سید بن طاووس: تفاوت بین نسخه‌ها
(←پیوندهای مفید) |
|||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | {{ | + | {{نیازمند ورایش فنی}} |
| − | + | سید رضی الدین علی بن موسی، از بزرگترین علمای ربانی شیعه در قرن هفتم، معروف به سیدبن طاووس بود. | |
| + | |||
==ولادت== | ==ولادت== | ||
| سطر ۴۶: | سطر ۴۷: | ||
البته ايشان تأكيد دارد كه تنها بخاطر حفظ جان دوستان و شيعيانى كه در معرض قتل و غارت مغول قرار داشتند اين منصب را پذيرفته است. | البته ايشان تأكيد دارد كه تنها بخاطر حفظ جان دوستان و شيعيانى كه در معرض قتل و غارت مغول قرار داشتند اين منصب را پذيرفته است. | ||
| + | |||
| + | == سید بن طاووس از نگاه بزرگان شیعه == | ||
| + | |||
| + | سید بزرگوار نزد همه ی دانشمندان شیعه، معروف به زهد و تقوی بوده و همگی عظمت علمی او را ستوده اند. با آن که قرن ها از رحلت وی می گذرد، هنوز با افتخار و احترام، در محافل علمی از او یاد می شود. آوازه علمی و فکری و اخلاص عملی او به قدری است که شخصیت های علمی معاصر او و نیز نسخه برداران آثارش، او را تمجید کرده اند. اینک برخی از گفتارهای بزرگان درباره ی سید بن طاووس را به اختصار بیان می داریم: | ||
| + | 1. علامه حلّی(متوفی 726 هجری) در حق رضی الدین می گوید: «وکان رضی الدین علی رحمة الله علیه صاحب الکرامات حکی لی بعضها و روی لی والدی رحمة الله علیه البعض الآخر.»<ref> بحارالانوار، ج107، ص63 و 64. </ref> | ||
| + | (رضی الدین علی(ره) دارای کراماتی بود که برخی از آن ها را خودش برایم بیان کرد و پاره ای از آن ها را پدرم بازگو کرد و من از او شنیدم.) | ||
| + | 2. علامه مجلسی گوید: «السید النقیب،الثقة الزاهد،جمال العارفین»<ref> پیشین، ج1، ص 205. </ref> | ||
| + | 3محدّث قمی (ره)می گوید: «السید رضی الدین ابوالقاسم الأجل الأورع الأزهد الأسعد، قدوة العارفین و مصباح المتهجدین، صاحب الکرامات، طاووس آل طاووس،السید بن طاووس قدس الله سره و رفع فی الملأ الأعلی ذکره»<ref> قمی، شیخ عباس، الفوائد الرضویة فی أحوال علماء المذهب الجعفریة، ترجمه و تحقیق ناصر باقری بیدهندی، قم، نشر بوستان کتاب، 1385شمسی، ج1، ص542. </ref> | ||
==اساتيد== | ==اساتيد== | ||
| سطر ۸۷: | سطر ۹۶: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
| − | *سید علی حسین پور،راویان عاشورا چه کسانی هستند؟[http://www.hawzah.net/fa/Magazine/View/4892/7647/95913 پایگاه اطلاع رسانی حوزه] | + | |
| + | *سید علی حسین پور،راویان عاشورا چه کسانی هستند؟[http://www.hawzah.net/fa/Magazine/View/4892/7647/95913 پایگاه اطلاع رسانی حوزه]،بازیابی: 27آبان 1392. | ||
| + | *علي محمد تاج الدين،زندگي و آثار سيّد بن طاووس،[http://www.pajoohe.com/fa/index.php?Page=definition&UID=32668 پژوهشگاه باقرالعلوم علیه السلام]، بازیابی: 16 اردیبهشت 1393. | ||
==پیوندهای مفید== | ==پیوندهای مفید== | ||
نسخهٔ ۶ مهٔ ۲۰۱۴، ساعت ۰۵:۴۹
الگو:نیازمند ورایش فنی سید رضی الدین علی بن موسی، از بزرگترین علمای ربانی شیعه در قرن هفتم، معروف به سیدبن طاووس بود.
محتویات
ولادت
سيد رضى الدين، على بن موسى بن جعفر بن طاووس از نوادگان امام حسن مجتبى و امام سجاد عليهماالسلام در روز 15 محرم سال 589 هجرى در شهر حله به دنيا آمد.
خاندان آل طاووس
جد هفتم ايشان، محمد بن اسحاق كه به خاطر زيبايى و ملاحتش به طاووس مشهور شده بود از سادات بزرگوار مدينه محسوب مى‌شد.
پدر او، موسى بن جعفر نيز از روات بزرگ حديث است كه روايات خود را در اوراقى نوشته بود و بعد از او فرزندش آنها را جمع آورى نموده و با نام «فرقة الناظر و بهجة الخاطر مما رواه والدي موسى بن جعفر» آن را منتشر نمود.
مادر او نيز دختر ورام بن ابى فراس، از بزرگان علماى اماميه بود. مادر پدرش نيز نوه شيخ طوسى مى‌باشد و به همين خاطر سيد گاهى مى‌گويد: «جدي ورام بن أبي فراس» و گاهى مى‌گويد: «جدي الشيخ الطوسي».
برادرها و برادرزاده‌ها و فرزندان او نيز از علماى بزرگوار شيعه بوده‌اند.
تحصيلات
ابتداى تحصيلات سيد ابن طاووس در شهر حله بود كه از محضر پدر و جد خود، ورام بن ابى فراس علوم مقدماتى را آموخت. سيد با دركى قوى و هوشى سرشار قدم در راه علم نهاد و در اندك زمانى از تمام همشاگردي هاى خود سبقت گرفت.
وى در كشف المحجة مى‌گويد: «وقتى من وارد كلاس شدم آنچه را ديگران در طول چند سال آموخته بودند، در يك سال آموختم و از آنان پيشى گرفتم». او مدت دو سال و نيم به تحصيل فقه پرداخت و پس از آن خود را از استاد بى‌نياز ديد و بقيه كتب فقهى عصر خويش را به تنهايى مطالعه نمود.
شخصيت اجتماعى
سيد ابن طاووس در بين علما و مردم زمان خويش از احترام خاصى برخوردار بود. او علاوه بر اين كه فقيهى نام آور بود اديبى گرانقدر و شاعرى توانا شمرده مى‌شد، گرچه شهرت اصلى او در زهد و تقوى و عرفان اوست و اكثر تأليفات او در موضوع ادعيه و زيارات مى‌باشد.
سيد كتابخانه بزرگ و بى‌نظيرى داشت كه از جدش به ارث برده بود و او به گفته خودش تمام آن كتاب ها را مطالعه كرده يا درس گرفته بود.
سفرهاى علمى
ابن طاووس كه از محضر اساتيد حله استفاده كافى و لازم را برده بود براى استفاده از علماى ديگر شهرها عزم سفر نمود. او ابتدا به كاظمين رفت. پس از مدتى ازدواج نمود و ساكن بغداد شد. مدت 15 سال در شهر بغداد به تربيت شاگردان و تدريس علوم مختلف پرداخت. ورود سيد به بغداد سال 625 هجرى بوده است.
سيد كه تحت فشار دولت عباسى براى پذيرش پست هاى حكومتى قرار گرفته بود از بغداد به حله، زادگاه خويش مراجعت كرد.
رضى الدين مدت سه سال نيز در جوار امام هشتم عليه السلام بسر برد. سپس به نجف و كربلا هجرت كرده و در هر كدام حدود 3 سال مقيم شد. در اين زمان علاوه بر تربيت شاگردان و تدريس علوم مختلف، همت اصلى خويش را بر سير و سلوك و كسب معنويات قرار داد.
در زمان اقامت در كربلا كتاب شريف «كشف المحجة» را به عنوان وصيتى براى فرزندانش كه در آن زمان كودك بودند نوشت.
آخرين سفر ابن طاووس در سال 652 هجرى به بغداد بود. وى در بغداد منصب نقابت را پذيرفت و تا پايان عمر خويش در همانجا سكنى گزيد. زماني كه مغول ها به بغداد حمله كرده و آن را اشغال نمودند، سيد نيز در بغداد بود.
نقابت سادات
در دوران اقامت ابن طاووس در بغداد از سوى خليفه عباسى، المستنصر، پيشنهادهايى مانند وزارت، سفارت و... به او شد؛ اما سيد هيچ يك را نپذيرفت و استدلالش براى خليفه چنين بود كه: «اگر من طبق مصلحت شما عمل كنم رابطه خويش را با خداوند قطع مى‌نمايم و اگر طبق اوامر الهى و عدل و انصاف حركت كنم خاندان تو و بقيه وزرا و سفرا و فرماندهان تو آن را تحمل نخواهند كرد و چنين خواهند گفت كه على بن طاووس با اين رويه مى‌خواهد بگويد اگر حكومت به ما برسد اين چنين عمل مى‌كنيم و اين روشى است برخلاف سيره حكمرانان قبل از تو و مردود دانستن حكومت هاى آنهاست».
سيد در سال 661 هجرى نقابت علويان را پذيرفت. نقيب بزرگترين شخصيت علمى و دينى سادات بود كه كليه امور مربوط به سادات را عهده‌دار مى‌شد. اين وظايف شامل قضاوت مشاجرات، رسيدگى به مساكين و مستمندان، سرپرستى ايتام و... مى‌شد.
البته ايشان تأكيد دارد كه تنها بخاطر حفظ جان دوستان و شيعيانى كه در معرض قتل و غارت مغول قرار داشتند اين منصب را پذيرفته است.
سید بن طاووس از نگاه بزرگان شیعه
سید بزرگوار نزد همه ی دانشمندان شیعه، معروف به زهد و تقوی بوده و همگی عظمت علمی او را ستوده اند. با آن که قرن ها از رحلت وی می گذرد، هنوز با افتخار و احترام، در محافل علمی از او یاد می شود. آوازه علمی و فکری و اخلاص عملی او به قدری است که شخصیت های علمی معاصر او و نیز نسخه برداران آثارش، او را تمجید کرده اند. اینک برخی از گفتارهای بزرگان درباره ی سید بن طاووس را به اختصار بیان می داریم: 1. علامه حلّی(متوفی 726 هجری) در حق رضی الدین می گوید: «وکان رضی الدین علی رحمة الله علیه صاحب الکرامات حکی لی بعضها و روی لی والدی رحمة الله علیه البعض الآخر.»[۱] (رضی الدین علی(ره) دارای کراماتی بود که برخی از آن ها را خودش برایم بیان کرد و پاره ای از آن ها را پدرم بازگو کرد و من از او شنیدم.) 2. علامه مجلسی گوید: «السید النقیب،الثقة الزاهد،جمال العارفین»[۲] 3محدّث قمی (ره)می گوید: «السید رضی الدین ابوالقاسم الأجل الأورع الأزهد الأسعد، قدوة العارفین و مصباح المتهجدین، صاحب الکرامات، طاووس آل طاووس،السید بن طاووس قدس الله سره و رفع فی الملأ الأعلی ذکره»[۳]
اساتيد
سيد در محضر بزرگان عصر خويش به كسب علم و ادب و معنويت پرداخت. از جمله اساتيد اويند:
- پدر بزرگوارش موسى بن جعفر
- جدش ورام بن ابى فراس
- ابن نما حلى
- فخار بن معد موسوى
شاگردان
از جمله پرورش يافتگان مكتب سيد ابن طاووس مى‌توان به:
- سديد الدين حلى، پدر علامه حلى
- علامه حلى
- حسن بن داود حلى صاحب رجال
- عبدالكريم بن احمد بن طاووس، برادرزاده او
- على بن عيسى إربلى و... اشاره نمود.
تأليفات
ابن طاووس حدود 50 تأليف دارد كه بسيارى از آنها در موضوعات ادعيه و زيارات است.
سيد كتابخانه‌اى غنى داشته كه حدود 1500 كتاب در آن وجود داشته و در تأليف كتابهاى خويش از آنها استفاده مى‌برده است. بسيارى از كتب مرجع سيد در طول زمان از بين رفته و تنها منبع اطلاع ما از آنها، نوشته‌هاى امثال سيد ابن طاووس است و اين نكته ارزش تأليفات سيد را دوچندان مى‌كند.
از جمله تأليفات سيد است:
- ده جلد كتاب «المهمات والتتمات» كه هر يك با عنوان مستقل چاپ شده است از جمله: فلاح السائل، زهرة الربيع، جمال الأسبوع، إقبال الأعمال و... سيد اين كتب را به عنوان تتمه مصباح المتهجد شيخ طوسى نوشته است.
- كشف المحجة لثمرة المهجة، كتابى اخلاقى است و شامل وصيت هاى سيد به فرزندانش مى‌باشد و مراحل مختلف زندگى خويش را هم در آن ذكر كرده است.
- مصباح الزائر و جناح المسافر
- الملهوف على قتلى الطفوف
- مهج الدعوات و منهج العنايات و...
- کتا اللهوف: این کتاب، کتابی است تاریخی و روایی درباره قیام امام حسین علیه السلام و روایات کتاب بدون سند می باشند. این کتاب مورد اعتماد شیعه است و در قرن هفتم نوشته شده است. آیت الله سید محمد علی قاضی طباطبایی گفته است: لهوف، نقلیاتش بسیار مورد اعتماد است و درمیان کتب مقاتل، کتاب مقتلی به اندازه اعتبار و اعتماد آن نمی رسد و در اطمینان به آن کتاب، در ردیف اول کتب معتبره مقاتل قرار گرفته است؛ گرچه آن را در اوایل جوانی نوشته است.
وفات
سيد على بن طاووس در سال 664 هجرى در سن 75 سالگى و در شهر بغداد وفات نمود. بدن شريفش را به نجف اشرف منتقل نموده و در حرم اميرالمؤمنين عليه السلام به خاك سپردند.
منابع
- سید علی حسین پور،راویان عاشورا چه کسانی هستند؟پایگاه اطلاع رسانی حوزه،بازیابی: 27آبان 1392.
- علي محمد تاج الدين،زندگي و آثار سيّد بن طاووس،پژوهشگاه باقرالعلوم علیه السلام، بازیابی: 16 اردیبهشت 1393.
پیوندهای مفید
