حسن بن علی وشاء
حسن بن على بن زياد الوشاء بجلى كوفى از وجوه طايفه از اصحاب حضرت امام رضا عليه السلام است و پسر دختر الياس صيرفى است كه از شيوخ اصحاب حضرت امام صادق عليه السلام بوده و از جد خود الياس روايت كرده كه در وقت احتضارش گفت: شاهد باشيد و اين ساعت، ساعت دروغ گفتن نيست هر آينه شنيدم از حضرت صادق عليه السلام كه فرمود: واللّه! نمىميرد بندهاى كه دوست دارد خدا و رسول و ائمه اطهار عليهمالسلام را پس آتش مسّ بكند او را و اين كلام را اعاده كرد دوبار و سه بار بدون آن كه از او سؤال كنند.[۱]
علاقه به حدیث
شيخ طوسى روايت كرده از احمد بن محمد بن عيسى بن قمى؛ كه به جهت طلب حديث هجرت كردم به كوفه و ملاقات كردم در آنجا حسن بن على وشا را از او سؤال كردم كه كتاب علأن رزين و ابان بن عثمان را براى من بياورد، چون آورد گفتم به او دوست مىدارم كه اجازه دهى به من روايت اين دو كتاب را، گفت: خدا تو را رحمت كند! چه عجلهاى دارى برو بنويس از روى آنها بعد سماع كن، گفتم: كه از حوادث روزگار ايمن نيستم، گفت: اگر من دانستم كه از براى حديث مثل تو طالبى است هر آينه بسيار اخذ حديث مىكردم چه آن كه من درك كردم در اين مسجد نهصد تن از مشايخ را كه هر يك مىگفت: «حدَّثنى جعفرُ بْن مُحَمَّد».[۲]
مولف گويد: كه از اين روايت معلوم مىشود كه در سابق اهل قم چقدر طالب حديث بودهاند. از قم تا كوفه به طلب حديث و هم اعتماد ايشان به اصول بوده و روايت نمىكردند حديث را مگر با اجازه يا سماع از مشايخ و بالجمله: او از مشايخ اجازه و اجلاء اصحاب ائمه از او روايت مىكنند و اگر عثرهاى از او سر زده در وقف او بر حضرت موسى عليه السلام تدارك كرده به رجوع او به حضرت امام رضا عليه السلام و قول به امامت آن حضرت و حجت بعد از آن حضرت.
علت ترک کردن مذهب حسن بن علی وشا
ابن شهر آشوب در (مناقب) روايت كرده از او كه گفت: نوشتم در طومارى مسائلى چند كه امتحان كنم به آن على بن موسى عليه السلام را پس صبح حركت كردم به سوى منزل آن حضرت، از بسيارى جمعيت كه بر در خانه آن حضرت بود نرسيدم به در خانه در اين حال خادمى را ديدم كه مىپرسيد: كيست حسين بن على وشاء پسر دختر الياس بغدادى؟ گفتم: اى غلام! آن كس كه تو مىجويى منم. پس نوشتهاى به من داد و گفت: اين است جواب مسائلى كه با خود دارى! پس من به سبب اين معجزه باهره قطع كردم به امامت آن حضرت و ترك كردم مذاهب واقفيه را.[۳]
پانویس
منابع
شیخ عباس قمی، منتهی الآمال، قسمت دوم، باب یازدهم: در تاريخ حضرت رضا عليه السلام