محمد بن احمد اشعری قمی: تفاوت بین نسخه‌ها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
|||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| + | محمد بن احمد یحیی از راویان بزرگ حدیث [[شیعه]] در قرن سوم هجری است. او از شاگردان [[محمد بن ابی عمیر|محمد بن ابی عمیر]] به شمار می رود و صاحب آثار ارزشمندی است. | ||
| + | |||
==تاریخ ولادت و وفات== | ==تاریخ ولادت و وفات== | ||
| سطر ۵: | سطر ۷: | ||
نخست این که، زمان حیات برخی از اساتید او مشخص است. بعضی از کسانی که محمد بن احمد از آن‌ها [[حدیث]] نقل کرده است، عبارتند از: [[محمد بن ابی عمیر|ابن ابی عمیر]] (م 217)، [[احمد بن محمد بن ابي نصر بزنطي كوفي|احمد بن ابی نصر بزنطی]] (م 221)، [[احمد بن محمد بن خالد برقى|احمد بن محمد بن خالد برقی]] (م 280)، [[احمد بن هلال ابرتائی|احمد بن هلال عبرتائی]] (م 267). | نخست این که، زمان حیات برخی از اساتید او مشخص است. بعضی از کسانی که محمد بن احمد از آن‌ها [[حدیث]] نقل کرده است، عبارتند از: [[محمد بن ابی عمیر|ابن ابی عمیر]] (م 217)، [[احمد بن محمد بن ابي نصر بزنطي كوفي|احمد بن ابی نصر بزنطی]] (م 221)، [[احمد بن محمد بن خالد برقى|احمد بن محمد بن خالد برقی]] (م 280)، [[احمد بن هلال ابرتائی|احمد بن هلال عبرتائی]] (م 267). | ||
| − | دوم این که زمان حیات شاگردانش نیز معلوم است. نام بعضی از آن‌ها بدین ترتیب می‌‌باشد: [[احمد ابن ادریس|احمد بن ادریس اشعری]] (م 306)، سعد بن عبدالله قمی (م 301)، محمد بن جعفر رزّاز(م 312). | + | دوم این که زمان حیات شاگردانش نیز معلوم است. نام بعضی از آن‌ها بدین ترتیب می‌‌باشد: [[احمد ابن ادریس|احمد بن ادریس اشعری]] (م 306)، سعد بن عبدالله قمی (م 301)، محمد بن جعفر رزّاز (م 312). |
بنابراین، هر چند زمان تولد محمد بن احمد برای ما روشن نیست، ولی محدوده زمانی که وی زنده بود را میتوان قرن سوم دانست.<ref> [[ستارگان حرم]]، شماره 3، ص 242.</ref> | بنابراین، هر چند زمان تولد محمد بن احمد برای ما روشن نیست، ولی محدوده زمانی که وی زنده بود را میتوان قرن سوم دانست.<ref> [[ستارگان حرم]]، شماره 3، ص 242.</ref> | ||
| − | ==موقعیت روایی | + | ==موقعیت روایی == |
| − | محمد بن احمد، موقعیت ممتازی در نقل حدیث دارد و از ائمه حدیث به شمار می‌رود. از او [[علامه مجلسی]] در کتاب [[بحارالانوار]] 92 حدیث، صاحبان [[کتب اربعه]] 1075 حدیث و [[شیخ حر عاملی]]، در کتاب گرانسنگ [[وسایل الشیعه]] 1111 حدیث نقل نموده‌اند.<ref> ستارگان حرم، شماره 3، ص 244.</ref> مرحوم [[آیت الله سید ابوالقاسم خویی|خوئی]] تعداد روایات نقل شده از او را 1311 مورد می‌داند.<ref> [[معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة|معجم رجال الحديث]]، ج 15، ص 26.</ref> | + | محمد بن احمد، موقعیت ممتازی در نقل حدیث دارد و از ائمه [[حدیث]] به شمار می‌رود. از او [[علامه مجلسی]] در کتاب [[بحارالانوار]] 92 حدیث، صاحبان [[کتب اربعه]] 1075 حدیث و [[شیخ حر عاملی]]، در کتاب گرانسنگ [[وسایل الشیعه]] 1111 حدیث نقل نموده‌اند.<ref> ستارگان حرم، شماره 3، ص 244.</ref> مرحوم [[آیت الله سید ابوالقاسم خویی|خوئی]] تعداد روایات نقل شده از او را 1311 مورد می‌داند.<ref> [[معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة|معجم رجال الحديث]]، ج 15، ص 26.</ref> |
[[علامه حلی]] در کتاب «[[خلاصه علامه حلی|خلاصه الاقوال]]» در مورد وثاقت او می‌گوید: «شيخ من أصحابنا في زمانه ثقة عين كثير الحديث»؛ یکی از مشایخ حدیث [[شیعه]] در زمان خود بوده است که مورد اعتماد، ارزشمند و زیاد روایت است.<ref> خلاصه علامه حلی، ج 1، ص 158.</ref> | [[علامه حلی]] در کتاب «[[خلاصه علامه حلی|خلاصه الاقوال]]» در مورد وثاقت او می‌گوید: «شيخ من أصحابنا في زمانه ثقة عين كثير الحديث»؛ یکی از مشایخ حدیث [[شیعه]] در زمان خود بوده است که مورد اعتماد، ارزشمند و زیاد روایت است.<ref> خلاصه علامه حلی، ج 1، ص 158.</ref> | ||
| − | ==آثار علمی | + | ==آثار علمی == |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | از جمله آثار ارزشمند او کتاب «[[نوادر الحکمه|نوادرالحکمة]]» است که تا زمان [[شیخ صدوق]] و [[شیخ طوسی]] و [[احمد بن علی نجاشی|نجاشی]] (قرن چهارم و پنجم) وجود داشته است و شیخ صدوق در آغاز کتاب «[[من لایحضره الفقیه]]» یکی از منابع خود را نوادرالحکمه محمد بن احمد بن یحیی معرفی می کند.<ref> من لایحضره الفقیه، شیخ صدوق، جامعه مدرسین، ج 1، ص 3.</ref> اما بعد از آن، دستخوش حوادثی شد و بدین علت [[علامه مجلسى|علامه مجلسی]] این کتاب را از منابع بحارالانوار قرار نداده است.<ref> [[رجال شیخ طوسی|رجال الطوسی]]، محمد بن الحسن الطوسی، دارالذخائر، چاپ دوم، 1411 هـ.ق، ص 493.</ref> | |
| − | محمد بن احمد، علاوه بر | + | محمد بن احمد، علاوه بر «نوادرالحکمة» کتاب‌های دیگری نیز تألیف کرد که عبارتند از: [[ملاحم|الملاحم]]، الطب، [[مقتل]] الحسین علیه‌السلام، الامامه، المزار و ما نزل من القرآن فی [[امام حسین علیه السلام|الحسین بن علی]] علیه‌السلام.<ref> ستارگان حرم، ش 3، ص 247 به نقل از هدیةالعارفین، اسماعیل باشا البغدادی، ج 6، ص 20.</ref> |
==پانویس== | ==پانویس== | ||
نسخهٔ ۲۸ اوت ۲۰۱۹، ساعت ۰۸:۳۸
محمد بن احمد یحیی از راویان بزرگ حدیث شیعه در قرن سوم هجری است. او از شاگردان محمد بن ابی عمیر به شمار می رود و صاحب آثار ارزشمندی است.
تاریخ ولادت و وفات
محققان از زمان تولد و زندگی وی ذکری به میان نیاورده‌اند. اما با توجه دو نکته تاریخی میتوان این ابهام را برطرف ساخت:
نخست این که، زمان حیات برخی از اساتید او مشخص است. بعضی از کسانی که محمد بن احمد از آن‌ها حدیث نقل کرده است، عبارتند از: ابن ابی عمیر (م 217)، احمد بن ابی نصر بزنطی (م 221)، احمد بن محمد بن خالد برقی (م 280)، احمد بن هلال عبرتائی (م 267).
دوم این که زمان حیات شاگردانش نیز معلوم است. نام بعضی از آن‌ها بدین ترتیب می‌‌باشد: احمد بن ادریس اشعری (م 306)، سعد بن عبدالله قمی (م 301)، محمد بن جعفر رزّاز (م 312).
بنابراین، هر چند زمان تولد محمد بن احمد برای ما روشن نیست، ولی محدوده زمانی که وی زنده بود را میتوان قرن سوم دانست.[۱]
موقعیت روایی
محمد بن احمد، موقعیت ممتازی در نقل حدیث دارد و از ائمه حدیث به شمار می‌رود. از او علامه مجلسی در کتاب بحارالانوار 92 حدیث، صاحبان کتب اربعه 1075 حدیث و شیخ حر عاملی، در کتاب گرانسنگ وسایل الشیعه 1111 حدیث نقل نموده‌اند.[۲] مرحوم خوئی تعداد روایات نقل شده از او را 1311 مورد می‌داند.[۳]
علامه حلی در کتاب «خلاصه الاقوال» در مورد وثاقت او می‌گوید: «شيخ من أصحابنا في زمانه ثقة عين كثير الحديث»؛ یکی از مشایخ حدیث شیعه در زمان خود بوده است که مورد اعتماد، ارزشمند و زیاد روایت است.[۴]
آثار علمی
از جمله آثار ارزشمند او کتاب «نوادرالحکمة» است که تا زمان شیخ صدوق و شیخ طوسی و نجاشی (قرن چهارم و پنجم) وجود داشته است و شیخ صدوق در آغاز کتاب «من لایحضره الفقیه» یکی از منابع خود را نوادرالحکمه محمد بن احمد بن یحیی معرفی می کند.[۵] اما بعد از آن، دستخوش حوادثی شد و بدین علت علامه مجلسی این کتاب را از منابع بحارالانوار قرار نداده است.[۶]
محمد بن احمد، علاوه بر «نوادرالحکمة» کتاب‌های دیگری نیز تألیف کرد که عبارتند از: الملاحم، الطب، مقتل الحسین علیه‌السلام، الامامه، المزار و ما نزل من القرآن فی الحسین بن علی علیه‌السلام.[۷]
پانویس
- ↑ ستارگان حرم، شماره 3، ص 242.
- ↑ ستارگان حرم، شماره 3، ص 244.
- ↑ معجم رجال الحديث، ج 15، ص 26.
- ↑ خلاصه علامه حلی، ج 1، ص 158.
- ↑ من لایحضره الفقیه، شیخ صدوق، جامعه مدرسین، ج 1، ص 3.
- ↑ رجال الطوسی، محمد بن الحسن الطوسی، دارالذخائر، چاپ دوم، 1411 هـ.ق، ص 493.
- ↑ ستارگان حرم، ش 3، ص 247 به نقل از هدیةالعارفین، اسماعیل باشا البغدادی، ج 6، ص 20.
