مدت پنج سال در سراسر ایران ممنوع المنبر شد. او در دوران مبارزه، از شناسنامه‌های جعلی به نام های محمود دهاقانی، محمد موسوی و احمد عظیمی استفاده می کرد تا ساواک نتواند او را شناسایی کند. او حداقل ۱۲-۱۰ اسم مستعار داشت و حتی در برخی سفرهای تبلیغی، عمامه مشکی به سر می گذاشت. وی در بیشتر سفرهای تبلیغی با لباس شخصی رفت و آمد می کرد تا گرفتار مأموران امنیتی رژیم پهلوی نشود. او یک بار در یکی از مساجد زنجان، در حال سخنرانی علیه رژیم پهلوی بود که مأموران ساواک مسجد را محاصره کردند و او با لباس شخصی توانست از چنگ مأموران بگریزد.
او بارها از سوی آیت الله العظمی گلپایگانی، آیت الله شهید صدوقی و آیت الله پسندیده (برادر امام خمینی) برای تبلیغ به مناطق دورافتاده و محروم می رفت و مردم را با معارف اسلامی آشنا می ساخت و جنایت های رژیم پهلوی را افشا می نمود. شجاعت و شهامت او در افشای جنایات رژیم پهلوی کم نظیر بود. اختناق سیاسی در دوران رژیم پهلوی باعث شده بود تا بسیاری از مبارزان سیاسی جرأت سخنرانی در برخی زمان ها و مکان ها را نداشته باشند، اما او هیچ ترسی به دل راه نمی داد و همیشه می گفت: «ما برای اسلام و قرآن قدم برمی داریم و خداوند نگهدار ما است».
او در سال های ۱۳۵۶ و ۱۳۵۷ ش. مبارزات سیاسی خویش را گسترش داد و در برپایی تظاهرات و راهپیمایی ها در استان کهگیلویه و بویراحمد و نیز راهپیمایی ها و تظاهرات مردم قم نقش بسیار ارزنده ای داشت.
حجة الاسلام بشارت بارها از سوی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم مأموریت یافت بر اساس رهنمودهای امام خمینی به شهرهای مختلف مسافرت کند و راهنمایی ها و تظاهرات شهرستان ها را هدایت کند.
پس از پیروزی انقلاب:
با پیروزی انقلاب اسلامی، حجة الاسلام بشارت از سوی امام خمینی مأموریت یافت به استان کهگیلویه و بویراحمد برود و به حل مشکلات مردم بپردازد. متن حکم امام خمینی به ایشان چنین است: «جناب مستطاب ثقةالاسلام والمسلمین آقای محمدتقی بشارت دامت افاضاته با توجه به وضع منطقه گچساران و حومه (دوگنبدان) و آشنایی جناب عالی به وضع آن حدود، مقتضی است مسافرتی بدان جا بنمایید و از نزدیک، مشکلات محلی را بررسی نموده و در اصلاح کارها بکوشید و در رفع کمبودها و نیازمندی های اهالی، به هر نحو که مقدور است و مصلحت می دانید، اقدام نمایید. و در هر حال، از مشورت و صلاحدید علمای اعلام محل و مؤمنین محترم، دریغ ننمایید و در حفظ وحدت کلمه و اتحاد، سعی کافی مبذول دارید و از اختلاف و تفرقه پرهیز نموده و مردم را بر حذر دارید. از خدای تعالی موفقیت همگان را در راه خدمت به اسلام و مسلمین خواستارم. والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته. ۱۲ شعبان ۱۳۹۹. روح الله الموسوی الخمینی».
حجة الاسلام محمدتقی بشارت در تاریخ ۱۲/۵/۱۳۵۸، به نمایندگی مردم استان کهگیلویه و بویراحمد در مجلس خبرگان قانون اساسی انتخاب شد. وظیفه مجلس خبرگان قانون اساسی، تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بود. حجة الاسلام بشارت در تدوین قانون اساسی، به ویژه در تصویب اصل «ولایت فقیه»، بسیار زحمت کشید.
تصرف لانه جاسوسی آمریکا به وسیله دانشجویان پیرو خط امام، مورد حمایت علما و مردم قرار گرفت. حجة الاسلام محمدتقی بشارت در سخنرانی پیش از دستور جلسه ۶۱ مجلس خبرگان قانون اساسی، به دفاع از حرکت انقلابی دانشجویان مسلمان پیرو خط امام برخاست.
حجة الاسلام بشارت علاوه بر آن که نماینده مجلس خبرگان قانون اساسی و نماینده امام خمینی در گچساران بود، نمایندگی امام در جهاد سازندگی، سرپرستی بنیاد شهید و کمیته انقلاب اسلامی سمیرم را نیز برعهده داشت.
او در انتخابات نخستین دوره مجلس شورای اسلامی، در تاریخ ۱۹/۲/۱۳۵۹، به عنوان نماینده مردم دهاقان و سمیرم به مجلس شورای اسلامی راه یافت. وی تا زمان شهادت، نزدیک به بیست ماه در سمت نماینده مردم دهاقان و سمیرم در مجلس شورای اسلامی، در سنگر نمایندگی به دفاع از انقلاب و حل مشکلات مردم پرداخت. وی عضو کمیسیون تحقیق و نایب رئیس کمیسیون امور داخلی مجلس شورای اسلامی بود و تلاش سازنده‌ای در این دو کمیسیون از خود نشان داد.
حجة الاسلام بشارت خود را وقف انقلاب کرده بود. او در ساختن مدرسه، پل و جاده سازی در منطقه سمیرم، تلاش فراوانی نمود؛ به ویژه در ساخت پل هایی که باتلاش او در منطقه محروم سمیرم سُفلا در مناطق صعب العبور ساخته شد. تشکیل کمیته امداد امام خمینی و بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در سمیرم، از اقدامات او در دوران نمایندگی مجلس شورای اسلامی است.
او در بهره برداری سیستم مخابرات سمیرم نیز نقش بسیاری داشت. او در دوران نمایندگی اش در مجلس شورای اسلامی، بسیار تلاش کرد و به کمک مستضعفان شتافت. او همیشه می گفت: باید برای این مردم مستضعف کار کنیم و مشکلات آنان را حل کنیم. وی در جلسه ۳۹ مجلس شورای اسلامی، در تاریخ ۶/۴/۱۳۵۹، در سخنرانی پیش از دستور، هدف خود از شرکت در انتخابات مجلس شورای اسلامی و پذیرفتن نمایندگی مردم در مجلس را، چنین بیان کرد: «خدایا! تو گواهی که ما با پذیرفتن این مسئولیت بس سنگین، برای رسیدن به قدرت و ریاست و استفاده از شئون مادی به این مکان حاکمیت ملت نیامده‌ایم؛ بلکه... ما برای پاسداری از مکتب و حفظ دستاوردهای انقلاب و صدور انقلاب در جامعه های دیگر بر آن شدیم که با خلوص نیت این مسئولیت را بپذیریم».
ویژگی‌های اخلاقی
حجة الاسلام بشارت، علاقه وافری به ائمه علیهم السلام داشت. او اهل توسل به ائمه اطهار علیهم السلام بود. روزی دو - سه بار دعای فرج امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) را می خواند. اهل دعا و نماز شب بود. هرگاه اسم حضرت فاطمه سلام الله علیها را می شنید، اشک‌هایش جاری می شد. در روزهای تعطیل، همراه اعضای خانواده اش به جمکران می رفت و به امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) متوسل می شد.[۲]
شهید بشارت به فرزندان خود، خصوصاً به دخترانش علاقه بسیاری داشت. رفتارش با فرزندان خیلی خوب بود. سعی می کرد به خانواده اش سخت نگذرد. معمولاً در کارهای خانه، به همسرش کمک می کرد. بیشتر اوقات هنگام بازگشت از سفر، هدیه‌ای برای اعضای خانواده می خرید.
ساده زیستی از ویژگی های شهید بشارت بود. او حتی پس از پیروزی انقلاب اسلامی که سمت نمایندگی مجلس خبرگان، مجلس شورای اسلامی، ریاست بنیاد شهید و... را بر عهده داشت، ساده زیستی را رها نساخت. خانه اش در محله‌ای قدیمی، در محله حاج زینل (هفت تیر) میدان سعیدی قم، قرار داشت. او از نمایندگی مجلس و ریاست بنیادها، ثروتی برای خویش نیندوخت و به همان خانه‌ای که قبل از انقلاب خریده بود، قناعت کرد. او با این که نماینده مردم سمیرم در مجلس شورای اسلامی بود ولی خانه اش محل رفت و آمد مردم قم و حل مشکلات آنان بود. وی پناهگاه مردم بشمار می رفت. او دوبار به سفر حج مشرف شد.[۳]
شهادت
حجة الاسلام بشارت همیشه در جلسات هفتگی شماری از نمایندگان مجلس شورای اسلامی و مسئولان کشور که در دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی تشکیل می شده، حضور فعال داشت، ولی در حادثه هفتم تیر که منجر به شهادت شهید بهشتی و شماری از نمایندگان مجلس و مسئولان نظام شد، در جلسه حضور نداشت. شرکت فعال حجة الاسلام بشارت در جلسات حزب جمهوری اسلامی ایران، تلاش او برای تصویب طرح عدم کفایت سیاسی بنی صدر در مجلس شورای اسلامی، مسئولیت های نمایندگی امام خمینی در گچساران و دوگنبدان، سرپرستی بنیاد شهید و کمیته انقلاب اسلامی سمیرم، نقش فعال او در تأسیس کمیته‌های انقلاب اسلامی و در یک کلام، تبعیت محض او از «ولایت فقیه» باعث شد تا منافقان طرح ترور او را در دستور کار خود قرار دهند.
شهید محمد تقی بشارت بعد از ظهر روز دوشنبه در تاریخ ۱۳۶۰/۱۰/۷، که وی با اتومبیل خود در حال عبور از خیابان صبای جنوبی تهران بود، به وسیله یک اتومبیل پژوی قرمز رنگ، که سرنشینان آن را یک مرد و زن تشکیل می دادند، متوقف می شود و از سوی دیگر خیابان، منافق دیگری که با پوشش فروشنده پسته در کمین او بود، با اسلحه یوزی او را هدف قرار داد و به شهادت رساند.
پیکر پاک شهید حجة الاسلام محمدتقی بشارت، پس از تشییع باشکوه مردم انقلابی تهران و نمایندگان مجلس شورای اسلامی، که با شعار مرگ بر منافقین و مرگ بر آمریکا همراه بود، به قم انتقال یافت و در قبرستان شیخان، نزدیک حرم مطهر حضرت معصومه سلام الله علیها، به خاک سپرده شد.
پانویس
منابع
- محمدرضا سماک امانی، ستارگان حرم، جلد ۱۶، صفحه ۱۵۰، ۱۶۵.
