ابن مردویه اصفهانی

ابوبكر احمد بن موسی بن مردویه ابن فورك(323- 410ه ق ) محدث بزرگ ایرانی است. ابن مردویه در خاندانی دانشمند به دنیا آمد. پدرش، ابوعمران و برادر او، ابوعبدالله محمد از محدثان و عالمان اصفهان بودند. ابو نعیم، ج2 ، ص307 ،314؛ مافروخی، ص29؛ ذهبی، تاریخ الاسلام ، ص361) ابن مردویه در اصفهان بزرگ شد و در همان جا به تحصیل پرداخت. سپس، برای فراگیری حدیث به شهرهای بصره، كوفه، بغداد و اهواز رفت. وی در 349 ق در بغداد و در 351 ق در اهواز بود. ابن مردویه در محضر كسانی چون سلیمان بن احمد طبرانی، ابوالشیخ اصفهانی، حمزه اصفهانی، عبدالباقی بن قانع، ابوبكر بن كامل، ابوبكر احمد بن سلیمان نجاد، ابو سهل بن زیاد قطان، دعلج بن احمد سجزی، ابو احمد عسال و همچنین پدرش حدیث آموخت و معلومات خود را در این زمینه تكمیل كرد. محدثان بسیار نیز برای فراگیری حدیث نزد او شاگردی كردند؛ از جمله ابونعیم اصفهانی، ابو منصور َمحمد بن احمد بن شكرویه، ابوالخیر محمد بن احمد بن ررا، احمد بن عبدالرحمان ذكوانی، عبدالوهاب و عبیدالله پسران محمد بن اسحاق بن منده و عبدالرزاق بن عمر. وی را در روایت حدیث از حافظان بزرگ شمرده اند. به همین علت، او را همانند حاكم نیشابوری و طبرانی پنداشته اند. در منابعی حدیث او را «ملك الحفاظ» و «طراز المحدثین» نامیده اند. ابوبكر احمد بن محمد بن احمد بن موسی (409-498 ه.ق) از نوادگان ابن مردویه بود كه به «ابن مردویه صغیر» مشهور شد. آثار ابن مردویه عبارتند از: المستخرج علی البخاری، المستخرج علی مسلم، الامثال، اولاد المحدثین، التشهد و طرقه و الفاظه و العلم، الامالی، تاریخ اصبهان، تفسیرالقرآن و مناقب علی(ع)

منابع

تقویم تاریخ، فرهنگ و تمدن اسلام و ایران، دکتر علی اکبر ولایتی