مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

المراجعات (کتاب)

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو


المراجعات.jpg
نویسنده عبدالحسين شرف‌ الدين
موضوع عقاید شیعه
زبان عربی
تعداد جلد 1
تحقيق‌ حسين الراضي

المراجعات

کتاب «المُراجعات» تألیف سید عبدالحسین شرف‌الدین عاملی (م، ۱۳۷۷ ق)، کتابی است کلامی در دفاع از عقاید شیعه. این کتاب مشتمل بر مجموعه جواب‌های علامه شرف‌الدین به سؤالات یکی از عالمان اهل سنت پیرامون مسائل اختلافی بین شیعه و اهل سنت از جمله خلافت و امامت است.

مؤلف

سید عبدالحسین شرف‌الدین موسوی عاملی (۱۲۹۰-۱۳۷۷ ق)، فقیه، متکلم و عالم مجاهد شیعه است. وی از علمای بزرگی چون آخوند خراسانی، سید محمدکاظم یزدى، شیخ الشریعه اصفهانی و شیخ محمدطه نجف بهره برد.

علامه شرف‌الدین با استعمار و فئودالیسم در مبارزه بود و در مقابل جنبش‌هاى آزادى‌خواهى که در جهان غرب و اسلام اتفاق مى افتاد، موضع مثبتى اتخاذ مى کرد و از آنان حمایت مى‌ نمود.

کتاب مشهور «المراجعات» در دفاع از عقاید تشیع، از مهمترین آثار اوست. برخی دیگر از تألیفات شرف الدين عبارتند از: النص و الاجتهاد، الفصول المهمة فى تألیف الأمة، الکلمة الغرّاء فى تفضیل الزهرا علیهاالسلام، مؤلفوا الشیعة فى صدر الاسلام، فلسفة المیثاق و الولایة، کلمة حول الرؤیة.

معرفی کتاب

كتاب «المراجعات» از جمله كتاب‌هاى فراوانى است که درباره اختلاف‌هاى شيعه و مخالفين نوشته‌ شده و در هدايت افراد تأثير زيادى داشته است. مؤلف در این كتاب، بدون هتك حرمت و دامن زدن به اختلافات، بر اصول اعتقادی خود پافشاری كرده است.

این کتاب از حدود 112 نامه تشكیل شده است، كه در یك سو "علامه سید شرف الدین عاملی" از مشاهیر علمای شیعه و سوی دیگر "شیخ سلیم بشری" رئیس جامع الازهر مصر قرار دارد. آنچه زیبایی کتاب المراجعات را دوچندان كرده، رعایت ادب و احترام طرفین است. برخلاف دیگر مباحثات كه پر است از اهانت ها و هتك حرمت ها، اما این كتاب بدون این كه كوچكترین شائبه ای از توهین در آن به مشام برسد، تالیف گشته است.

مكتوب بودن مباحثات این كتاب، دیگر وجه متمایزش است. در مباحثات رو در رو معمولاً فن بیان و نحوه تاثیرگذاری بر طرف مقابل می تواند جهت بحث را عوض كند و حتی موضع حق را مغلوب كند. اما در كتابت این خواننده است كه تصمیم می گیرد كه چه كسی از موضع حق سخن می گوید و در ضمن، به خاطر این كه همه چیز مكتوب است، نمی توان حتی جمله ای را بدون سند و مدرك وارد بحث كرد.

محتوای کتاب

موضوع نخست ـ امامت و مذهب ـ شانزده مراجعه یا سؤال و جواب را شامل است که در آنها به مباحثی چون سبب عدم پیروی شیعه از مذاهب چهارگانه اهل سنت در فروع و اصول دین، پیروی شیعه از مذاهب اهل بیت علیهم السلام، جایگاه اهل بیت در اسلام و عدم ترجیح دیدگاه های علما و اهل سنت بر مذهب شیعه پرداخته شده است.

راه حل اختلافات بین شیعه و سنی، ادله قرآنی و روایی که مذهب اهل بیت علیهم السلام و برتری آن را تأیید می کنند، حدیث ثقلین و منظور از اهل بیت علیهم السلام در نصوص، احتجاج دوازده نفر از اهل سنت به رجال شیعه در صحاح خود و معرفی یکصد نفر از رجال شیعه که سند روایات اهل سنت واقع شده اند نیز از جمله مباحث دیگر این مراجعه ها هستند.

در بخش دوم، یعنی «امامت عامه» و موضوع خلافت رسول گرامی اسلام در مباحثی طولانی طی نود و سه مراجعه و سؤال و جواب نیز چندین موضوع مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. نصوص خلافت همچون: حدیث آغاز بعثت، حدیث منزلت و موارد ایراد آنها توسط رسول خدا صلی الله علیه و آله و هفت نص دیگر که تصریح بر افضلیت علی بن ابی طالب علیه السلام دارند و نیز آیه ولایت و منظور از لفظ «ولی» در آیات قرآن و روایات اسلامی از جمله این موضوعات هستند.

منابع