سید علاءالدین گلستانه
سید علاء الدین محمّد، فرزند شاه سید ابو تراب محمّد على قاضى است. از تاریخ تولّد وى، اطّلاعى در دست نیست و از استادانش فقط علّامه محمّدباقر مجلسى را مى شناسیم که با خاندان گلستانه، وصلت نیز داشته است. از ایام جوانى و تحصیل وى نیز اطّلاعى در دست نیست ؛ ولى در اواخر عمرش از عالمان موجّه و مورد توجّه مردم و حاکمان صفوى در اصفهان به شمار مى رفته، به طورى که دو بار به وى سمت وزارت پیشنهاد شده؛ ولى وى از شدّت پارسایى و تقوا، از پذیرش آن، خوددارى ورزیده است. آن چنان که از کتب تاریخ عصر وى به دست مى آید، وى در اصفهان، مشغول اُمورات شرعى و تبلیغ احکام دین بوده و روزگار خود را با شرح و تفسیر احادیث معصومان علیهم السلام سپرى مى کرده است. میرزا علاء الدین گلستانه برادر زن علامه محمدباقر مجلسی است از فضلای معروف دوران صفوی است شرحی بر نهج البلاغه دارد که نمونة از علو مقام و استادی اوست.
حزین در تاریخ خود در فصل (ذکر معدودی از افاضل معاصرین) می‌گوید:
«دیگر عمده السادات میرزا علاء الدین محمد معروف به گلستانه است از افاضل و اتقیاء بود و با والد مرحوم اختصاص تمام داشت به عبادت و افاده بسر می‌برد و بر کتب متداوله شرعیه تعلیقات دارد و روزگار به آسودگی و عزت داشت در همان اوان او نیز در گذشت و اولادش به مناسب دیوانی آلوده شدند ایشان را آن عزت و احترام نماند»
آثار
۱- بهجة الحدائق، که شرح صغیر نهج البلاغه است. ۲- ترتیب مشیخة من لایحضره الفقیه، که بطرزی عجیب مرتبش کرده و یک نسخه از آن در کتابخانه ٔ سپهسالار تهران موجود است. ۳- حدائق الحقایق فی شرح کلمات کلام اﷲ الناطق، که شرح کبیر نهج البلاغه و بیشتر از همه دلیل تبحر و تفنن مؤلف خود بوده، و لکن موفق به اتمام آن نشده و به گفته ٔ ذریعه تا مقدار کمی بعد از خطبه ٔ شقشقیه در سه مجلد تألیف یافته است. ۴- روضة الشهداء و شرح الاسماء الحسنی. ۵- منهج الیقین، و آن شرح رساله ای است که حضرت صادق (ع) برای اصحاب خویش نوشته و به مداومت و نظر کردن و عمل کردن به آن امر فرموده. و این کتاب علاءالدین شبیه کتاب عین الحیاة آیزنه اش مجلسی دوم است. وی در بیست وهفتم شوال ۱۱۰۰ هَ. ق. درگذشت. ولکن شیخ علی حزین (متولد ۱۱۰۳) گوید من در سفر خود علأالدین گلستانه را دیدم و با پدرم یگانگی داشته، و گفته ٔ حزین قول دیگری را درباب وفات وی که ۱۱۱۰ هَ. ق.است تأیید میکند.
وفات
سال ۱۱۰۰ یعنی آخر قرن یازدهم در اصفهان وفات نموده است.
منابع
- ریحانة الادب ج ۳ ص ۴۳۶
- کُنی و القاب قمی ج ۲ ص ۴۳۶
- هدیةالاحباب ص ۲۰۱
منبع
ميرزا علاء الدين گلستانه، سایت علامه مجلسی، تاریخ بازیابی:1 بهمن 1399.
