امیر النحل

«أمیر النّحل» یکی از القاب امام علی علیه‌السلام است. سبط ابن جوزى می گوید: مؤمنان به نحل (زنبور عسل) مانند، زیرا زنبور عسل چیز پاکیزه می‌خورد و چیز پاکیزه (عسل) مى نهد، و على (ع) امیر مؤمنان است.

امام صادق علیه‌السلام در وجه تشبیه شیعه به زنبور عسل می فرماید: محققا شما در میان مردم مانند زنبور عسل در میان پرندگان هستید. اگر پرندگان از محتواى درون زنبور عسل باخبر بودند، یک زنبور عسل باقى نمى ماند و همه را می‌خوردند. همچنین اگر مردم از محبتى که شما از ما خاندان در دل دارید باخبر می شدند شما را با زخم زبان‌هاشان مى‌خوردند و در نهان و آشکار به شما ناسزا می گفتند. خداوند رحمت کند بنده اى از شما را که بر ولایت ما باشد.

در وجه تسمیه امیرالمؤمنین علیه السلام به «أمیرالنحل» نیز گفته شده:

از جمله القاب أمیرالمؤمنین (ع) لقب «یعسوب الدین» و یا «یَعسوب المؤمنین» است. چنانکه از پیامبر صلی الله علیه وآله روایت شده «انت یعسوب الدین و المال یعسوب الظلمة». و معنی کلمه «یعسوب» در لغت، امیر و فرمانده زنبوهای عسل است که دور او جمع می شوند و به او پناه می برند. و عرب، لفظ یعسوب را در مورد سید و بزرگ قوم به کار برده است. پس اطلاق «أمیر النحل» بر أمیرالمؤمنین (ع) مناسب است. و این تسمیه کنایه از فرمانروایی و پیشوایی مؤمنین و مسلمین برای حضرت علی (ع) است.

شاعرى در رابطه با این لقب امیرالمؤمنین علیه السلام سروده است:

ولایتی لأمیر النحل تکفینی * عند الممات و تغسیلی و تکفینی

و طینتی عجنت من قبل تکوینی * من حبّ حیدر کیف النار تکوینی

«ولایت و دوستى من با امیر نحل، در وقت مرگ و غسل و کفن مرا کفایت می کند. سرشت من پیش از آفرینشم با دوستى حیدر آمیخته، پس چگونه آتش مرا خواهد سوخت؟».

منابع

• "سبب تسمیة امیرالمؤمنین (ع) بأمیرالنحل"، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
• "منشأ تلقیب الإمام علی (ع) بأمیر النَّحل"، حوزة الهدی للدراسات الاسلامیة.