خیمه گاه کربلا
محلى كه امام حسين علیه السلام پس از رسيدن به سرزمين كربلا در آن سرزمين فرود آمد و خيمه زد. منطقه از آب فاصله داشت و با يك سلسله تپه‌ها كه از شمال شرقى تا جنوب و غرب كشيده مى‌شد، محاصره شده بود.
مجموعه اين منطقه، يك نيم دايره تشكيل مى‌داد و اهل بيت در همين محل استقرار يافته بودند. از ميدان درگيرى و نيروهاى دشمن فاصله داشت. در جايى بود كه تيرهاى اردوى دشمن به آنجا نرسد ولى سپاه انبوه كوفه، محل را محاصره كردند.[۱]
خيمه حضرت زينب را پشت خيمه امام حسين علیه السلام نصب كردند و خيام جوانان بنى هاشم اطراف خيام زنان و اطفال بود.[۲] خيمه‌هاى افراشته، برخى محل اسكان نفرات بود و برخى خيمه آب و آذوقه و امكانات. خيمه‌هاى اصحاب، جدا از خيمه اهل بيت و بنى هاشم بود.
آرايش خيمه‌ها حالت نعل اسبى داشت، به گونه‌اى كه جمع و جور بود، نه متشتت و پراكنده تا قابل حفاظت بيشترى باشد. در پشت اين خيمه‌ها خندق حفر شده بود تا از آن سمت، مورد تهاجم قرار نگيرند. برخى از خيمه‌ها هم مخصوص سلاح يا نظافت بود. صبح عاشورا ياران امام به خيمه نظافت مى‌رفتند و خود را تميز مى‌كردند. در مقابل همين خيمه بود كه برير بن خضير با عبدالرحمن بن عبد ربه از خوشحالى و شوق شهادت شوخى مى‌كردند.[۳]
يفيت خيمه‌هاى حسينى در روز عاشورا از اين قرار بوده است:
- خيمه فرماندهى
- خيمه امدادگران (اورژانس)
- خيمه سقاخانه و آبرسانى
- خيمه شهدا
- خيمه انبار
- خيمه نظافت و پاكيزگى
- خيمه سنگرى (فقط به عنوان سنگر استفاده مى‌شده است.)
- خيمه حضرت سجاد علیه السلام
- خيمه‌هاى ياران
- خيمه‌هاى بنى هاشم
- خيمه‌هاى خانوادگى (زنها، بچه‌ها)
- خيمه حضرت زينب سلام الله علیها.[۴]
پس از شهادت امام حسين علیه السلام دشمن به خيام حمله آورد و آنها را غارت كرد و به آتش كشيد. پيكر شهداى عاشورا، از ميدان رزم به مقابل خيمه‌گاه آورده مى‌شد.
«...آنچه اكنون در كربلا، در جنوب غربى حرم حسينى به نام خيمه‌گاه (مخيم) موجود است و زائران آنجا را زيارت كرده و به آن تبرك مى‌جويند، در زمان هاى قديم نبوده است و بعدها در محل خيمه‌گاه امام حسين علیه السلام بنايى ساخته شد تا نشانى از آن مكان باشد. بناى فعلى ساختمان و قبه خيمه‌گاه، ساخته «مدحت پاشا» براى پذيرايى ناصرالدين شاه و درباريان او بوده و به قولى هم «عبدالمؤمن دده» آن را ساخته است».[۵]
پانویس
منابع
جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف.
