المیزان فی تفسیر القرآن (کتاب)
این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.
محتوای فعلی بخشی از یک کتاب متناسب با عنوان است.
(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)
منبع: کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی
نویسنده: محمدرضا ضمیری
مؤلف:
سید محمدحسین طباطبائى.(م 1402 ق)
زندگی‌نامه و اظهارنظرها:
علامه طباطبائى؛ حكیمى الهى، مفسر قرآن، اسلام شناس و فقیهى بزرگ و دانشمندى آگاه بود كه اندوخته هاى فراوانى در زمینه فلسفه شرق و غرب داشت. او در علومى چون: ادبیات، كلام، نجوم، هیئت و ریاضیات سرآمد بود. آثار علمى او در زمینه هاى مختلف، هر كدام گواه صادقى بر احاطه و عظمت مقام علمى وى است.
استاد شهید مطهرى درباره علامه چنین مى گوید: «این مطالب را من همه اش را از علامه طباطبائى گرفته ام؛ یعنى اصولاً من بیشتر مطالبى را كه در كتاب‌ها و نوشته هاى خود دارم، شاید ریشه هایش را از علامه طباطبائى و خصوصاً از المیزان گرفته ام. علامه طباطبائى خیلى شخصیت عجیبى است. ایشان یك سبك بیان و اسلوب خاصى دارند. مطالب عالى، عالى ترین مسائل و معارف را آن چنان به راحتى و در جملات كوتاه بیان مى فرمایند كه وصف ناشدنى است و حتى خودشان هم گاه توجه ندارند؛ یعنى به نظر من ایشان مطالب را در یك حالت الهام مانند مى نویسد».[۱]
استادان:
آیت الله نائینى، شیخ محمدحسین اصفهانى، سید ابوالحسن اصفهانى، شیخ محمدعلى سرابى، سید حسین بادكوبى، سید ابوالقاسم جعفرى، آیت الله حجت كوه كمرى، میرزا على اصغر ملكى، آیت الله حاج میرزا على آقا قاضى.
شاگردان:
استاد مطهرى، جوادى آملى، حسن زاده آملى، شهید بهشتى، سید موسى صدر، ناصر مكارم شیرازى، محمد مفتح، ابراهیم امینى، محمدتقى مصباح، سید جلال الدین آشتیانى و دیگران.
تألیفات:
تفسیر المیزان، اصول فلسفه و روش رئالیسم، مبدأ و معاد، سنن النبى، وحى یا شعور مرموز، قرآن در اسلام، شیعه در اسلام، اصول عقاید، بدایة الحكمه، نهایة الحكمة و...
معرفى اجمالى كتاب:
تفسیر المیزان، یكى از بزرگ ترین آثار علامه طباطبائى و به حق در نوع خود كم نظیر و مایه مباهات و افتخار شیعه است و پس از تفسیر تبیان شیخ طوسى و تفسیر مجمع البیان طبرسى، بزرگ ترین و جامع ترین تفسیر شیعى و از نظر قوت مطالب علمى و مطلوبیت روش، تفسیر منحصر به فردى است.
ویژگى مهم این تفسیر، روش تفسیرى قرآن به قرآن است. این روش در كار ایشان، تنها به در كنار هم گذاشتن آیات، براى درك معانى واژه خلاصه نمى شود؛ بلكه موضوعات مشابه و مشترك در سوره هاى مختلف را كنار یكدیگر قرار مى دهد و براى درك پیام آیه از آیات دیگر كمك مى گیرد. علامه در آغاز تفسیر، مقدمه اى نگاشته و در آن نگاهى اجمالى به سیر تطور تفسیر و روش‌هاى آن دارد.
یكى از ابعاد چشمگیر المیزان، جامعه‌گرایى تفسیر است كه بى گمان این خصیصه برخاسته از اندیشه و گرایش‌هاى اجتماعى مؤلف آن است. از مسائل بارز در تفسیر المیزان، توجه به شبهات و اشكالات مخالفان و نقد و بررسى آن‌ها است. گرچه شبهات كلامى اشاعره و معتزله و مرجئه و دیگر فرقه هاى مذهبى اسلام مورد توجه علامه بوده است، اما عنایت اساسى وى به شبهات مادى گرایان و مستشرقان و پاسخ به آن‌ها بوده است. از جنبه هاى اساسى دیگر این تفسیر، مى توان به تلاش مفسر براى انطباق دین با تحولات زمان و عنایت به بحث‌هاى علمى و فلسفى و كلامى اشاره كرد.
وضعیت نشر:
چاپ سوم این كتاب به همت دارالكتب الاسلامیه به سال 1393 ق چاپ و منتشر شده است.
پانویس
- ↑ مهر تابان، ص 44.
