غار حرا: تفاوت بین نسخه‌ها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) (ویرایش) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) جز |
||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| + | {{مدخل دائرة المعارف|[[دانشنامه جهان اسلام]]}} | ||
| + | |||
{{شناسنامه مکان | {{شناسنامه مکان | ||
| − | |تصویر=[[پرونده:غار حرا21.jpg| | + | |تصویر=[[پرونده:غار حرا21.jpg|250px]] |
|کشور=عربستان | |کشور=عربستان | ||
|شهر= مکه | |شهر= مکه | ||
| سطر ۹: | سطر ۱۱: | ||
}} | }} | ||
| − | + | حِراء، از کوههاى مشهور [[مکه]] که [[وحى]] اولین بار در آنجا بر [[حضرت محمد]] صلی اللّه علیه و آله نازل شد و از این‌رو به آن جبل‌النور نیز گفته‌اند. و شهرت آن به سبب غارى است که در آن قرار دارد و حضرت محمد هر سال مدتى را در آن به خلوت و [[عبادت]] می‌گذراند و خدا آن حضرت را در آنجا به [[رسالت]] مبعوث کرد. بنا به فرموده [[امام على]] علیه‌السلام، پیامبر اکرم پیش از بعثت هر سال مدتى در حراء مجاور می‌شد.<ref>فاسى، ج۱، ص۲۷۹؛ نیز رجوع کنید به تحنث.</ref> | |
| − | |||
| − | حِراء، از کوههاى مشهور [[مکه]] که [[وحى]] اولین بار در آنجا بر [[حضرت محمد]] صلی اللّه علیه و آله نازل شد و از این‌رو به آن جبل‌النور نیز گفته‌اند. و شهرت آن به سبب غارى است که در آن قرار دارد و حضرت محمد هر سال مدتى را در آن به خلوت و [[عبادت]] می‌گذراند و خدا آن حضرت را در آنجا به [[رسالت]] مبعوث کرد. بنا به فرموده [[امام على]] علیه‌السلام، پیامبر اکرم پیش از بعثت هر سال مدتى در حراء مجاور می‌شد.<ref>فاسى، ج۱، ص۲۷۹؛ نیز رجوع کنید به تحنث | ||
== موقعیت کوه حرا == | == موقعیت کوه حرا == | ||
| سطر ۱۷: | سطر ۱۷: | ||
اکنون، حراء را در چهار تا شش کیلومترى مکه<ref>قائدان، همانجا.</ref> ([[مسجدالحرام]]) می‌دانند.<ref>قائدان، همانجا؛ شهیدى، ص۶۲.</ref> حراء امروزه، به سبب توسعه شهر [[مکه]]، داخل شهر قرار گرفته و ساختمان هاى مسکونى آن را احاطه کرده است.<ref>قائدان، همانجا.</ref> این کوه مشرف بر [[منا|مِنا]]<ref>ابن‌جبیر؛ ابن‌بطوطه، همانجا.</ref> و در کنار راه مِنا ـ [[عرفات]] است. ارتفاع آن از سطح دریا ۵۶۰ متر است.<ref>عبدالغنى، ص ۲۲.</ref> | اکنون، حراء را در چهار تا شش کیلومترى مکه<ref>قائدان، همانجا.</ref> ([[مسجدالحرام]]) می‌دانند.<ref>قائدان، همانجا؛ شهیدى، ص۶۲.</ref> حراء امروزه، به سبب توسعه شهر [[مکه]]، داخل شهر قرار گرفته و ساختمان هاى مسکونى آن را احاطه کرده است.<ref>قائدان، همانجا.</ref> این کوه مشرف بر [[منا|مِنا]]<ref>ابن‌جبیر؛ ابن‌بطوطه، همانجا.</ref> و در کنار راه مِنا ـ [[عرفات]] است. ارتفاع آن از سطح دریا ۵۶۰ متر است.<ref>عبدالغنى، ص ۲۲.</ref> | ||
| + | |||
| + | برخى مورخان، غار حراء را با [[غار ثور]] ــ که [[پیامبر اسلام|پیامبر اکرم]] هنگام هجرت از [[مکه]] به [[مدینه]]، به آن پناه برد ــ اشتباه کرده‌اند.<ref>رجوع کنید به ازرقى، ج۲، ص۲۸۸؛ فاسى، همانجا؛ نهروالى، ص۴۴۰.</ref> | ||
== مشخصات کوه حرا == | == مشخصات کوه حرا == | ||
| سطر ۳۷: | سطر ۳۹: | ||
از گذشته تاکنون، مردم به زیارت غار حراء می‌روند و گفته شده است که دعا در آنجا مستجاب می‌شود.<ref>ابن‌جبیر، ص ۱۹۰؛ فاسى، ج۱، ص۱۹۹، ۲۸۰.</ref> برخى فقها [[زیارت]] غار حراء را از [[مستحب|مستحبات]] اعمال [[حج]] ذکر کرده‌اند.<ref>رجوع کنید به شهید اول، ج۱، ص۴۶۸؛ سبزوارى، ص۶۹۵؛ قس ابن تیمیه، ج۱۵، جزء۲۶، ص ۶۸.</ref> | از گذشته تاکنون، مردم به زیارت غار حراء می‌روند و گفته شده است که دعا در آنجا مستجاب می‌شود.<ref>ابن‌جبیر، ص ۱۹۰؛ فاسى، ج۱، ص۱۹۹، ۲۸۰.</ref> برخى فقها [[زیارت]] غار حراء را از [[مستحب|مستحبات]] اعمال [[حج]] ذکر کرده‌اند.<ref>رجوع کنید به شهید اول، ج۱، ص۴۶۸؛ سبزوارى، ص۶۹۵؛ قس ابن تیمیه، ج۱۵، جزء۲۶، ص ۶۸.</ref> | ||
| + | |||
| + | ==پانویس== | ||
| + | <references /> | ||
==منبع== | ==منبع== | ||
نسخهٔ ۲۲ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۰:۳۴
| |
|
کشور |
عربستان |
|
شهر |
مکه |
| |
| |
| مشاهده در نقشه | |
حِراء، از کوههاى مشهور مکه که وحى اولین بار در آنجا بر حضرت محمد صلی اللّه علیه و آله نازل شد و از این‌رو به آن جبل‌النور نیز گفته‌اند. و شهرت آن به سبب غارى است که در آن قرار دارد و حضرت محمد هر سال مدتى را در آن به خلوت و عبادت می‌گذراند و خدا آن حضرت را در آنجا به رسالت مبعوث کرد. بنا به فرموده امام على علیه‌السلام، پیامبر اکرم پیش از بعثت هر سال مدتى در حراء مجاور می‌شد.[۱]
موقعیت کوه حرا
کوه حراء در شمال شرقى مکه[۲]، در مقابل کوه ثَبیر واقع است[۳] بنابر منابع متقدم، فاصله این کوه تا مکه یک فرسنگ[۴] یا سه میل[۵] است.
اکنون، حراء را در چهار تا شش کیلومترى مکه[۶] (مسجدالحرام) می‌دانند.[۷] حراء امروزه، به سبب توسعه شهر مکه، داخل شهر قرار گرفته و ساختمان هاى مسکونى آن را احاطه کرده است.[۸] این کوه مشرف بر مِنا[۹] و در کنار راه مِنا ـ عرفات است. ارتفاع آن از سطح دریا ۵۶۰ متر است.[۱۰]
برخى مورخان، غار حراء را با غار ثور ــ که پیامبر اکرم هنگام هجرت از مکه به مدینه، به آن پناه برد ــ اشتباه کرده‌اند.[۱۱]
مشخصات کوه حرا
شکل کوه حرا مخروطى است و از دیگر کوههایى که شهر مکه بر دامنه آنها واقع شده، مستقل است،[۱۲] در حالى که کوههاى اطراف مکه از سمت شمال تا حدود شهر جده، واقع در هفتاد کیلومترى مکه امتداد دارند.[۱۳]
حراء کوه مرتفعى است که فقط از یک مسیر می‌توان از آن صعود کرد و آن راهى است که از دیگر جاها جدا شده است.[۱۴] آب و سبزه نیز در آن دیده نمی‌شود.[۱۵]
قله حراء حدود چهل مترمربع مساحت دارد. اطراف قله باز است و هیچ صخره یا مانعى در برابر کسى که می‌خواهد اطراف را تماشا کند، وجود ندارد. فاصله بین غار و قله حدود بیست متر است. براى رسیدن به آن از میان دو صخره بسیار نزدیک به هم عبور می‌کنند. پس از آن، غار نمایان می‌شود.[۱۶]
روایت شده است که حضرت آدم علیه‌السلام خانه کعبه را از سنگهاى پنج کوه بنا کرد که یکى از آنها کوه حراء بود.[۱۷] گفته شده که کوه حراء همان کوه فاران است که در تورات[۱۸] از آن یاد شده، اما ظاهراً فاران نامى است که به همه کوههاى مکه اطلاق شده است نه فقط کوه حراء.[۱۹]
این کوه در دوره جاهلیت نیز محترم بوده و در اشعار جاهلى از آن یاد شده است، از جمله در اشعار عَوف بن اَحْوَص و ابوطالب عموى پیامبر.[۲۰] نخستین کسى که در کوه حراء اعتکاف نمود، عبدالمطلب، نیاى پیامبر بود.[۲۱]
گفته‌اند از معجزات پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله آن بود که کوه حراء در زیر پاى آن حضرت به حرکت درآمد و سپس به فرمان پیامبر از حرکت بازایستاد.[۲۲]
ویژگی‌های غار حرا
از عجایب غار حراء، این است که انتهاى آن کاملاً به سوى مسجدالحرام (کعبه) و دهانه آن تقریباً به سمت بیت‌المقدّس است.[۲۳] از بالاى کوه حراء مسجدالحرام و گلدسته‌ها دیده می‌شوند.[۲۴]
وسعت دهانه غار به اندازه‌اى است که یک شخص متوسط القامت می‌تواند از آن عبور کند و در آنجا به نماز بایستد. داخل آن از هنگام طلوع تا غروب آفتاب روشن است، اما گرماى سوزان به آن نفوذ نمی‌کند.[۲۵]
از گذشته تاکنون، مردم به زیارت غار حراء می‌روند و گفته شده است که دعا در آنجا مستجاب می‌شود.[۲۶] برخى فقها زیارت غار حراء را از مستحبات اعمال حج ذکر کرده‌اند.[۲۷]
پانویس
- ↑ فاسى، ج۱، ص۲۷۹؛ نیز رجوع کنید به تحنث.
- ↑ ابن‌جبیر، ص۱۳۰؛ بلادى، ص ۸۲.
- ↑ یاقوت حموى، ذیل مادّه.
- ↑ رجوع کنید به ابن‌جبیر، همانجا؛ ابن‌بطوطه، ج۱، ص۱۵۸.
- ↑ ابن‌جبیر، ص۱۹۲؛ یاقوت حموى، همانجا؛ فاسى، ج۱، ص۲۸۰؛ قس حمیرى، ص۱۹۰.
- ↑ قائدان، همانجا.
- ↑ قائدان، همانجا؛ شهیدى، ص۶۲.
- ↑ قائدان، همانجا.
- ↑ ابن‌جبیر؛ ابن‌بطوطه، همانجا.
- ↑ عبدالغنى، ص ۲۲.
- ↑ رجوع کنید به ازرقى، ج۲، ص۲۸۸؛ فاسى، همانجا؛ نهروالى، ص۴۴۰.
- ↑ قائدان، ص۱۰۷.
- ↑ خادمى، ج۲، ص۱۵۶.
- ↑ حمیرى، همانجا.
- ↑ یاقوت حموى، همانجا.
- ↑ خادمى، ج۲، ص۱۵۷.
- ↑ هیثمى، ج۳، ص۲۸۸؛ فاسى، ج۱، ص۹۱.
- ↑ کتاب اول سموئیل نبى، ۱:۲۵.
- ↑ عاملى، ج۱، ص۱۹۷.
- ↑ رجوع کنید به بکرى، ذیل مادّه؛ فاسى، ج۱، ص۲۸۱؛ نهروالى، همانجا.
- ↑ ابن‌اثیر، ج۲، ص۱۵؛ براى آگاهى بیشتر رجوع کنید به تحنث.
- ↑ رجوع کنید به ابن‌حنبل، ج۲، ص۴۱۹؛ طبرسى، ج۱، ص۳۲۶؛ مقریزى، ج۵، ص۵۷.
- ↑ قائدان، ص۱۰۸.
- ↑ خادمى، همانجا.
- ↑ قائدان، ص ۱۰۷ـ۱۰۸.
- ↑ ابن‌جبیر، ص ۱۹۰؛ فاسى، ج۱، ص۱۹۹، ۲۸۰.
- ↑ رجوع کنید به شهید اول، ج۱، ص۴۶۸؛ سبزوارى، ص۶۹۵؛ قس ابن تیمیه، ج۱۵، جزء۲۶، ص ۶۸.
منبع
- دانشنامه جهان اسلام، جلد 12، ذیل مدخل حراء، از فریده حشمتی.
