النوادر (راوندی) (کتاب)

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

مولف

نام:

سید جلیل ابوالرضاء ضیاء الدین فضل الله بن علی بن عبدالله راوندی (م 571 یا 573 ق).

شرح حال:

وی از علمای نام آور و بزرگ شیعه در قرن ششم هجری بشمار می آید. او در یکی از شهرهای اطراف کاشان به نام راوند و در خانواده ای علاقه مند به خاندان محمد و آل محمد صلی الله علیه و آله به دنیا آمد. از همان کودکی آیین مهرورزی و محبت به اهل بیت علیهم السلام را فراگرفت و تشنه چشمه زلال و آب گوارای علوم و معارف خاندان عصمت و طهارت گردید.

سید فضل الله راوندی، شخصیتی فاضل، دانشمند، بزرگوار، رئیس مذهب و از برجسته ترین علمای دوران خود بشمار می رفت. او شخصیتی ادیب و توانا بود که دیوان شعری نیز از او به یادگار مانده است. راوندی از مشایخ ابن شهر آشوب، منتخب الدین بن بابویه، شیخ محمد بن حسن طوسی (پدر خواجه نصیرالدین طوسی) و بیشتر علمای بزرگ دوران خود بود. نام او پیوسته در کتاب های تراجم و علم رجال با احترام یاد می شود و شخصیت ایشان مورد احترام علمای شیعه است.

استادان:

امام شهید عبدالواحد بن اسماعیل رویانی، سید ابوالبرکات محمد بن اسماعیل حسینی مشهدی، سید مرتضی بن سید داعی حسینی، ابوالحرب بن سید داعی حسینی، سید علی بن ابوطالب حسنی، شیخ حسین بن محمد بن عبدالوهاب بغدادی، علی بن علی بن عبدالصمد، ابو عبدالله جعفر بن محمد بن علی بن حسین مقری نیشابوری.

شاگردان:

ابن شهر آشوب مازندرانی، شیخ منتخب الدین بن بابویه قمی، شیخ محمد بن حسن طوسی، سید ناصرالدین ابوالمعانی محمد بن حسین بن محمد حمدانی، شیخ قوام الدین بحرانی، شیخ تاج الدین محمد بن محمد سعیدی.

تألیفات:

النوادر، ضوء الشهاب فی شرح الشهاب، الأربعین فی الأحادیث، التفسیر، دیوان اشعار.


چکیده کتاب

مولف در این کتاب 56 صفحه‌ای مجموعه روایاتی را که از طریق ائمه علیهم السلام از حضرت رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت شده، آورده است. این روایات شامل موضوعات گوناگونی است؛ مانند صدقه، حسن خلق، جهاد، صفات حسنه، امر به معروف و نهی از منکر و بسیاری از مستحبات.

سند کتاب

راوندی در آغاز این کتاب سند خود را به روایات کتاب که یک سند بیشتر نیست می‌آورد، سپس با اشاره به آن سند متن روایات را نقل می‌کند. ایشان بدین ترتیب خواننده را از خواندن اسناد طولانی تکراری آسوده ساخته، بدون آنکه از اعتبار واستناد آن روایات چیزی کاسته و یا آنها را به روایات مرسله مبدل سازد.

سند کتاب چنین است: ابوالمحاسن عبدالواحد بن اسماعیل بن احمد رویانی، از ابوعبدالله محمد بن حسن تمیمی بکری حاجی، از ابومحمد سهل بن احمد دیباجی، از ابوعلی محمد بن محمد بن اشعث کوفی، از موسی بن اسماعیل بن موسی بن جعفر علیه السلام، از اسماعیل بن موسی بن جعفر علیه السلام، او از پدرش موسی بن جعفر علیه السلام و امام هفتم نیز از پدرانش و آنان از حضرت رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل کرده اند.


ارزش و اعتبار

با توجه به آنچه که بیان شد نوادر تقریبا به عنوان گلچین اشعثیات است، با نظر بر اینکه کتاب اشعثیات از کتابهای قدیمی ومعتبر شناخته شده شیعه است و اصحاب و علمای شیعه نیز بسیار بر روایات آن استناد و اعتماد کرده‌اند و با توجه بر اینکه‌، کتاب اشعثیات از اصول اولیه شیعه به شمار می‌آید و علمای بزرگ شیعه در طول تاریخ در اجازات روایی روایت آن را نیز به یکدیگر اجازه داده‌اند ارزش و اعتبار نوادر نیز روشن می‌گردد، زیرا همچنانکه یادآور گشتیم النوادر تقریبا به عنوان گلچین اشعثیات می‌باشد. بر این اساس است که این کتاب در طول هزار سال پیوسته مورد توجه علما و بزرگان شیعه وسنی قرار گرفته و از ارزش و اعتبار خاصی برخوردار بوده است.


وضعیت نشر

این کتاب در یک جلد به زبان عربی به همت مؤسسه دارالحدیث قم، در سال 1377 ش، منتشر شده است.


منابع

فاطمه پورزاد، نوادر راوندی سایت دانشنامه رشد، تاریخ بازیابی:12 دیماه 1391

محمدرضا ضميري، کتابشناسي تفصيلي مذاهب اسلامي، صفحه 377


پیوندها