کل یوم عاشورا

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
Icon-encycolopedia.jpg

این صفحه مدخلی از کتاب فرهنگ عاشورا است

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)


هر روز عاشورا و هر سرزمين، كربلاست. «كل يوم عاشورا و كل ارض كربلا». اين ‌جمله و شعار، نشان‌دهنده پيوستگى و تداوم خط درگيرى حق و باطل در همه زمان ها و مكان هاست.

عاشورا و كربلا، يكى از بارزترين حلقه‌هاى اين زنجيره طولانى است. هميشه ‌حق و باطل رو در روى همند و انسانهاى آزاده، وظيفه پاسدارى از حق و پيكار با باطل را بر عهده دارند و بى‌تفاوت گذشتن از كنار صحنه حق و باطل، بى‌دينى است.

امام‌خمينى‌ قدس سره‌ بارها به اين نكته مهم توجه دادند، از جمله در ايام جنگ تحميلى: و[۱] در پيامى به مناسبت 17 شهريور فرمود: «عاشورا، قيام عدالتخواهان با عددى قليل و ايمان و عشقى بزرگ، در مقابل ستمگران كاخ نشين و مستكبران غارتگر بود و دستور آن بود كه ‌اين برنامه، سرلوحه زندگى امت در هر روز و در هر سرزمين باشد. روزهايى كه بر ما گذشت، عاشوراى مكرر بود و ميدان ها و خيابان ها و كوى و برزنهايى كه خون فرزندان‌ اسلام در آن ريخت، كربلاى مكرر».

«17 شهريور، مكرر عاشورا و ميدان شهدا مكرر كربلا و شهداى ما مكرر شهداى كربلا و مخالفان ما مكرر يزيد و وابستگان او هستند».[۲] نبرد عاشورا، گرچه از نظر زمان، كوتاهترين درگيرى بود (نيم روز) ولى از نظر امتداد، طولانى‌ترين درگيرى با ستم و باطل است و تا هر زمان كه هر آرزومندى آرزو كند كه ‌كاش در كربلا بود و در يارى امام شهيدان، به فوز عظيم شهادت مى‌رسيد (يا ليتنا كنا معكم‌ فنفوز فوزا عظيما)،[۳] جبهه كربلا گرم و درگيرى عاشورا داير است.

آن گونه كه حسين علیه السلام، وارث حضرت آدم و حضرت ابراهيم و حضرت نوح و حضرت موسى و حضرت عيسى و حضرت محمد عليهم السلام است، پيروان ‌عاشورايى او نيز وارث خط سرخ جهاد و شهادت‌اند و پرچم كربلا را بر زمين نمى‌نهند و اين جوهر تشيع در بعد سياسى است.

شيعه بايد آبها را گل كند خط سوم را به خون كامل كند خط سوم خط سرخ اولياست كربلا بارزترين منظور ماست شيعه يعنى تشنه جام بلا شيعگى يعنى قيام كربلا شيعه يعنى بازتاب آسمان بر سر نى جلوه رنگين كمان از لب نى بشنوم صوت تو را صوت‌ «انى لا ارى الموت‌» تو را شيعه يعنى سالك پا در ركاب تا كه خورشيد افكند از رخ نقاب اين سخن كوتاه كردم والسلام شيعه يعنى تيغ بيرون از نيام.[۴]

يكى از نويسندگان محقق مى‌نويسد: ما يقين داريم كه اگر حسين‌ علیه السلام در زمان ما بود از قدس، جنوب لبنان و بيشتر مناطق اسلامى كربلاى دومى مى‌ساخت و همان موضعى را مى‌گرفت كه در برابر معاويه و يزيد ايستاد و از همه مدعيان اسلام و تشيع و از آنان كه بر قدس و جنوب لبنان مى‌گريند و در اعلاميه‌ها، سخنراني ها و صفحه مطبوعات بر سر فلسطين و لبنان معامله مى‌كنند و در خيابان ها و مجامع، سلاح با خود حمل مى‌كنند، بيش از تعدادى كه در كربلاى اول كنار آن حضرت ايستادند و ياريش كردند، او را يارى ‌نمى‌كردند.[۵]

اين ديدگاه، رد كننده نظريه‌اى است كه كربلا و قيام حسينى را تكليفى خاص امام ‌مى‌داند كه نمى‌توان از آن تبعيت كرد. وقتى ابا عبدالله الحسين‌ علیه السلام ضرورت قيام بر ضد سلطه ستمگرى را كه حلال را حرام مى‌كند و عهد الهى را شكسته، برخلاف سنت پيامبر عمل مى‌كند و تجاوزكارانه عمل مى‌نمايد، در خطبه خويش مى‌آورد و اين صفات را در سلطه يزيدى محقق مى‌داند، در پايان مى‌افزايد «فلكم فى اسوة‌»[۶] در كار من براى شما الگوى تبعيت است، اين مى‌رساند كه گستره زمين و زمان، كربلا و عاشوراست و هميشه و همه جا بايد با الهام از اين مكتب، بر ضد ستم قيام كرد و در راه آزادى و عزت، فداكارى‌ نمود.

امام خمينى‌ ره فرموده است: «اين كلمه كل يوم عاشورا و كل ارض كربلا، يك كلمه‌ بزرگى است... همه روز بايد ملت ما اين معنى را داشته باشد كه امروز روز عاشورا است و ما بايد مقابل ظلم بايستيم و همين جا هم كربلاست و بايد نقش كربلا را ما پياده‌ كنيم، انحصار به يك زمين ندارد. انحصار به يك افراد نمى‌شود. قضيه كربلا منحصر به يك ‌جمعيت هفتاد و چند نفرى و يك سرزمين كربلا نبوده، همه زمين ها بايد اين نقش را ايفا كنند».[۷]

پانویس

  1. صحيفه نور، ج 20، ص 195.
  2. همان، ج 9، ص 57.
  3. زيارت عاشورا.
  4. ابياتى از مثنوى: «شيعه نامه‌»، محمدرضا آقاسى (كيهان 12/6/71).
  5. الانتفاضات الشيعيه، هاشم معروف الحسنى، ص 387.
  6. تاريخ طبرى، ج 4، ص 304.
  7. صحيفه نور، ج 9، ص 202.

منابع

جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف.