تحفة الزائر (کتاب)

این کتاب یکی از آثار و تالیفات علامه ملا محمدباقر مجلسی است که به زبان فارسی می باشد. این اثر در بیان سفر و آداب آن می باشد. این کتاب یکی از تألیفات فارسی علامه محمدباقر مجلسی است که به گفته ی خودشان خواست رساله ای تألیف نماید که مقصود باشد بر ذکر زیارات و ادعیه و آدابی که به اسانید معتبره از ائمه دین علیهم السلام منقول گردیده است و فضایل و آداب هر یک را به لغت فارسی ترجمه نماید تا اکثر شیعیان این دیار از این رساله ی وافیه بهره مند گردند و اطلاع بر فضایل زیارات موجب مزید رغبات ایشان گردد.

معرفی اجمالی نویسنده

علامه ملا محمدباقر مجلسی در دارالسلطنه اصفهان متولد شد. تولد ایشان در خانواده ی علم و فضیلت و در عصر مرجعیت میرداماد فقیه و فیلسوف نامی اتفاق افتاد. علامه مجلسی در اواسط نیمه دوم سده ی یازدهم هجری و ده سال اول سده ی دوازدهم مشهورترین دانشمند فقیه و محدث نامی شیعه امامی و شیخ الاسلام اصفهان و سرآمد علمای آن شهر عالم پرور بوده است.

علامه سومین پسر ملا محمدتقی مجلسی است که او نیز از مفاخر علمای شیعه است و در اواخر حکومت صفویه با پشت کار فوق العاده و حوصله پرتوانش توفیق یافت از راه تألیف و تصنیف کتابها و تدریس علوم و فنون اسلامی و تعلیم و تربیت شاگردان بسیار و اداره امور دینی شیعیان عصر خویش، آنچنان خدمت مثبت و سازنده ای به مردم مسلمان و شیعه ایران کند که هیچ مرجع روحانی دیگری چنین توفیقی نیافته است.

ساختاربندی کتاب

این کتاب شامل یک مقدمه و 12 باب و یک خاتمه و ملقعات است به شرح زیر:

مقدمه: در سفر و بیان آداب آن:

1. باب اول: در بیان ثواب تعمیر قبور حضرت رسول صلی الله علیه و آله و ائمه علیهم السلام و ثواب زیارت ایشان و آداب آن مشتمل بر دو فصل:
   1. فصل اول: در ثواب زیارت بر هر یک از چهارده معصوم علیهم السلام.
   2. فصل دوم: در آداب زیارت هر یک از چهارده معصوم علیهم السلام.
2. باب دوم: در فضیلت و کیفیت زیارت حضرت رسول صلی الله علیه و آله و فاطمه سلام الله علیها و ائمه علیهم السلام، بقیع مشتمل بر 8 فصل.
3. باب سوم: در فضیلت و کیفیت زیارت امیرالمومنین علیه السلام مشتمل بر 4 فصل.
4. باب چهارم: در بیان فضیلت نجف و کوفه و مساجد کوفه و آب فرات مشتمل بر 4 فصل.
5. باب پنجم: در بیان فضایل زیارت حضرت سیدالشهداء و مشتمل بر 7 فصل.
6. باب ششم: در بیان فضیلت حایر و کربلای معلی و تربت امام حسین علیه السلام و آداب به داشتن آن و مشتمل بر 3 فصل.
7. باب هفتم: در بیان زیارات مطلقه آن حضرت که مخصوص به وقتی نیست و آداب آنها و مشتمل بر 6 فصل.
8. باب هشتم: در بیان فضیلت و کیفیت زیارت آن حضرت که مخصوص است به ایام و اوقات معلوم مشتمل بر 5 فصل.
9. باب نهم: در بیان فضیلت و کیفیت زیارت امام موسی کاظم علیه السلام و امام رضا علیه السلام و امام محمدتقی علیه السلام مشتمل بر 5 فصل.
10. باب دهم: در بیان فضیلت و کیفیت زیارت امام علی نقی و امام حسن عسکری علیه السلام و صاحب الامر علیه السلام مشتمل بر 2 فصل.
11. باب یازدهم: در بیان زیارت جامعه است که هر امامی را به آن زیارت می توان کرد و استغاثه به ایشان نمودن و عرایض به خدمت ایشان نوشتن مشتمل بر 3 فصل.
12. باب دوازدهم: در آداب زیارت به نیابت و زیارت اولاد ائمه علیهم السلام و اصحاب ایشان و فضیلت زیارت سایر بقاع شریفه مشتمل بر 4 فصل است.

خاتمه در بیان آداب ملاقات زائرین ائمه است.

ملحقات: در زیارات مخصوصه حضرت امیر علیه السلام و امام حسین علیه السلام مشتمل بر 2 فصل است.

منابع

کتابشناسی طهور.