ویژگی‌های امیرمؤمنان علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام (کتاب)
معرفى اجمالى
ویژگی‌های امیرمؤمنان علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام ترجمه خصائص اميرالمؤمنين(ع)، يكى از آثارى است كه عالمان اهل سنت در مناقب و فضائل اميرالمؤمنين على(ع) تأليف كرده‌اند. مؤلف آن نسائى يكى از محدثان بزرگ و صاحب كتاب السنن است.
نسائى در اين اثر حدود 200 حديث از راويان و محدثان غير شيعى با ذكر سلسله اسناد آن نقل كرده و به اين دليل نزد حديث پژوهان و رجال‌شناسان جايگاهى در خور توجه يافته است. چنانكه ابن حجر مى‌گويد: «نسائى در ميان صحابه پيامبر(ص) تنها به جستجوى احاديثى كه در باره مناقب على(ع) است، پرداخته و احاديثى بسيار را كه بيش‌تر آنها داراى اسناد خوب و قابل قبولند، در اين كتاب گرد آورد». بنابراين كتاب نسائى همان حقيقتى را نشان مى‌دهد كه حديث‌شناسان بزرگ اهل سنت؛ مانند ابن حنبل، اسماعيل قاضى و ابوعلى نيشابورى بر آن معترفند و مى‌گويند: «در حق هيچ كدام از اصحاب پيامبر به اندازه امام على(ع)، فضائل و مناقب، با سندهاى خوب نقل نشده است». دانشمندان بزرگ در مهارت نسائى نسبت به شناخت احاديث و رجال، همداستانند و عده‌اى همچون دارقطنى مى‌گويد: «هيچ كس را بر نسائى مقدم نمى‌دارم» و ذهبى مى‌نويسد: «نسائى در شناخت احاديث و رجال از مسلم و ابوداود و ترمذى ماهرتر است». البته همه اين ستايش‌ها به اين معنا نيست كه نسائى از خطا مصون باشد و راه براى نقد احاديثى كه نقل كرده بسته شود.
گزارش محتوا
كتاب خصائص با موضوع پيشگامى على(ع) در اسلام آغاز شده و پس از آن به ذكر ده‌ها حديث درباره ويژگى‌هاى آن حضرت از قبيل حديث ثقلين، طير، رايت، منزلت، كسا، غدير، سد ابواب و... پرداخته شده است. آن گاه با ذكر احاديثى در منقبت فاطمه(س) بحث را ادامه مى‌دهد، سپس به شمه‌اى كوتاه از احاديث درباره امام حسن(ع) و امام حسين(ع) اشاره مى‌كند و در پايان عنان سخن را به نبردهاى امام على(ع) مى‌برد كه در آن از پيش‌گويى‌هاى رسول خدا(ص) درباره حقانيت امام على(ع)، و سركشى، انحراف و خروج از دين دشمنان على(ع) (قاسطين و ناكثين و مارقين) پرده افكنده است.
نسخه شناسى
از كتاب خصائص نسائى حدود 12 نسخه خطى در كتابخانه‌هاى كشورهاى گوناگون دارد و بارها در كشورهاى مختلف منتشر شده و به چند زبان نيز ترجمه شده است. جديدترين تحقيق آن، با بهره‌گيرى از نسخه‌هاى متعدد توسط محمد كاظم محمودى صورت پذيرفته و در قم منتشر كرده است. اين محقق روايات اين كتاب را در كتاب‌هاى ديگر اهل سنت (و در مواردى از كتب شيعه) به دست آورده و به احاديث اين كتاب اعتبار و اتقان بيش‌ترى داده است.
منبع
ویکی نور
