التبیین فی أصحاب الإمام أمیرالمؤمنین و الرواة عنه (کتاب)

التبيين في أصحاب الإمام أميرالمؤمنين و الرواة عنه تأليف عبدالحسين شبسترى، گردآورى و دسته‌بندى اصحاب امام على(ع) و روات سخنان آن حضرت است كه به زبان عربى نگارش شده است.

التبیین في أصحاب الإمام أمیر المؤمنین علیه‌السلام و الرواة عنه

ساختار

اين اثر، مشتمل بر مقدمه ناشر، نويسنده و متن اثر به ترتيب حروف الفباست. شيوه نگارش نويسنده بدين ترتيب است كه در متن عبارات به منابع و گوينده‌هاى اقوال اشاره نكرده و پس از شرح حال هر راوى، منابع مورد استفاده را همراه با جلد و صفحه ذكر نموده است.

گزارش محتوا

نويسنده، مقدمه را با اين عبارت آغاز كرده كه در قديم و جديد پيرامون زندگى اميرالمؤمنين(ع) آثار فراوانى نوشته شده و از سيره پاكيزه و مفاخر عظيم و اصحاب و روات آن حضرت بحث شده است. وى هدف از تأليف اين كتاب را مشاركت در سختى‌ها و ثواب‌هاى مؤلفين گذشته دانسته است.

با ذكر نام، نسب، كنيه، نام مادر و اين خصوصيات كه آن حضرت متولد در مكه، اولين مسلمان، اولين امام، كامل‌ترين انسان پس از نبى(ص)، مدافع رسول خدا(ص)، زوجه فاطمه زهرا(س) و نيز با ذكر حوادث پس از رحلت رسول خدا(ص) مباحث كتاب آغاز شده است.

آيات و روايات فراوانى در حق على(ع) نازل شده و افراد مختلف در منقبت آن حضرت مطالب زيادى گفته‌اند كه در ادامه مباحث گردآورى شده است.

اولين شخصيت از ياران اميرالمؤمنين كه نام او در كتاب ذكر شده «آمنه بنت شريد» است. وى از شيعيان آن حضرت بوده است. فصيح، حاضرجواب و همسر عمرو بن حمق خزاعى بوده است. داستان او پس از قتل همسرش توسط معاويه و به زندان افتادنش و ايستادگى وى در برابر معاويه خواندنى است.

فاطمه زهرا(س)، همسر و از اصحاب اميرالمؤمنين(ع) است. نويسنده، معتقد است كه آيات زيادى در حق ايشان نازل شده است و احاديث فراوانى در فضل و جلالت قدر آن حضرت وجود دارد كه شيعه و غير شيعه نقل كرده‌اند. آن حضرت اشعارى در سوگ رسول‌الله(ص) سروده‌اند كه نويسنده به آنها اشاره كرده است.

كميل بن زياد نخعى از جمله اصحاب نبى اكرم(ص) بوده و همچنين از اعاظم اصحاب اميرالمؤمنين(ع) و از اصحاب سر و مكاشفه آن حضرت بدون واسطه بوده است. دعاى كميل به وى منسوب است و از ثقات محدثين از اميرالمؤمنين(ع) و البته قليل الحديث بوده است. وى در واقعه صفين در سال 37ق حضور داشته است.

وضعيت كتاب

جلد چهارم كتاب به فهارس اختصاص يافته است. ابتدا اسامى اصحاب به ترتيب حروف الفبا و پس از آن اصحابى كه با كنيه يا لقب ياد شده‌اند و در انتها اسامى بانوان و اقرباء از اصحاب اميرالمؤمنين ذكر شده است.

منابع مقاله

مقدمه و متن كتاب.

منبع

ویکی نور