اماکن اربعه
اماكن اربعه
اماكن اربعه (رجوع شود به: اماكن تخيير؛ مواضع اربعه) مكان‌هاى چهارگانه تخيير بين قصر و اتمام نماز براى مسافر.
منظور از اماكن اربعه؛ چهار شهر مكه، مدينه، كوفه و كربلا است كه مسافر در آن‌ها مخير است نمازهاى چهار ركعتى را قصر يا تمام بخواند؛ هر چند نسبت به گستره تخيير در اماكن ياد شده اختلاف وجود دارد.
قدر مسلم از آن مسجد الحرام، مسجد النبى صلى الله عليه و آله، مسجد كوفه و حائر امام حسين عليه‌السلام است.[۱] البته قول به جواز تخيير در شهر مكه و مدينه، به مشهور نسبت داده شده است.[۲] از اين عنوان در باب صلات بحث شده است.
قول مشهور ميان فقها، تخيير نمازهاى چهار ركعتى بين قصر و اتمام در اماكن يادشده است؛ هر چند اتمام افضل مى‌باشد.[۳] حكم تخيير اختصاص به نماز دارد و شامل روزه نمى‌شود.[۴]
تخيير در مكان‌هاى مذكور، استمرارى است. بنابراين نمازى را كه به نيت قصر شروع كرده، مى‌تواند چهار ركعتى تمام كند و بالعكس يا مثلاً نماز ظهر را قصر و نماز عصر را تمام بخواند.[۵]
در سقوط نافله‌هاى ظهر و عصر از مسافر در مكان‌هاى ياد شده اختلاف است.[۶]
هرگاه در يكى از مكان‌هاى مزبور نماز، قضا شود، در اين كه شخص در قضاى آن همچون ادا مخير بين قصر و اتمام است يا قصر متعين مى‌باشد و يا در صورت بجا آوردن قضاى آن در يكى از اين مكان‌ها بين قصر و اتمام اختيار دارد، اختلاف مى‌باشد.[۷]
پانویس
- ↑ العروة الوثقى، 2/164.
- ↑ مفتاح الكرامة، 6/1771-1774.
- ↑ جواهر الكلام، 14/329.
- ↑ العروة الوثقى، 2/165.
- ↑ مستند العروة، (الصلاة) 8/426 و العروة الوثقى 2/165.
- ↑ جواهر الكلام 14/342؛ الحدائق الناضرة 11/467-469؛ مهذب الاحكام 5/24 و فقه الصادق 4/21-22.
- ↑ جواهر الكلام 13/114-115؛ العروة الوثقى 1/734-735 و مستمسك العروة 7/66-67.
(8). مهذب الاحكام، 23/255.
منابع
جمعى از پژوهشگران زير نظر سيد محمود هاشمى شاهرودى، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم‌السلام، جلد 1، ص 643
