پژوهه مهدوی (کتاب)

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۲۷ ژانویهٔ ۲۰۱۸، ساعت ۱۱:۳۳ توسط Zamani (بحث | مشارکت‌ها)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
پژوهه مهدوی

معرفى اجمالى

پژوهه مهدوى اثر على‌اكبر مهدى‌پور، شامل مجموعه مباحث مهدويت بوده و بيشتر به مسئله مهدويت از نگاه فرق مختلف اسلامى پرداخته است.

كتاب به زبان فارسى و به سفارش كنگره علمى پژوهشى مهدويت، سازمان تبليغات اسلامى استان خوزستان، در سال 1388ش نوشته شده است.

ساختار

كتاب فاقد مقدمه بوده و مطالب در دو بخش اصلى، ابتدا به مسئله امام شناسى و ضرورت وجود امام پرداخته و سپس موعود باورى و مهدويت در ميان فرق شيعى را مورد بررسى و تحقيق قرار داده است.

كتاب يكى از آثار مهم در زمينه مهدويت به شمار آمده و از ويژگى‌هاى آن، پرداختن به مباحث منجى‌گرايى در اديان؛ از جمله اسلام، مسيحيت، يهوديت، زرتشت و دستاوردهاى حكومت امام زمان(عج) است.

گزارش محتوا

بخش اول، بعد از بيان شرايط امام؛ از جمله عصمت، نص و افضليت، ضرورت شناخت امام را يادآور شده و ضمن ارائه دلايل عقلى و نقلى بر آن، نقش امام در زدودن تاريكى‌ها را تبيين مى‌كند.

مؤلف در ادامه به توضيح واژه و اصطلاح «مهدى» و فرق آن با «هادى» پرداخته و بعد از بيان همسويى‌هاى بشارت به منجى موعود با روايات اسلامى در اديان مختلف؛ از جمله مسيحيت، يهوديت، زرتشت و كتب مقدس هندوها، موعود باورى را در مذاهب مختلف اسلامى؛ مانند حنفيه، مالكيه شافيعه و حنبليه بررسى مى‌كند.

دوم، در سه قسمت، به مسأله موعودباورى و مهدويت در ميان فرقه‌هاى شيعى پرداخته است:

الف) ويژگى‌هاى حضرت مهدى(عج) از ديدگاه شيعيان اثناعشرى، به طور فشرده و خلاصه، بيان شده است؛ از جمله: نسب ايشان، مادر بزرگوار، نحوه تولد و شاهدان عينى آن، غيبت صغرى، نواب اربعه و مدت سفارت آن‌ها، غيبت كبرى و راز بقا و طول عمر.

ب) بعد از بيان بيوگرافى كامل اسماعيل فرزند امام صادق(ع)، موعودباورى در فرقه اسماعيله را بررسى كرده و برخى عقايد ايشان مورد نقد قرار گرفته است؛ از جمله: شش امام بودن يا هفت امامى بودن، هفت ناطق، هفت دَور و قائم القيامه.

ج) موعودبارورى در ميان زيديه را مورد تحقيق و بررسى قرار داده و به مسائلى؛ از قبيل سيماى زيد در آيينه پيشوايانى؛ مانند رسول اكرم(ص) و اميرالمؤمنين(ع)، خروج او از ديدگاه معصومان(ع)، اساتيد و شاگردان وى، مهدويت از ديدگاه زيديه، مدعيان مهدويت از ائمه زيدى، جعل حديث براى اثبات مهدويت نفس زكيه و... پرداخته است.

از ديگر مباحث اين بخش مى‌توان به شخصيت وجودى حضرت مهدى در منابع حديثى شيعه و عامه، مجامع حديثى اهل تسنن و تشيع، سيرى در متون حديثى صدر اسلام در قرن اول و دوم و بررسى جايگاه افرادى چون سليم بن قيس، سرگذشت اصول اربعمائه، سيماى موعود در اصول موجود همچون اصل زيد زرّاد، درست بن ابى منصور، جعفر بن محمد بن شريح حضرمى و ابوسعيد عباد عصفورى، احاديث غيبت در آثار برجاى مانده از دوران پيش از غيبت، نص صريح بر غيبت صغرى و كبرى از عهد رسالت تا عصر غيبت و كتابنامه غيبت پيش از وقوع آن اشاره كرد.

وضعيت كتاب

فهرست منابع در ابتداى كتاب آمده است.

پاورقى‌ها به ذكر منابع و توضيح برخى كلمات متن پرداخته است.

منابع مقاله

  1. مقدمه و متن كتاب.
  2. www.farsnews.ir
  3. سايت آينده روشن.

منبع

ویکی نور