سریه

این صفحه مدخلی از فرهنگ معارف و معاریف است

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)

سَرِيّة از سرى به معنى : به شب راه پيمودن، يا سرىّ به معنى: نخبه لشكر: دسته اى از لشكر گويند كه به جنگ دشمن گسيل شود و از چهارصد نفر بيش نباشد، جمع آن سرايا است. (نهايه ابن اثير)

در اصطلاح تاريخ اسلام

آن سپاه اعزامى باشد كه پيغمبر صلی الله علیه و آله در آن سپاه نباشد، مقابل غزوه كه پيغمبر صلی الله علیه و آله در جمع حضور داشته باشد. علت اعزام سرايا غالباً سركوبى اشرار، دعوت طوايف به اسلام پيشگيرى از حوادث غيرمترقبه و عقيم نمودن توطئه هاى دشمن و مسائلى از اين قبيل و گاه به منظور جمع صدقات و تعليم مسائل دينى بوده است.

بيشترين سريه هاى عصر پيغمبر صلی الله علیه و آله در سال ششم هجرت بوده كه آن را سنة الاستئناس مي گويند.

سريه هاى پيغمبر اسلام

از امام كاظم علیه السلام رسيده كه سريه هاى پيغمبر صلی الله علیه و آله سى و شش بوده كه نخستين آنها سريه اى به سركردگى حمزة بن عبدالمطلب بود كه به اتفاق سى تن از مهاجران در كنار دريا به سرزمين جهينه با ابوجهل بن هشام به همراه صد و سى سواره از مشركان، برخورد نموده و مجدى بن عمرو جهنى دو سپاه را از يكديگر جدا ساخت و ميان آنها فاصله شد و هر دو سپاه بدون جنگ و خونريزى بازگشتند.

از امام صادق علیه السلام نقل است: هرگاه پيغمبر صلی الله علیه و آله سريه اى را به جائى اعزام مى داشت پيش از حركت، افراد سپاه را روبروى خود مي نشاند و به آنها مي فرمود: بنام خدا و به يارى خدا و در راه خدا و بر سنت پيغمبر خدا برويد و مبادا در غنيمتى كه بدست آوريد، خيانت كنيد و كسى را مثله نمائيد و يا غدر و مكر بكار بريد و هرگز پير افتاده يا كودك و زن را به قتل مرسانيد و درخت قطع مكنيد جز اين كه ناچار گرديد و اگر ضعيف ترين مسلمان يا بهترين آنها به يكى از مشركان مهلت داد آن مشرك در پناه او مي باشد و وى در امان است تا اين كه قرآن به سمع او برسد اگر اسلام اختيار كرد وى برادر شما خواهد بود وگرنه او را به محل امن خودش برسانيد و از خدا بخواهيد كه در آينده به وى دست يابيد. (بحار:19/177ـ186)

منابع

• سيد مصطفى حسينى دشتى، معارف و معاریف.