سید حسین کوه کمره ای

حسين بن محمد بن حسن بن علی‌اصغر بن حضرت سجاد عليه‌السلام معروف به سيد حسين ترک یکی از مراجع علما و اساتيد بزرگ فقها در اواخر قرن سيزدهم هجری است.

نسب و خاندان

عالم بزرگ آيت الله سيد حسين كوه كمره اي از بزرگان علماي شيعه است كه نَسَب شريفش با 24 واسطه به امام حسين علیه‌السلام مي رسيد.

دانش علامه کوه کمره ای

علامه کوه کمره‌ای حجتی کامل و آيتی باهر و استادی ماهر بود. در فقه و اصول ید طولانی داشت. پس از مرحوم شيخ انصاری در رديف ميرزای بزرگ از زعمای حوزه عراق محسوب بود و قسمتی از بلاد جهان تشيع از اين سيد استاد تقليد می‌نمودند. کوه کمره‌ای ابتدا در تبريز مقدمات علوم و سطوح فقه و اصول را نزد ميرزا احمد مجتهد و فرزندش ميرزا لطف علی مجتهد به پايان برد و سپس عازم عراق شد. سال‌ها در عتبات از محضر شيخ علی کاشف الغطاء، صاحب ضوابط، شيخ محمدحسن صاحب جواهر و مخصوصاً شيخ انصاری رحمة الله عليهم به خوبی بهره‌مند بود و استادی و اجتهاد او زبانزد همه فضلا و اساتيد بزرگ قرار گرفت. سيد حسين ترک پس از فوت شيخ انصاری بر کرسی تدريس فقها نشست و تقريرات درسی شيخ را جلو می‌برد و متجاوز از 800 نفر از علمای بزرگ در درس او حاضر می‌شدند که امثال علامه شرابيانی و فاضل ممقانی و صدها نفر ديگر از شاگردان اين سيد استاد بودند.

آثار علمی علامه کوه کمره ای

معظم‌له رسائلی در عبادات (وفروع دين) از احکام حلال و حرام به رشته تحرير برد. مي گويند: مرحوم آيت الله سيد حسين كوه كمره‌اي كه از شاگردان صاحب جواهر و مجتهدي مشهور و معروف بود و حوزه درسي معتبري داشت، هر روز طبق معمول در ساعت معين به يكي از مسجدهاي نجف مي‌آمد و تدريس مي كرد.

داستانی از فروتنی علامه کوه کمره ای

يك روز آن مرحوم از جايي برمي‌گشت و نيم ساعت بيشتر به وقت درس باقي نمانده بود، فكر كرد در اين وقت كم اگر به خانه برود به كاري نمي‌رسد، بهتر است برود به محل تدريس و به انتظار شاگردان بنشيند. وقتي به مدرس رسيد هنوز كسي نيامده بود، ولي ديد در يك گوشه مسجد، شيخ ژوليده‌اي با چند شاگرد نشسته و تدريس مي‌كند، مرحوم سيد حسين سخنان او را گوش كرد، با كمال تعجب احساس كرد كه اين شيخ ژوليده بسيار محققانه بحث مي‌كند.

روز ديگر راغب شد عملاً زودتر بيايد و به سخنان شيخ گوش كند، او چنين كار را انجام داد و اعتقاد روز پيشين خود افزوده گشت. اين عمل چند روز تكرار شد. براي مرحوم سيد حسين يقين حاصل شد كه اين شيخ از خودش فاضل‌تر است و او از درس اين شيخ استفاده مي‌كند و اگر شاگردان خودش به جاي درس او به درس اين شيخ حاضر شوند بهره بيشتري خواهند برد. اينجا بود كه خود را ميان تسليم و عناد، ايمان و كفر و آخرت و دنيا مخير ديد.

روز ديگر، كه شاگردان آمدند و جمع شدند، گفت: رفقا امروز مي‌خواهم مطلب تازه‌اي به شما بگويم. اين شيخ كه در آن كنار با چند شاگرد نشسته، از من براي تدريس شايسته‌تر است و خود من هم از او استفاده مي‌كنم، همه با هم مي‌رويم به درس او، از آن روز در محضر و حلقه شاگردان شيخ ژوليده كه چشم‌هايش اندكي تراخم داشت و آثار فقر در او ديده مي‌شد حاضر شدند. اين شيخ ژوليده پوش همان است كه بعدها به نام حاج شیخ مرتضی انصاری معروف شد. او اهل شوشتر است و استاد المتأخرين لقب يافت.

رحلت

در نهایت در بيست و سوم رجب سال 1299 جهان فانی را وداع نمود و در مقبره اي كه به نام خودش و در مقابل مقبره ي استادش، محمدحسن نجفي صاحب جواهر، قرار داشت به خاك سپرده شد و بارگاه مولای متقيان دومين شخصيت جهان بشريت استقرار یافت.

منابع:

• روز شمار مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما.
• سایت شعائر.
• کتاب عدل شهید مطهری.