حصن منصور
قلعه «حصن منصور» به نام بانى آن «منصور» از قبیله قیس همزمان با مروان بن محمد آخرین خلیفه اموى است.[۱] هارون الرشید قلعه منصور را در ایام خلافت پدرش مهدى عباسی ساخت و با سپاهیان مجهز کرد.[۲] ابن خرداذبه، حصن منصور را از مرزهاى جزیره نام برده و مىنویسد: از سمیساط تا حصن منصور شش فرسخ و از حصن منصور تا ملطیه ده فرسخ راه است.[۳]
این شهر در نیمه اول قرن چهارم قمرى حصار کوچکى بوده است. کشت آن به آب باران بوده و منبر و مسجد جامع داشته است.[۴] در سال ۳۰۳ قمری رومیان بر ثغور جزیره حمله و حصن منصور را غارت کردند.[۵]
مقدسى درباره حصن منصور فقط همین قدر اشاره کرده که در مرز واقع است.[۶] به نوشته ادریسى میان سمیساط و ملطیه شهر کوچکى است که حصن منصور نام دارد و آن دژ خوب و مشهورى است و داراى روستاها و آبادی هاست. در آنجا نعمت فراوان است.[۷]
یاقوت حموی مىگوید: حصن منصور از نواحى دیار مُضَر و در مغرب فرات نزدیک سمیساط واقع است. بر گرد شهر دیوار و خندق است. باروى آن سه دروازه دارد، در میان شهر دژى است که به گرد آن دو دیوار است.[۸]
بعد از قرن هشتم قمرى، حصن منصور به «ادیمان» معروف شد و رومیان (عثمانی ها) در آن زمان آن را «پرها» مىگفتند.[۹]
پانویس
منابع
- حسین قره چانلو، جغرافیاى تاریخى کشورهاى اسلامى، سمت، تهران، ۱۳۸۰، ج۱، ص ۳۲۵-۳۲۶.