شیعه در جهان
جمعیت شیعیان در جهان
مرکز تحقیقات پیو در سال 2009 حدود 10 تا 13 درصد مسلمانان جهان را شیعه دانسته است.[۱] اما مرکز تحقیقات و پژوهش‌های آمارگیری استراتژیک انگلیس ویژه ادیان و مذاهب موسوم به «لیوفرم» در سال ۲۰۱۳ آمارهایی را در این زمینه ارائه داده که حاکی از افزایش بیش از پیش تعداد شیعیان جهان است. بر اساس آمار این موسسه، تعداد شیعیان جهان به ۴۰۰ میلیون نفر افزایش پیدا کرده و این یعنی اینکه شیعیان در حدود یک چهارم جمعیت یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون نفری مسلمانان جهان را تشکیل می‌دهند.[۲]
پراکندگی جغرافیایی شیعه در جهان
بیشتر شیعیان در منطقه خاور میانه و خلیج فارس زندگی می کنند . در این منطقه کشوری که هم از نظر کل جمعیت وهم از نظر درصد، بیشترین میزان را به خود اختصاص داده است، ایران است. به این ترتیب با نگاهی به نقشه جغرافیاي تشیع مشخص می شود که ایران در قلب قلمروهاي شیعی جهان قرار گرفته است و پیرامونی های شیعه بسان لایه هایی آن را احاطه کرده اند . بر اساس آمار، 90 درصد از جمعیت 70 میلیونی ایران را شیعیان تشکیل می دهند. این تعداد بیش از 40 درصد کل جمعیت شیعیان دنیا است.[۳] کشورهای دیگري که دارای اکثریت جمعیت شیعه و یا اقلیت هاي شیعی قابل توجه هستند، عمدتا در اطراف ایران قرار دارند .
عراق، آذربایجان و بحرین کشورهایی با اکثریت جمعیتی شـیعه[۴] و کشورهای هند، عربستان، افغانستان و پاکستان دارای جمعیت قابل توجه شیعه هستند.
در دهه های اخیر تحولات بين المللي موجب شده تا پراکندگي جمعيت شيعيان افزايش خيره کننده اي پيدا کند و زبان هاي رايج تشيع از چهار زبان فارسي، عربي، اردو و ترکي به زبان هاي متعدد افزايش يابد.
امروز در کاليفرنياي آمريکا يک ميليون ايراني وجود دارد و در بسياري از کشورهای اروپايی که نسل سوم آن‌ها امروزه دراين کشورها به عنوان شهروند رسمي و پذيرفته شده حضور دارند، از جمله شيعياني محسوب مي شوند که دامنه حضور شيعيان را در اقصي نقاط جهان پراکنده کرده است.
از سوی دیگر اشغال افغانستان، مهاجرت نيروی کار از پاکستان و هند به انگليس و کشورهاي اروپايي، جنگ جهاني دوم، تجارت، تحصيل، و جنگ هاي عراق و کشورهاي عربي موجب شد که اين پراکندگي افزايش چشمگيري پيدا کند.[۵]
| جدول پراکندگی جغرافیایی شیعه در جهان [۶] | ||
| نام کشور | جمعیت | درصد نسبت به جمعیت |
| ایران | 80 میلیون نفر (سرشماری 1395)[۷] | 90 تا 95 درصد(THE WORLD FACTBOOK، گزارش فکت بوک سیا، 2016) |
| هند | ۱٫۳۸ میلیارد (۲۰۲۰) | 3 درصد (مقاله جمعیت شیعه در جهان، مختار اصلاني - مركز مطالعات و پژوهش‌هاي فرهنگي حوزه علميه) - 5 درصد (پایگاه خبری تحلیلی اهل البیت علیهم‌السلام) - 10 الی 15 درصد از مسلمانان (PEW، 2021 ) - اکثراً اثنی عشری و تعداد کمی اسماعیلیه |
| عراق | ۴۰٫۲۲ میلیون (۲۰۲۰) | 60 تا 65 درصد (مقاله جمعیت شیعه در جهان) - 62.5 درصد (ویکی پدیا) |
| کویت | ۴٫۲۷۱ میلیون (۲۰۲۰) | 30 درصد (ویکی پدیا) (مقاله جمعیت شیعه در جهان) - 40 درصد (جمعيت‌هاي شيعي منطقه خليج فارس، نورپورتال به نقل از کتاب جمعيت‌هاي شيعي منطقه خليج فارس) |
| آذربایجان | ۱۰٫۱۱ میلیون (۲۰۲۰) | 70 درصد (مقاله جمعیت شیعه در جهان) |
| بحرین | ۱٫۷۰۲ میلیون (۲۰۲۰) | 61 درصد(مقاله جمعیت شیعه در جهان) |
| افغانستان | ۳۸٫۹۳ میلیون (۲۰۲۰) | 15 درصد (مقاله جمعیت شیعه در جهان) - 20 تا 30 درصد (ویکی پدیا) |
| لبنان | ۶٫۸۲۵ میلیون (۲۰۲۰) | 34 درصد (مقاله جمعیت شیعه در جهان) |
| پاکستان | ۲۲۰٫۹ میلیون (۲۰۲۰) | 20 درصد (ویکی پدیا) (مقاله جمعیت شیعه در جهان) - بخشی از شیعیان پاکستان اسماعیلیه هستند. |
| یمن | ۲۹٫۸۳ میلیون (۲۰۲۰) | 40 درصد (مقاله جمعیت شیعه در جهان) - 35 تا 40 درصد (PEW RESEARCH CENTER , 2009) - غالباً زیدی مذهب |
| سوریه | ۱۷٫۵ میلیون (۲۰۲۰) | 12 درصد (مقاله جمعیت شیعه در جهان) |
| گرجستان | ۳٫۷۱۴ میلیون (۲۰۲۰) | 7 درصد (شیعیان گرجستان، ولی جباری، نشریه اخبار شیعیان، شماره 56) |
| امارات | ۹٫۸۹ میلیون (۲۰۲۰) | برخی منابع بین 6 تا 20 درصد، برخی منابع 16 درصد، برخی منابع 23 درصد (امارات متحده عربی و جایگاه شیعیان، راسخون) |
| عربستان | ۳۴٫۸۱ میلیون (۲۰۲۰) | 15 درصد (حکومت ایران و ماجرای شیعه عربستان، سایت تحلیلی خبری عصر ایران) - 10 درصد (شیعیان عربستان در گفتگو با آقای شیرازی، اخبار شیعیان، دی 1386، شماره 26) - 10 تا 15 درصد (دنیای شیعه/ شیعه در عربستان، انتظار نوجوان، آبان 1387، شماره40) |
| ترکیه | ۸۴٫۳۴ میلیون (۲۰۲۰) | 25 درصد (بزرگ نمایی یک توهم و ژئوپولیتیک شیعه، نجف لک زایی، پایگاه حوزه، بیست و هفتم دی 1382، شماره 118) - 20 میلیون علوی و 3 میلیون شیعه اثنی عشری از 73 میلیون نفر (آمار جمعیت ترکیه زمان گزارش)(گفتگو با رهبر شیعیان ترکیه، خیمه) - بیش از 15 میلیون علوی و 2 میلیون و اندی شیعه (اطلس شیعه، رسول جعفریان) |
| نیجریه | ۲۰۶٫۱ میلیون (۲۰۲۰) | 5 در صد (بر اساس آمار پورتال مجمع جهانی اهل البیت - بر اساس آمار مؤسسه PEW حدود 3.5 درصد(ویکی شیعه)) |
پانویس
- ↑ Mapping the Global Muslim Population, PEW RESEARCH CENTER, OCTOBER 7, 2009
- ↑ شیعیان چند درصد مسلمانان جهان را تشکیل می‌دهند؟، ایکنا، ۱۲ اسفند ۱۳۹۴، بازدید: ۲۸ تیر ۱۴۰۱
- ↑ جغرافیاي شیعه و فرصت هاي ایران در قلمروهاي شیعی جهان اسلام، سید عباس احمدي والهام سادات موسوی، مجموعه مقالات چهارمین کنگره بین المللی جغرافیدانان جهان اسلام(25 تا27 فروردین ماه 1389 هـ . ش - زاهدان)
- ↑ فتح نجات حمیدرضا، الماسی علی، غفوری نژاد محمد، تحلیل وضعیت جمعیتی شیعیان جهان با تاکید بر کشورهای با حاکمیت سیاسی غیرشیعی، پژوهشنامه اماميه، پاییز و زمستان 1398، دوره 5، شماره 10، از صفحه 34 تا صفحه 60.، در دسترس در مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، بازیابی: ۲۸ تیر ۱۴۰۱
- ↑ جغرافیای شیعه و پراکندگی انسانی شبکه شیعیان دنیا،شبکه خبری فرهنگ آشتی ان لاین ، 8 اسفند 1390،تاریخ بازیابی: 3 مرداد 1391]
- ↑ این جدول به کمک برخی منابع که در هر مورد ذکر شده تهیه شده و نسبت به صحت آن اطمینان کافی وجود ندارد
- ↑ چکیده سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395، مرکز آمار ایران
پیوند مفید :
