بنیاد علوی

این صفحه مدخلی از فرهنگنامه نهادهای انقلاب اسلامی است

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)

یکی از بنیادهای فعال در دوره‌ی محمدرضا شاه پهلوی که ثروت سرشاری هم داشت، بنیاد پهلوی بود. (بختیاری، ۴۴ ـ ۴۵) پس از فرار شاه از کشور و به تبع آن پیروزی انقلاب اسلامی، آن بنیاد بدست انقلابیون افتاد. با استقرار دولت موقت، املاک و مستغلات آن بنیاد زیر نظر دولت قرار گرفت و نام آن را به «بنیاد علوی» تغییر داد. پس از تصویب قانون ملی شدن بانک‌ها و شرکت‌های بیمه و بازرگانی در خرداد ۱۳۵۸ سهام بنیاد پهلوی در بانک‌ها و شرکت‌های ملی نیز به تملک دولت درآمد. (ربیعی، ۴۲۶)

حضرت امام در فرمان مورخه‌ی ۹/۱۲/۱۳۵۷ مبنی بر ضبط و مصادره‌ی اموال پهلوی، تأکید کرده بود که این اموال باید زیر نظر شورای انقلاب و در بنیادی مجزا از دولت بکار گرفته شود. (صحیفه‌ی امام، ج۶، ۲۶۲) بنابراین کارخانه‌ها، هتل‌ها و سازمان‌های تابعه‌ی بنیاد پهلوی به بنیاد مستضعفان انتقال یافت؛ با این استثنا که املاک بنیاد پهلوی، همچنان در اختیار بنیاد علوی باقی ماند.

این بنیاد، سپس به عنوان یکی از ارگان‌های بنیاد مستضعفان به فعالیت‌های خدماتی خود ادامه داد تا این که طبق حکم دادگاه‌های ویژه و بر اساس اصل ۴۹ قانون اساسی، در بهمن ۱۳۷۴ کلیه‌ی اموال و املاک بنیاد علوی به مالکیت بنیاد مستضعفان و جانبازان درآمد و این حکم به سازمان ثبت اسناد و املاک نیز اعلام شد. از آن تاریخ، بنیاد علوی تنها با نام حقوقی «بنیاد علوی» باقی ماند و شرکت خدمات مهندسی و شهرسازی علوی از شرکت‌های تابعه‌ی بنیاد مستضعفان و با همکاری کارکنان بنیاد علوی، تصدی فروش املاک آن بنیاد را بر عهده گرفت. کار این شرکت، واگذاری و عرضه‌ی املاک است. (ربیعی، ۴۲۶)