منابع و پی نوشتهای متوسط
رعایت سطح مخاطب عام متوسط است
رعایت ادبیات دانشنامه ای متوسط
جامعیت مقاله متوسط
مقاله بدون شناسه یا دارای شناسه ضعیف است
عنوان بندی ضعیف
مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

عالم ملکوت: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
سطر ۱: سطر ۱:
 
{{متوسط}}
 
{{متوسط}}
«ملکوت» بمعنای سلطه الهی و آسمانی است.<ref> فرهنگ معین. </ref> و «عالم ملکوت» یکی از عوالم یا مراتب چهارگانه در نظر حکماء و فلاسفه است. این عالم که عالم مافوق عالم طبیعت ([[عالم ناسوت]]) است، دارای صور و ابعاد است امّا فاقد حرکت و زمان و تغییر است. این عالم خود بر دو قسم است: یکی «ملکوت اعلی» که عالم مجردات محضه است، و به آن عالم ملکوت عماله هم می گویند و دیگری «ملکوت اسفل» است که عالم صور مقداری است.<ref> سجادی، جعفر، فرهنگ اصطلاحات فلسفی ملاصدرا، ص ۳۲۵. </ref>
+
'''عالَم مَلَکوت''' به معنای عالم بدون اجسام با امکان تصور شکل و صورت است. این جهان، به‌عنوان یکی از عوالم چهارگانه، در مرتبه‌ای بالاتر از عالم ناسوت و پایین‌تر از عوالم جبروت و لاهوت قرار دارد.
 +
==لغت ملکوت==
 +
لغت ملکوت چهار بار در قرآن آمده است از جمله در آیه 75 سوره انعام: «{{متن قرآن|وَكَذَٰلِكَ نُرِي إِبْرَاهِيمَ مَلَكُوتَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَلِيَكُونَ مِنَ الْمُوقِنِينَ}}؛ و اين گونه، ملكوت آسمانها و زمين را به ابراهيم نمايانديم تا از جمله يقين‌كنندگان باشد» و آیه 185 سوره اعراف: «{{متن قرآن|أَوَلَمْ يَنْظُرُوا فِي مَلَكُوتِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا خَلَقَ اللَّهُ مِنْ شَيْءٍ}}؛ آیا در ملکوت آسمانها و زمین و در هر چه خدا آفریده نظر نکرده اند»
  
عالم ملکوت همان [[عالم مثال]] است که مرتبه ظهور حقایق مجرد و لطیف با آثار و عوارض مادى نظیر شکل و مقدار است. از این مرتبه به «خیال منفصل» و در لسان شرع به «[[برزخ]]» تعبیر شده است. این عالم، واسطهٔ عالم ارواح و عالم ماده و اجسام است.  
+
لفظ ملکوت همان معنی مُلک را می رساند که بمعنای سلطنت و حکومت و اداره امور است.<ref>قاموس قرآن، ج‏6، ص273</ref> جز اینکه فخامت لفظ ملکوت نسبت به ملک دلالت بر فخامت معنای آن دارد.<ref>الفروق في االلغة، ص242</ref> و به تعبیر صاحب مجمع البیان: ملكوت مانند ملك (بر وزن قفل) است ولى از ملك رساتر و ابلغ است زيرا واو و تاء براى مبالغه اضافه مي‌شوند.<ref>قاموس قرآن، ج‏6، ص273</ref>
 +
 
 +
==جایگاه عالم ملکوت==
 +
گاهی لفظ عالم ملکوت در کنار عالم ملک به کار می رود که معمولا منظور از آن در چنین استعمالی عالم غیب است. ابن عربى نیز در كتاب اصطلاح الصوفيه، ملكوت را عالم غيب تعريف مى‏ كند. و ملك، همان عالم شهادت است‏.<ref>عضیمه، معناشناسی واژگان قرآن، ۱۳۸۰ش، ص۵۶۹.</ref>
 +
 
 +
اصطلاح «عالم ملکوت» همچنین برای یکی از عوالم یا مراتب چهارگانه در نظر حکماء و فلاسفه به کار می رود که مافوق عالم طبیعت ([[عالم ناسوت]]) و مادون [[عالم جبروت]] است.<ref>فرهنگ معارف اسلامى، ج‏2، ص1225</ref>
 +
 
 +
برخی از حکمای مسلمان عالم ملکوت را به عالم ملکوت اعلی و ملکوت سفلی تقسیم کرده‌اند که «ملکوت اعلی» عالم مجردات محضه است و «ملکوت اسفل» عالم صور مقداری است.<ref> سجادی، جعفر، فرهنگ اصطلاحات فلسفی ملاصدرا، ص ۳۲۵. </ref>
  
[[صدرالدین قونوی|صدرالدین قونوى]] در بیان علت ایجاد و ظهور عالم مثال می‌گوید: «عالم ارواح تقدم وجودى و رتبى بر عالم اجسام دارد و واسطه رسیدن فیض حق بر اجسام است؛ اما از آنجا که میان ارواح و اجسام، به جهت ترکیب و بساطت آنها، مباینت ذاتى برقرار است و سنخیتى با یکدیگر ندارند، خداوند عالم مثال را خلق نمود که و جامع و حدّ فاصل (برزخ) میان عالم ارواح و اجسام است تا موجب ارتباط دو عالم شده، فیض حق و امداد و تدبیر او از طریق ارواح به عالم اجسام برسد».<ref> [http://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa18651# تقسیم مراتب وجود به لاهوت، جبروت، ملکوت و ... بر چه اساسی است؟، اسلام کوئست]، بازیابی: ۹ اردیبهشت ۱۳۹۴. </ref>
 
 
==پانویس==
 
==پانویس==
 
<references />
 
<references />

نسخهٔ ‏۵ مهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۲:۵۹

عالَم مَلَکوت به معنای عالم بدون اجسام با امکان تصور شکل و صورت است. این جهان، به‌عنوان یکی از عوالم چهارگانه، در مرتبه‌ای بالاتر از عالم ناسوت و پایین‌تر از عوالم جبروت و لاهوت قرار دارد.

لغت ملکوت

لغت ملکوت چهار بار در قرآن آمده است از جمله در آیه 75 سوره انعام: «وَكَذَٰلِكَ نُرِي إِبْرَاهِيمَ مَلَكُوتَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَلِيَكُونَ مِنَ الْمُوقِنِينَ؛ و اين گونه، ملكوت آسمانها و زمين را به ابراهيم نمايانديم تا از جمله يقين‌كنندگان باشد» و آیه 185 سوره اعراف: «أَوَلَمْ يَنْظُرُوا فِي مَلَكُوتِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا خَلَقَ اللَّهُ مِنْ شَيْءٍ؛ آیا در ملکوت آسمانها و زمین و در هر چه خدا آفریده نظر نکرده اند»

لفظ ملکوت همان معنی مُلک را می رساند که بمعنای سلطنت و حکومت و اداره امور است.[۱] جز اینکه فخامت لفظ ملکوت نسبت به ملک دلالت بر فخامت معنای آن دارد.[۲] و به تعبیر صاحب مجمع البیان: ملكوت مانند ملك (بر وزن قفل) است ولى از ملك رساتر و ابلغ است زيرا واو و تاء براى مبالغه اضافه مي‌شوند.[۳]

جایگاه عالم ملکوت

گاهی لفظ عالم ملکوت در کنار عالم ملک به کار می رود که معمولا منظور از آن در چنین استعمالی عالم غیب است. ابن عربى نیز در كتاب اصطلاح الصوفيه، ملكوت را عالم غيب تعريف مى‏ كند. و ملك، همان عالم شهادت است‏.[۴]

اصطلاح «عالم ملکوت» همچنین برای یکی از عوالم یا مراتب چهارگانه در نظر حکماء و فلاسفه به کار می رود که مافوق عالم طبیعت (عالم ناسوت) و مادون عالم جبروت است.[۵]

برخی از حکمای مسلمان عالم ملکوت را به عالم ملکوت اعلی و ملکوت سفلی تقسیم کرده‌اند که «ملکوت اعلی» عالم مجردات محضه است و «ملکوت اسفل» عالم صور مقداری است.[۶]

پانویس

  1. قاموس قرآن، ج‏6، ص273
  2. الفروق في االلغة، ص242
  3. قاموس قرآن، ج‏6، ص273
  4. عضیمه، معناشناسی واژگان قرآن، ۱۳۸۰ش، ص۵۶۹.
  5. فرهنگ معارف اسلامى، ج‏2، ص1225
  6. سجادی، جعفر، فرهنگ اصطلاحات فلسفی ملاصدرا، ص ۳۲۵.