دعای اول صحیفه سجادیه
نسخهٔ تاریخ ۲۳ دسامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۰:۰۶ توسط مهدی موسوی (بحث | مشارکتها)
موضوع دعا: حمد خداوند
تقسیمات: این دعا به ۵ بخش و ۳۰ فراز تقسیم شده است.
عبارت آغاز دعا در صحیفه سجادیه:
وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ إِذَا ابْتَدَأَ بِالدُّعَاءِ، بَدَأَ بِالتَّحْمِيدِ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ الثَّنَاءِ عَلَيْهِ:
دعاي آن حضرت است چون به نماز برمي‌خاست بدين صورت به سپاس و حمد خداوند عزوجل ابتدا مي‌کرد و مي‌گفت:
متن و ترجمه دعا:
ترجمه دعا از ترجمه صحیفه حسین انصاریان گرفته شده. برای مشاهده سایر ترجمه های دعا و شرح های آن به لینک قرار داده شده در ذیل هر بخش مراجعه کنید.
|
--بخش اول-- الْحَمْدُ لِلَّهِ الْأَوَّلِ بِلَا أَوَّلٍ كانَ قَبْلَهُ، وَ الْآخِرِ بِلَا آخِرٍ يکونُ بَعْدَهُ.
حمد خدایی را که اول همه آثار هستی اوست و قبل از او اوّلی نبوده، و آخر است بی آنکه پس از او آخری باشد،
الَّذِي قَصُرَتْ عَنْ رُؤْيتِهِ أَبْصَارُ النَّاظِرِينَ، وَ عَجَزَتْ عَنْ نَعْتِهِ أَوْهَامُ الْوَاصِفِينَ.
خدايي که ديده بينندگان از ديدنش قاصر، و انديشه و فهم وصف‌کنندگان از وصفش عاجز است.
ابْتَدَعَ بِقُدْرَتِهِ الْخَلْقَ ابْتِدَاعاً، وَ اخْتَرَعَهُمْ عَلَي مَشِيتِهِ اخْتِرَاعاً.
به دست قدرتش آفريدگان را ايجاد کرد و آنان را بر اساس اراده خود صورت بخشيد،
ثُمَّ سَلَک بِهِمْ طَرِيقَ إِرَادَتِهِ، وَ بَعَثَهُمْ فِي سَبِيلِ مَحَبَّتِهِ، لَا يمْلِکونَ تَأْخِيراً عَمَّا قَدَّمَهُمْ إِلَيهِ، وَ لَا يسْتَطِيعُونَ تَقَدُّماً إِلَي مَا أَخَّرَهُمْ عَنْهُ.
آنگاه همه را در راه اراده خود راهي نمود و در مسير محبت و عشق به خود برانگيخت، موجودات هستي از حدودي که براي آنان معين فرموده، قدمي پيش و پس نتوانند نهاد،
وَ جَعَلَ لِکلِّ رُوحٍ مِنْهُمْ قُوتاً مَعْلُوماً مَقْسُوماً مِنْ رِزْقِهِ، لَا ينْقُصُ مَنْ زَادَهُ نَاقِصٌ، وَ لَا يزِيدُ مَنْ نَقَصَ مِنْهُمْ زَائِدٌ.
و براي هر يک از آنان روزي معلوم و قسمتشدهاي از باب لطف قرار داد. هر آن کس را که روزي فراوان داده، احدي نميتواند بکاهد، و هر آن کس را که روزي کاسته، هيچ کس نتواند بيفزايد،
ثُمَّ ضَرَبَ لَهُ فِي الْحَياةِ أَجَلًا مَوْقُوتاً، وَ نَصَبَ لَهُ أَمَداً مَحْدُوداً، يتَخَطَّي إِلَيهِ بِأَيامِ عُمُرِهِ، وَ يرْهَقُهُ بِأَعْوَامِ دَهْرِهِ، حَتَّي إِذَا بَلَغَ أَقْصَي أَثَرِهِ، وَ اسْتَوْعَبَ حِسَابَ عُمُرِهِ، قَبَضَهُ إِلَي مَا نَدَبَهُ إِلَيهِ مِنْ مَوْفُورِ ثَوَابِهِ، أَوْ مَحْذُورِ عِقَابِهِ، «لِيجْزِي الَّذِينَ أَساؤُا بِما عَمِلُوا وَ يجْزِي الَّذِينَ أَحْسَنُوا بِالْحُسْنَي»؛ عَدْلًا مِنْهُ، تَقَدَّسَتْ أَسْمَاؤُهُ، وَ تَظاهَرَتْ آلَاؤُهُ، «لا يُسْئَلُ عَمَّا يفْعَلُ وَ هُمْ يُسْئَلُونَ».
آنگاه زندگي او را زماني معين مقدّر فرمود و پاياني محدود قرار داد که با ايام عمر به سوي آن پايان قدم برميدارد و با سال‌هاي زندگي‌اش به آن نزديک مي‌گردد، تا چون به آخر آن رسيد و پيمانه زمانش لبريز شد، جانش را ميگيرد و او را به سوي آنچه بدان خدايش خوانده از ثواب بسيار يا عذاب دردناک راهي ميکند، تا از پي عدالت خود بدکاران را به کردار بدشان و نيکوکاران را به عمل صالحشان جزا دهد.
منزّه است نامهاي او، و پيدرپي است نعمتهاي وي، کسي را نرسد که او را از کردهاش باز پرسد، ولي همه در معرض پرسش او هستند.
| |
|
--بخش دوم-- وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی لَوْ حَبَسَ عَنْ عِبَادِهِ مَعْرِفَةَ حَمْدِهِ عَلَی مَا أَبْلَاهُمْ مِنْ مِنَنِهِ الْمُتَتَابِعَةِ، وَ أَسْبَغَ عَلَیهِمْ مِنْ نِعَمِهِ الْمُتَظَاهِرَةِ، لَتَصَرَّفُوا فِی مِنَنِهِ فَلَمْ یحْمَدُوهُ، وَ تَوَسَّعُوا فِی رِزْقِهِ فَلَمْ یشْکرُوهُ.
و سپاس خدای را که اگر بندگانش را از معرفت سپاسگزاری بر عطایای پیاپی که به آنان داده و نعمتهای پیوسته که بر ایشان کامل ساخته محروم مینمود، نعمتهایش را صرف نموده و سپاس نمیگزاردند و در روزی او فراخی مییافتند و شکر نمیکردند
وَ لَوْ کانُوا کذَلِک لَخَرَجُوا مِنْ حُدُودِ الْإِنْسَانِیةِ إِلَی حَدِّ الْبَهِیمِیةِ فَکانُوا کمَا وَصَفَ فِی مُحْکمِ کتَابِهِ: «إِنْ هُمْ إِلَّا کالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ سَبِیلًا».[۵]
و اگر چنین میبودند از حدود انسانیت بیرون شده، به مرز حیوانیت میرسیدند و چنان میبودند که در کتاب محکمش فرموده: «ایشان جز به چارپایان نمانند، بلکه از آنان گمراهترند».
وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَی مَا عَرَّفَنَا مِنْ نَفْسِهِ، وَ أَلْهَمَنَا مِنْ شُکرِهِ، وَ فَتَحَ لَنَا مِنْ أَبْوَابِ الْعِلْمِ بِرُبُوبِیتِهِ، وَ دَلَّنَا عَلَیهِ مِنَ الْإِخْلَاصِ لَهُ فِی تَوْحِیدِهِ، وَ جَنَّبَنَا مِنَ الْإِلْحَادِ وَ الشَّک فِی أَمْرِهِ.
سپاس خدای را بر آنچه از وجود مبارکش به ما شناسانده و بر آنچه از شکرش به ما الهام فرموده، و بر آن درهای دانش که به پروردگاری‌اش بر ما گشوده و بر اخلاصورزی در توحید و یگانگی‌اش ما را رهنمون شده و قلب ما را از الحاد و شک در کار خودش دور داشته،
حَمْداً نُعَمَّرُ بِهِ فِیمَنْ حَمِدَهُ مِنْ خَلْقِهِ، وَ نَسْبِقُ بِهِ مَنْ سَبَقَ إِلَی رِضَاهُ وَ عَفْوِهِ.
چنان سپاسی که با آن در حلقه سپاسگزاران از بندگانش زندگی بگذرانیم، و با آن بر هر که به خشنودی و بخشایش او پیشی جسته سبقت گیریم،
حَمْداً یضِیءُ لَنَا بِهِ ظُلُمَاتِ الْبَرْزَخِ، وَ یسَهِّلُ عَلَینَا بِهِ سَبِیلَ الْمَبْعَثِ، وَ یشَرِّفُ بِهِ مَنَازِلَنَا عِنْدَ مَوَاقِفِ الْأَشْهَادِ، «یوْمَ تُجْزی کلُّ نَفْسٍ بِما کسَبَتْ وَ هُمْ لا یظْلَمُونَ»،[۶] «یوْمَ لا یغْنِی مَوْلًی عَنْ مَوْلًی شَیئاً وَ لا هُمْ ینْصَرُونَ».[۷]
سپاسی که تیرگی‌های برزخ را به سبب آن بر ما روشن کند و راه رستاخیز را به سبب آن بر ما آسان نماید و موقعیت و جایگاه ما را نزد گواهان آن روز بلند گرداند، در روزی که همه سزای عمل خود بینند بدون آنکه بر کسی ستمی رود، روزی که هیچ دوستی چیزی از عذاب و کیفر را از دوست خود دفع نکند و ستمکاران یاری نشوند،
حَمْداً یرْتَفِعُ مِنَّا إِلَی أَعْلَی عِلِّیینَ فِی کتَابٍ مَرْقُومٍ یشْهَدُهُ الْمُقَرَّبُونَ.
سپاسی که از جانب ما در پروندهای که وضع نیکبختان در آن رقم خورده و مقربان حضرت او گواهان آن‌اند به اعلی علیین بالا رود،
حَمْداً تَقَرُّ بِهِ عُیونُنَا إِذَا بَرِقَتِ الْأَبْصَارُ، وَ تَبْیضُّ بِهِ وُجُوهُنَا إِذَا اسْوَدَّتِ الْأَبْشَارُ.
سپاسی که چون چشمها در آن روز خیره شود، سبب روشنی دیده ما گردد و هنگامی که چهرهها سیاه شود صورت ما به نورانیت آن سپید گردد،
حَمْداً نُعْتَقُ بِهِ مِنْ أَلِیمِ نَارِ اللَّهِ إِلَی کرِیمِ جِوَارِ اللَّهِ.
سپاسی که ما را از آتش دردناک حق آزاد و در جوار کرم نامتناهی‌اش جای دهد،
حَمْداً نُزَاحِمُ بِهِ مَلَائِکتَهُ الْمُقَرَّبِینَ، وَ نُضَامُّ بِهِ أَنْبِیاءَهُ الْمُرْسَلِینَ فِی دَارِ الْمُقَامَةِ الَّتِی لَا تَزُولُ، وَ مَحَلِّ کرَامَتِهِ الَّتِی لَا تَحُولُ.
حمد و سپاسی آنچنان که ما را با فرشتگان مقرب او همنشین سازد و در آن سرای جاوید که جایگاه کرامت همیشگی اوست با پیامبران مرسل همدوش گرداند.
|
