جامع المقاصد فى شرح القواعد (کتاب)
جامع المقاصد في شرح القواعد شرحی است بر کتاب قواعد الأحكام علامه حلی که توسط شيخ نور‌الدين على بن حسين بن عبدالعالى كركى معروف به محقق ثانى یا محقق كركى (م 940 ق) نگاشته شده است.
محتویات
مؤلف کتاب
شیخ على بن حسین كركى، معروف به محقق ثانى (م 940 ق) در قریه كرك واقع در شهر بعلبكِ لبنان به دنیا آمد. این عالم امامى، مجتهد و اصولى كه از علماى شام و بصره است، در سفرى به مصر از علماى آن دیار نیز كسب علم نمود. او به ایران هم سفر كرد و مورد لطف شاه طهماسب صفوى واقع شد و لقب شیخ الاسلام گرفت. او در ترویج مذهب جعفرى بسیار كوشش نمود و موصوف به مروج الذهب و المولى الموروج شد.[۱]
وى از مفاخر و دانشمندان نامى شیعه و مجتهدان عالی‌قدر است. احاطه او بر علوم دینى و فقه اسلامى چنان بوده كه تمام علما و فقهاى شیعه تقدم او را بر خویش مسلم دانسته و شخصیت ممتاز او را در علم و عمل ستوده اند. استادى و مهارت وى در فقه استدلالى از انبوه تصانیف و تألیفات ارزنده اش به خصوص كتاب جامع المقاصد به خوبى آشكار مى شود. آراى محكم و نظریات ناب او در اغلب كتب فقهى مورد توجه خاص فقهاى بعد از او قرار گرفته است. به همین جهت او را همچون محقق اول و علامه حلى دانسته اند. محقق ثانى در نجف اشرف درگذشت.
معرفى اجمالى كتاب جامع المقاصد فی شرح القواعد
معروف ترین اثر گرانقدر محقق ثانى همین كتاب است. این كتاب كه تا مبحث نكاح قواعد است، از مدارك مهم فقه شیعه و مرجع و مستند فقها و مجتهدان بزرگ شیعه است. محقق ثانى را به سبب تألیف همین كتاب، صاحب جامع المقاصد هم مى گویند.
جامع المقاصد سرشار از تحقیقات عالى علمى و تدقیقات لطیف فقهى و پیراسته از تطویل و تكثیر فروع مى باشد و از نظر معنى، نگارش و محتوا یكى از بهترین و نفیس ترین و متقن ترین متون فقهى شیعه است. در بسیارى از متون فقهى، فقها فتاوى خود را مستند به رأى محقق ثانى نموده اند.
در اهمیت این كتاب صاحب جواهر گفته است: «هر مجتهدى كه جامع المقاصد و وسائل الشیعه و جواهر را داشته باشد، براى فهم و استدلال و استنباط و نگارش فقه نیازى به كتاب دیگرى ندارد».[۲]
این كتاب از كتاب طهارت شروع مى شود و به كتاب نكاح مبحث «تفویض البضع» پایان مى یابد.
وضعیت نشر کتاب
این كتاب به همت مؤسسة آل البیت علیهم السلام لاحیاء التراث، در قم چاپ و منتشر شده است.
پانویس
متن کتاب جامع المقاصد فى شرح القواعد
منابع
- کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی،محمدرضا ضمیری
- جامع المقاصد في شرح القواعد، ویکی نور
