محمدجواد مشکور: تفاوت بین نسخهها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) (ویرایش) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | + | '''«محمدجواد مشکور»''' (۱۳۷۴-۱۲۹۷ ش)، ادیب، زبانشناس، استاد دانشگاه و محقق [[شیعه]] معاصر و از شاگردان [[علامه طباطبایى]] بود. آثار او چه به صورت تأليف و چه به صورت تصحيح متون اصيل و ترجمه، همگى در ارتقاى سطح دانش اسلامشناسى و ايرانشناسى جايگاه خاصى دارند. | |
| − | [[پرونده:Mashkoor.jpg| | + | {{شناسنامه عالم |
| + | ||نام کامل = محمدجواد باهنر | ||
| + | ||تصویر=[[پرونده:Mashkoor.jpg|۲۲۰px|center]] | ||
| + | ||زادروز = ۱۲۹۷ شمسی | ||
| + | |زادگاه = [[تهران]] | ||
| + | |وفات = ۱۳۷۴ شمسی | ||
| + | |مدفن = تهران، بهشت زهرا | ||
| + | |اساتید = [[علامه طباطبایى]]، [[میرزا مهدی آشتیانی]]، بدیعالزمان فروزانفر، احمد بهمنیار، [[ملک الشعرای بهار]]، عباس اقبال،... | ||
| + | |شاگردان = | ||
| + | |آثار = فرهنگ فرق اسلامی، سیر کلام در فرق اسلام، تاریخ روابط فرهنگی ایران، تاریخ شیعه و فرقههاى اسلام، سیر اندیشههاى دینى در ایران،... | ||
| + | }} | ||
| + | ==رندگینامه== | ||
| + | محمدجواد مشکور فرزند حاج شیخ علاءالدین، در سال ۱۲۹۷ شمسی در محله سنگلج [[تهران]] به دنیا آمد. | ||
| + | او تحصیلات ابتدایى را در مدرسهى دارالفنون گذراند. سپس وارد دانشسراى عالى و دانشکدهى معقول و منقول شد و در سال ۱۳۱۸ موفق به اخذ درجهى کارشناسى در ادبیات فارسى و ادبیات عرب شد. مدتى به تدریس در دبیرستانها پرداخت و چند سالى به خدمت در وزارت دارایى مشغول شد. | ||
| − | + | مشکور چندى نیز نزد دایىهاى خود شریعت سنگلجى و محمدمهدى سنگلجى به تحصیل علم پرداخت. همچنین از محضر استادانى چون [[علامه طباطبایى]]، علامه محمد بن عبدالوهاب قزوینى، [[میرزا مهدی آشتیانی]]، بدیعالزمان فروزانفر، احمد بهمنیار، [[ملک الشعرای بهار]] و عباس اقبال بهره برد. همچنین به تحصیل و تحقیق در زبانهاى باستانى پرداخت. وى از سال ۱۳۲۷ تا سال ۱۳۳۸ به تدریس تاریخ [[ایران]] قدیم و زبان پهلوى در دانشگاه [[تبریز]] مشغول بود. | |
| − | قرن | + | در ۱۳۳۲ ش. براى گذراندن دورهى دکترا به دانشگاه سوربن پاریس رفت و دربارهى تاریخ و فرهنگ [[خاورمیانه]] از قرن نهم پیش از میلاد تا قرن نهم میلادى به تحقیق پرداخت و در ۱۳۳۶ ش. موفق به اخذ مدرک دکترا در [[تاریخ اسلام]] و خاورمیانه شد. وى از ۱۳۴۰ تا ۱۳۴۴ ش. مدیریت مجلهى «الاخاء» را به عهده داشت. در این بین او در کنگرههاى بینالمللى در انگلستان و فرانسه و آلمان و روسیه و [[ترکیه]] شرکت نمود و در ۱۳۵۲ ش. با سمت رایزن فرهنگى به [[دمشق]] رفت. |
| − | + | در سال ۱۳۴۴ به خدمت تمام وقت دانشسراى عالى درآمد و در کنار آن در دانشکدهى ادبیات و علوم انسانى و دانشکدهى الهیات و معارف اسلامى دانشگاه تهران نیز به تدریس مشغول بود. در سال ۱۳۵۳ به عنوان رایزن فرهنگى ایران عازم [[سوریه]] شد و در ضمن به تدریس تاریخ [[فرقههای اسلامی]] به خصوص فرقههاى [[شیعه]] و تاریخ زبانهاى سامى در دانشگاه [[دمشق]] پرداخت. | |
| − | |||
| − | |||
| + | وى ضمن تدریس تاریخ فرق اسلامى به ویژه شیعه در دورهى فوق لیسانس در دمشق، موفق به تأسیس دو کرسى زبان و ادبیات فارسى در دو دانشگاه دمشق و حلب شد و کتابخانهاى مربوط به کتب [[ایران]] و [[اسلام]] در مرکز رایزنى و کتابخانهاى مربوط به ایرانشناسى در کتابخانهى مرکزى دانشگاه دمشق دایر کرد. یکى از مهمترین موفقیتهایش در آنجا مشخص کردن [[قبر]] [[ابو نصر فارابی|ابونصر فارابى]] در [[باب الصغیر]] و شیخ اشراق [[شهاب الدین سهروردى]] در باب البرید بود. | ||
| − | + | دکتر مشکور در مهر سال ۱۳۵۸ پس از قریب چهل سال خدمت دانشگاهى بازنشسته شد، ولى همچنان به کار تدریس و تحقیق مشغول بود. مشکور یکى از همکاران علامه [[علی اکبر دهخدا|علىاکبر دهخدا]] در کار «لغت نامه» نیز بود. | |
| − | مشکور | + | مرحوم محمدجواد مشکور سرانجام در ۲۵ فروردین ۱۳۷۴ ش، وفات یافت و پیکرش در بهشت زهرای [[تهران]] در قطعهى ۸۸ (ویژهى هنرمندان و نویسندگان) به خاک سپرده شد. |
| − | + | ==آثار و تألیفات== | |
| + | دکتر جواد مشکور چهل و شش عنوان کتاب و بیش از صد مقاله در زمینه ادبیات، تاریخ، ادیان و مذاهب، زبانشناسى به زبانهاى فارسى و عربى و فرانسوى نوشته است. برخى از آثار ایشان به این شرح هستند: | ||
| − | در | + | *فرهنگ فرق اسلامی |
| + | *سیر کلام در فرق اسلام | ||
| + | *تاریخ روابط فرهنگی ایران | ||
| + | *کلمات حضرت [[پیامبر اسلام|محمد]] صلی الله علیه وآله (متن عربى و ترجمه، ۱۳۱۸)؛ | ||
| + | *تاریخ اوستا و ادبیات دینى پهلوى (۱۳۲۵)؛ | ||
| + | *تاریخ ایران باستان به روایت ابن عبرى (یوسف بنیان، ترجمه، ۱۳۲۶)؛ | ||
| + | *تاریخ مذاهب اسلام یا ترجمه الفرق بین الفرق (عبدالقاهر بغدادى، ترجمه)؛ | ||
| + | *[[النکت الاعتقادیة (کتاب)|النکت الاعتقادیة]] ([[شیخ مفید]]، ترجمه، تبریز، ۱۳۳۳)؛ | ||
| + | *تاریخ اجتماعى ایران در عهد باستان (۱۳۴۷)؛ | ||
| + | *تاریخ تبریز تا پایان قرن نهم هجرى (۱۳۵۲)؛ | ||
| + | *نظرى به تاریخ آذربایجان و آثار باستانى و جمعیتشناسى آن (۱۳۴۹)؛ | ||
| + | *ترجمه [[تاریخ طبری (کتاب)|تاریخ طبرى]] قسمت مربوط به ایران (محمد بن محمد بلعمى، ۱۳۳۷)؛ | ||
| + | *دستورنامه در صرف و نحو زبان فارسى (۱۳۳۸)؛ | ||
| + | *فرق الشیعه یا مقالات الامامیة والفرق و اسماؤها و صنوفها (۱۳۲۵)؛ | ||
| + | *کارنامه اردشیر بابکان (۱۳۲۹)؛ | ||
| + | *مجوس در کتب مقدس سامى (۱۳۲۵)؛ | ||
| + | *هفتاد و سه ملت یا اعتقادات مذهب (۱۳۳۷)؛ | ||
| + | *گفتارى درباره دینکرد (۱۳۲۵)؛ | ||
| + | *ایران در عهد باستان (۱۳۴۳)؛ | ||
| + | *تصحیح [[منطق الطیر]] عطار، اخبار سلاجقه روم (۱۳۵۰)؛ | ||
| + | *سیر اندیشههاى دینى در ایران (۱۳۵۵)؛ | ||
| + | *تاریخ شیعه و فرقههاى اسلام تا قرن چهارم هجرى (۱۳۵۷)؛ | ||
| + | *فرهنگ تطبیقى عربى با زبانهاى سامى و ایرانى (۱۳۵۷)؛ | ||
| + | *جغرافیاى تاریخى ایران قدیم (۱۳۷۱). | ||
| − | + | ==منابع== | |
| + | *[[اثرآفرینان]]، [[انجمن مفاخر فرهنگی]]، ج5، ص246. | ||
| + | *"به ياد استاد محمدجواد مشكور"، مجله وقف ميراث جاودان، سيد سعيد ميرمحمدصادق، بهار 1374، شماره 9. | ||
| − | + | [[رده:علمای معاصر]][[رده:مدرسین دانشگاه]][[رده:کتابشناسان]] | |
| − | + | [[رده:ادیبان]][[رده:تاریخ نویسان]] | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | [[رده: | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۸ ژانویهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۶:۱۸
«محمدجواد مشکور» (۱۳۷۴-۱۲۹۷ ش)، ادیب، زبانشناس، استاد دانشگاه و محقق شیعه معاصر و از شاگردان علامه طباطبایى بود. آثار او چه به صورت تأليف و چه به صورت تصحيح متون اصيل و ترجمه، همگى در ارتقاى سطح دانش اسلامشناسى و ايرانشناسى جايگاه خاصى دارند.
 | |
| نام کامل | محمدجواد باهنر |
| زادروز | ۱۲۹۷ شمسی |
| زادگاه | تهران |
| وفات | ۱۳۷۴ شمسی |
| مدفن | تهران، بهشت زهرا |
|
| |
| اساتید |
علامه طباطبایى، میرزا مهدی آشتیانی، بدیعالزمان فروزانفر، احمد بهمنیار، ملک الشعرای بهار، عباس اقبال،... |
|
| |
| آثار |
فرهنگ فرق اسلامی، سیر کلام در فرق اسلام، تاریخ روابط فرهنگی ایران، تاریخ شیعه و فرقههاى اسلام، سیر اندیشههاى دینى در ایران،... |
رندگینامه
محمدجواد مشکور فرزند حاج شیخ علاءالدین، در سال ۱۲۹۷ شمسی در محله سنگلج تهران به دنیا آمد.
او تحصیلات ابتدایى را در مدرسهى دارالفنون گذراند. سپس وارد دانشسراى عالى و دانشکدهى معقول و منقول شد و در سال ۱۳۱۸ موفق به اخذ درجهى کارشناسى در ادبیات فارسى و ادبیات عرب شد. مدتى به تدریس در دبیرستانها پرداخت و چند سالى به خدمت در وزارت دارایى مشغول شد.
مشکور چندى نیز نزد دایىهاى خود شریعت سنگلجى و محمدمهدى سنگلجى به تحصیل علم پرداخت. همچنین از محضر استادانى چون علامه طباطبایى، علامه محمد بن عبدالوهاب قزوینى، میرزا مهدی آشتیانی، بدیعالزمان فروزانفر، احمد بهمنیار، ملک الشعرای بهار و عباس اقبال بهره برد. همچنین به تحصیل و تحقیق در زبانهاى باستانى پرداخت. وى از سال ۱۳۲۷ تا سال ۱۳۳۸ به تدریس تاریخ ایران قدیم و زبان پهلوى در دانشگاه تبریز مشغول بود.
در ۱۳۳۲ ش. براى گذراندن دورهى دکترا به دانشگاه سوربن پاریس رفت و دربارهى تاریخ و فرهنگ خاورمیانه از قرن نهم پیش از میلاد تا قرن نهم میلادى به تحقیق پرداخت و در ۱۳۳۶ ش. موفق به اخذ مدرک دکترا در تاریخ اسلام و خاورمیانه شد. وى از ۱۳۴۰ تا ۱۳۴۴ ش. مدیریت مجلهى «الاخاء» را به عهده داشت. در این بین او در کنگرههاى بینالمللى در انگلستان و فرانسه و آلمان و روسیه و ترکیه شرکت نمود و در ۱۳۵۲ ش. با سمت رایزن فرهنگى به دمشق رفت.
در سال ۱۳۴۴ به خدمت تمام وقت دانشسراى عالى درآمد و در کنار آن در دانشکدهى ادبیات و علوم انسانى و دانشکدهى الهیات و معارف اسلامى دانشگاه تهران نیز به تدریس مشغول بود. در سال ۱۳۵۳ به عنوان رایزن فرهنگى ایران عازم سوریه شد و در ضمن به تدریس تاریخ فرقههای اسلامی به خصوص فرقههاى شیعه و تاریخ زبانهاى سامى در دانشگاه دمشق پرداخت.
وى ضمن تدریس تاریخ فرق اسلامى به ویژه شیعه در دورهى فوق لیسانس در دمشق، موفق به تأسیس دو کرسى زبان و ادبیات فارسى در دو دانشگاه دمشق و حلب شد و کتابخانهاى مربوط به کتب ایران و اسلام در مرکز رایزنى و کتابخانهاى مربوط به ایرانشناسى در کتابخانهى مرکزى دانشگاه دمشق دایر کرد. یکى از مهمترین موفقیتهایش در آنجا مشخص کردن قبر ابونصر فارابى در باب الصغیر و شیخ اشراق شهاب الدین سهروردى در باب البرید بود.
دکتر مشکور در مهر سال ۱۳۵۸ پس از قریب چهل سال خدمت دانشگاهى بازنشسته شد، ولى همچنان به کار تدریس و تحقیق مشغول بود. مشکور یکى از همکاران علامه علىاکبر دهخدا در کار «لغت نامه» نیز بود.
مرحوم محمدجواد مشکور سرانجام در ۲۵ فروردین ۱۳۷۴ ش، وفات یافت و پیکرش در بهشت زهرای تهران در قطعهى ۸۸ (ویژهى هنرمندان و نویسندگان) به خاک سپرده شد.
آثار و تألیفات
دکتر جواد مشکور چهل و شش عنوان کتاب و بیش از صد مقاله در زمینه ادبیات، تاریخ، ادیان و مذاهب، زبانشناسى به زبانهاى فارسى و عربى و فرانسوى نوشته است. برخى از آثار ایشان به این شرح هستند:
- فرهنگ فرق اسلامی
- سیر کلام در فرق اسلام
- تاریخ روابط فرهنگی ایران
- کلمات حضرت محمد صلی الله علیه وآله (متن عربى و ترجمه، ۱۳۱۸)؛
- تاریخ اوستا و ادبیات دینى پهلوى (۱۳۲۵)؛
- تاریخ ایران باستان به روایت ابن عبرى (یوسف بنیان، ترجمه، ۱۳۲۶)؛
- تاریخ مذاهب اسلام یا ترجمه الفرق بین الفرق (عبدالقاهر بغدادى، ترجمه)؛
- النکت الاعتقادیة (شیخ مفید، ترجمه، تبریز، ۱۳۳۳)؛
- تاریخ اجتماعى ایران در عهد باستان (۱۳۴۷)؛
- تاریخ تبریز تا پایان قرن نهم هجرى (۱۳۵۲)؛
- نظرى به تاریخ آذربایجان و آثار باستانى و جمعیتشناسى آن (۱۳۴۹)؛
- ترجمه تاریخ طبرى قسمت مربوط به ایران (محمد بن محمد بلعمى، ۱۳۳۷)؛
- دستورنامه در صرف و نحو زبان فارسى (۱۳۳۸)؛
- فرق الشیعه یا مقالات الامامیة والفرق و اسماؤها و صنوفها (۱۳۲۵)؛
- کارنامه اردشیر بابکان (۱۳۲۹)؛
- مجوس در کتب مقدس سامى (۱۳۲۵)؛
- هفتاد و سه ملت یا اعتقادات مذهب (۱۳۳۷)؛
- گفتارى درباره دینکرد (۱۳۲۵)؛
- ایران در عهد باستان (۱۳۴۳)؛
- تصحیح منطق الطیر عطار، اخبار سلاجقه روم (۱۳۵۰)؛
- سیر اندیشههاى دینى در ایران (۱۳۵۵)؛
- تاریخ شیعه و فرقههاى اسلام تا قرن چهارم هجرى (۱۳۵۷)؛
- فرهنگ تطبیقى عربى با زبانهاى سامى و ایرانى (۱۳۵۷)؛
- جغرافیاى تاریخى ایران قدیم (۱۳۷۱).
منابع
- اثرآفرینان، انجمن مفاخر فرهنگی، ج5، ص246.
- "به ياد استاد محمدجواد مشكور"، مجله وقف ميراث جاودان، سيد سعيد ميرمحمدصادق، بهار 1374، شماره 9.
