ملک الاطباء شیرازی: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
سطر ۱: سطر ۱:
{{مدخل دائرة المعارف|[[اثر آفرینان]]}}
+
'''«محمدتقی شیرازی»''' ملقّب به «مَلک الاطبّاء» (م ۱۲۹۰ ق)، پزشک و حكیم مسلمان در قرن ۱۳ هجری است.
  
'''''ملک‌الاطباء شیرازی، محمدتقی'''''
+
==زندگی‌نامه==
 +
محمدتقی مَلک الاطبّاء شیرازی اصلاً اهل [[شیراز]] بود، ولی در [[تهران]] سكونت داشت و از طبیبان دوره‌ى فتحعلى‌شاه، محمدشاه و ناصرالدین شاه قاجار بود.
  
قرن: 13
+
مَلک الاطبّاء در [[طب|طبابت]] زبردست بود و با بكارگیرى داروها و روشهاى درمان فرنگى مخالفت می نمود، چنانکه كتابى به نام «رساله جوهريه» در ردّ داروهاى فرنگى و زيان‌هاى آنها به زبان عربى نگاشته است. مهارت او در تشخیص امراض را به بقراط تشبیه مى‌كردند. میرزا محمود -فرزند جالینوس الزمان معروف به میرزاجان- شاگرد او است.
  
وفات: ح 1290 ق.
+
مَلک الاطبّاء شیرازی در اواخر عمر به قصد مجاورت به [[عتبات عالیات]] رفت و سرانجام حدود سال ۱۲۹۰ قمری در [[كربلا]] درگذشت.
  
دانشمند، پزشك، حكیم و ریاضیدان. ملقب به ملك‌الاطباء شیرازى. اصلاً شیرازى و در تهران سكونت داشت. از طبیبان دوره‌ى فتحعلى‌شاه، محمدشاه و ناصرالدین شاه بود.
+
==آثار و تألیفات==
 
+
مَلک الاطبّاء علاوه بر [[طب]]، در فنون دیگر مانند [[حكمت]]، [[ریاضى]] و [[شعر]] نیز مهارت داشت، لذا كليات پزشکى را به شعر درآورده و منتشر كرده است. برخی از آثار وى عبارتند از:  
در طبابت زبردست و با بكارگیرى داروها و روشهاى درمان فرنگى مخالف بود. مهارت او در تشخیص امراض را به بقراط تشبیه مى‌كردند. وى از علوم دیگر بهره‌ور از [[حكمت]] و ریاضى باخبر بود.
+
*«البُحرانیه»، مباحث بحران امراض، شامل معارضات بین او و میرزا احمد طبیب تنكابنى، پزشک مخصوص فتحعلى شاه است؛
 
+
*«تسهیل العلاج»، در درمان؛
میرزامحمود فرزند جالینوس الزمان معروف به میرزاجان شاگرد او است. در اواخر عمر به قصد مجاورت به عتبات رفت و در [[كربلا]] درگذشت. از آثار وى: «البحرانیه»، مباحث بحران امراض، شامل معارضات بین او و میرزا محمد طبیب تنكابنى؛ «تسهیل العلاج»؛ «الجوهریة»؛ در منع استفاده از داروها و روشهاى درمان فرنگى؛ «حافظ الصحة» و «حفظ الصحة»؛ «مسكن الفؤاد»، فارسى در علاج طاعون؛ «الرسالة الوبائیة» صغیر و كبیر؛ «شرح لغزالقانون» كه آن را به درخواست شاگردش نوشته؛ «كلیات طب»، منظومه‌ى فارسى.
+
*«الجوهریة»؛ در منع استفاده از داروها و روشهاى درمان فرنگى؛  
 +
*«حافظ الصحة» یا «حفظ الصحة»، در بهداشت؛
 +
*«مسكن الفؤاد»، به فارسى در علاج طاعون؛  
 +
*«الرسالة الوبائیة كبیر»؛
 +
*«الرسالة الوبائیة صغیر» كه در حقيقت حاوى خلاصه كتاب وبائيه كبير است؛
 +
*«شرح لغز القانون»، در شرح معماهاى [[شیخ بهایی]]، كه آن را به درخواست شاگردش نوشته؛  
 +
*مفرق الهيضة و الوباء، كه فرق ميان دو بيمارى اسهالى هيضه و وبا را در آن به‌تفصيل مطرح كرده است؛
 +
*رساله سماويه (در [[تفسير]] آيات قرآنى مرتبط با [[علم هیئت|علم نجوم]])؛
 +
*«كلیات طب»، منظومه‌ى فارسى.
  
 
==منابع==
 
==منابع==
* [[انجمن مفاخر فرهنگی]]، [[اثرآفرینان]]، در کتاب موجود نیست.
+
*[[اثرآفرینان]]، انجمن مفاخر فرهنگی.
 
+
*"ملک‌الاطباء شيرازى"، مجموعه طبى، ديباچه به قلم محمدمهدى اصفهانى، ص۵.
[[رده:علمای قرن سیزدهم]]
+
[[رده:علمای قرن سیزدهم]][[رده:طبیبان]]
[[رده:ریاضیدانان]]
 
[[رده:طبیبان]]
 

نسخهٔ کنونی تا ‏۹ آوریل ۲۰۲۵، ساعت ۱۵:۴۹

«محمدتقی شیرازی» ملقّب به «مَلک الاطبّاء» (م ۱۲۹۰ ق)، پزشک و حكیم مسلمان در قرن ۱۳ هجری است.

زندگی‌نامه

محمدتقی مَلک الاطبّاء شیرازی اصلاً اهل شیراز بود، ولی در تهران سكونت داشت و از طبیبان دوره‌ى فتحعلى‌شاه، محمدشاه و ناصرالدین شاه قاجار بود.

مَلک الاطبّاء در طبابت زبردست بود و با بكارگیرى داروها و روشهاى درمان فرنگى مخالفت می نمود، چنانکه كتابى به نام «رساله جوهريه» در ردّ داروهاى فرنگى و زيان‌هاى آنها به زبان عربى نگاشته است. مهارت او در تشخیص امراض را به بقراط تشبیه مى‌كردند. میرزا محمود -فرزند جالینوس الزمان معروف به میرزاجان- شاگرد او است.

مَلک الاطبّاء شیرازی در اواخر عمر به قصد مجاورت به عتبات عالیات رفت و سرانجام حدود سال ۱۲۹۰ قمری در كربلا درگذشت.

آثار و تألیفات

مَلک الاطبّاء علاوه بر طب، در فنون دیگر مانند حكمت، ریاضى و شعر نیز مهارت داشت، لذا كليات پزشکى را به شعر درآورده و منتشر كرده است. برخی از آثار وى عبارتند از:

  • «البُحرانیه»، مباحث بحران امراض، شامل معارضات بین او و میرزا احمد طبیب تنكابنى، پزشک مخصوص فتحعلى شاه است؛
  • «تسهیل العلاج»، در درمان؛
  • «الجوهریة»؛ در منع استفاده از داروها و روشهاى درمان فرنگى؛
  • «حافظ الصحة» یا «حفظ الصحة»، در بهداشت؛
  • «مسكن الفؤاد»، به فارسى در علاج طاعون؛
  • «الرسالة الوبائیة كبیر»؛
  • «الرسالة الوبائیة صغیر» كه در حقيقت حاوى خلاصه كتاب وبائيه كبير است؛
  • «شرح لغز القانون»، در شرح معماهاى شیخ بهایی، كه آن را به درخواست شاگردش نوشته؛
  • مفرق الهيضة و الوباء، كه فرق ميان دو بيمارى اسهالى هيضه و وبا را در آن به‌تفصيل مطرح كرده است؛
  • رساله سماويه (در تفسير آيات قرآنى مرتبط با علم نجوم
  • «كلیات طب»، منظومه‌ى فارسى.

منابع

  • اثرآفرینان، انجمن مفاخر فرهنگی.
  • "ملک‌الاطباء شيرازى"، مجموعه طبى، ديباچه به قلم محمدمهدى اصفهانى، ص۵.
مسابقه از خطبه ۱۱۱ نهج البلاغه