ام عطیه انصاری

نام ام عطیه، دختر حارث انصارى نسیبه بوده، و دانشمندان رجالى مانند: شیخ طوسى، اردبیلى، وعلیارى تبریزى، وى را راوى حدیث و از یاران بزرگ و خدمتگزار رسول خدا(ص ) دانسته اند.

ابن سعد مى نویسد: ام عطیه انصارى، با پیغمبر(ص ) بیعت کرد و مسلمان شد، با آن حضرت در جنگها شرکت نمود، و از آن بزرگوار، حدیث روایت کرده است. آرى، ام عطیه گاهى در محضر رسول خدا(ص ) حضور داشته، و مطالبى را که روایت کرده، خود بطور مستقیم آن را از رسول خدا مى شنیده، و براى دیگران بازگو مى کرده است، و افرادى هم مانند: انس بن مالک، محمدبن سیرین، حفصه دختر سیرین، اسماعیل بن عبدالرحمن، و عبدالملک بن عمیر از ام عطیه حدیث روایت نموده اند.

روایت احادیث ام عطیه

۱. دختر سیرین مى گوید: ام عطیه به من گفت: من با رسول خدا(ص ) در هفت جبهه جنگ شرکت کردم، و کار من در جنگ این بود که،براى ارتشیان غذا مى پختم، از اثاث و اموال آنها مراقبت مى کردم، به معالجه مجروحین مى پرداختم، و از بیماران نگهبانى و پرستارى داشتم.

۲. هـمچنین حفصه از ام عطیه روایت مى کند، که او گفته است: وقتى دختر رسول خدا زینب از دنیا رفت، رسول خدا(ص ) مرا تعلیم داد که، جسد زینب را سه بار با آب خالص، و آب سدر و کافور غـسـل بـدهـم، و آن گـاه کـه ایـن مـرحـلـه از کار تمام شد او را با خبر کنم، من هم پس از این مـرحله، رسول خدا(ص ) را مطلع کردم، آن گاه آن حضرت پارچه اى آورد، و مرا راهنمایى کرد تا بدن را کفن کنم.

تعدادى از تابعین هم، مسئله غسل میت را از ام عطیه آموخته اند، و محمد بن سیرین هم جزو این گروه است.

وخلاصه ام عطیه هم مردگان را غسل مى داد، و هم غسل مردگان را به دیگران مى آموخت.

۳. در بیان دیگرى ام عطیه روایت مى کند: آن گاه که ما با رسول خدا(ص ) بیعت کردیم، آن حضرت از ما پیمان گرفت، که نوحه سرایى نداشته باشیم. ۴. هـمچنین ام عطیه روایت مى کند: رسول خدا(ص ) به ما و دختران بالغ و زنان خانه دار دستور داد، از خانه خارج شویم و در نمازهاى عید فطر وعید قربان شرکت کنیم، و به زنان مبتلا به رگل هم دستور داد، از شرکت در مسجد و محل نماز خواندن مسلمانان پرهیز داشته باشند.

۵. ام شـراحیل کنیز ام عطیه روایت مى کند: بارها اتفاق مى افتاد که، على بن ابیطالب (ع) به خانه ام عطیه مى آمد، و خواب کوتاه نیمروز خود را آنجاانجام مى داد.

به هر حال، وضع ایمان و دانش ام عطیه در میان یاران پیامبر(ص ) و مردم مسلمان، آنگونه بوده کـه مامقانى رجالى معروف، مى نویسد: از اینکه مسلمانان در باره غسل دادن مردگان خود، به ام عطیه اعتماد مى کرده اند بدست مى آوریم، او مورد وثوق، و حداقل مورد اطمینان افراد بوده است.

منابع

احمد صادقى اردستانی، زنان دانشمند و راوى حدیث.