تحریر الوسیله (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها
جز (Aghajani صفحهٔ تحرير الوسيلة را به تحرير الوسيلة (کتاب) منتقل کرد) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) (ویرایش) |
||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | + | یکی از آثار ماندگار حضرت [[امام خمینی]] قدس سره کتاب شریف تحریر الوسیله است. این اثر گرانقدر گذشته از ویژگی های منحصر به فرد مؤلف آن، از امتیازات متعددی برخوردار است که در کمتر کتاب [[فتوا|فتوایی]] می توان از آن سراغ گرفت. | |
| − | حاج آقا سید روح الله | + | == مؤلف == |
| + | حاج آقا [[امام خمینی|سید روح الله الموسوى الخمینى]] رحمه الله معروف به امام خمینى (م 1368 ش). | ||
{{مشخصات کتاب | {{مشخصات کتاب | ||
| سطر ۲۷: | سطر ۲۸: | ||
}} | }} | ||
| − | ==زندگی‌نامه | + | ==زندگی‌نامه مؤلف== |
| − | این شخصیت بى نظیر عالم اسلام در خمین به عرصه این جهان گام نهاد. ایشان تا نوزده سالگى در زادگاه | + | این شخصیت بى نظیر عالم [[اسلام]] سال ۱۲۸۱ شمسی در خمین به عرصه این جهان گام نهاد. ایشان تا نوزده سالگى در زادگاه خود، به درس ابتدایى و تحصیل مقدمات عربى پرداخت و در سال ۱۳۳۹ ق براى ادامه تحصیل به شهر اراک هجرت کرد. بعد از انتقال [[حوزه علمیه]] به شهر [[قم]]، امام نیز روانه این شهر مى شود. |
| − | امام در [[فقه]] از آیت الله | + | امام در [[فقه]] از آیت الله [[شیخ عبد الکریم حائری یزدی|حائرى]] تا سال ۱۳۵۵ ق بهره مند بود و براى آموختن هئیت، [[نجوم]] و [[فلسفه]] مشاء در دروس مرحوم آیت الله رفیعى قزوینى حاضر شد. وى در [[عرفان]] و بالأخص عرفان آمیخته با فلسفه [[صدرالمتألهین|صدرالمتألهین]] از مرحوم [[آیت الله محمدعلی شاه آبادی|شاه آبادى]] استفاده کرد. |
| − | [[امام خمینى]] سال‌هاى طولانى در حوزه علمیه | + | [[امام خمینى]] سال‌هاى طولانى در [[حوزه علمیه قم|حوزه علمیه قم]] به تدریس خارج [[فقه]]، [[اصول فقه|اصول]]، [[فلسفه]]، [[عرفان]] و [[اخلاق]] پرداخت. وى در سال ۱۳۴۲ ش در مخالفت با دخالت آمریکا و [[اسرائیل|اسراییل]] در امور کشور دستگیر شد و به دستور شاه به کشور [[ترکیه|ترکیه]] و سپس به [[عراق]] تبعید شد. امام در تبعید، رهبرى انقلاب اسلامى را به عهده داشت و در سال ۱۳۵۷ ش انقلاب شکوهمند اسلامى به پیروزى رسید. امام یازده سال پس از پیروزى انقلاب اسلامى، در خرداد ۱۳۶۸ ش وفات یافت. |
| − | + | '''استادان:''' | |
| − | * آقا میرزا محمود افتخار العلماء | + | *آقا میرزا محمود افتخار العلماء |
| − | * میرزا رضا نجفى خمینى | + | *میرزا رضا نجفى خمینى |
| − | * آقا شیخ على محمد بروجردى | + | *آقا شیخ على محمد بروجردى |
| − | * آقا شیخ محمد گلپایگانى | + | *آقا شیخ محمد گلپایگانى |
| − | * آقا عباس | + | *آقا عباس اراکى |
| − | * سید محمدتقى خوانسارى | + | *سید محمدتقى خوانسارى |
| − | * سید على یثربى | + | *سید على یثربى کاشانى |
| − | * شیخ | + | *[[شیخ عبد الکریم حائری یزدی|شیخ عبدالکریم حائرى]] |
| − | * سید ابوالحسن رفیعى قزوینى | + | *سید ابوالحسن رفیعى قزوینى |
| − | * میرزا على | + | *میرزا على اکبرى حکمى یزدى |
| − | * محمدرضا | + | *محمدرضا مسجدشاهى اصفهانى |
| − | * میرزا جواد | + | *[[میرزا جواد آقا ملکی تبریزی|میرزا جواد ملکى تبریزى]] |
| − | * | + | *[[آیت الله محمدعلی شاه آبادی|میرزا على شاه آبادى]] و... |
| − | + | '''شاگردان:''' | |
| − | * آیت الله شهید مطهرى | + | *آیت الله [[شهید مطهرى|شهید مطهرى]] |
| − | * آیت الله بهشتى | + | *آیت الله [[شهید بهشتی|بهشتى]] |
| − | * آیت الله فاضل | + | *آیت الله [[آیت الله محمد فاضل لنکرانی|فاضل لنکرانى]] |
| − | * آیت الله سبحانى | + | *آیت الله [[جعفر سبحانی|سبحانى]] |
| − | * آیت الله | + | *آیت الله [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازى]] |
| − | * آیت الله جوادى آملى و | + | *آیت الله [[عبدالله جوادی آملی|جوادى آملى]] و ... |
| − | + | '''تألیفات:''' | |
| − | * تحریر الوسیلة | + | *تحریر الوسیلة |
| − | * چهل حدیث | + | *چهل حدیث |
| − | + | *تعلیقات على شرح [[فصوص الحکم ابن عربی (کتاب)|فصوص الحکم]] و مصباح الانس | |
| − | + | *مصباح الهدایة الى الخلافة والولایة | |
| − | * تعلیقات على شرح فصوص | + | *سرّ الصلاة |
| − | * مصباح الهدایة الى الخلافة والولایة | + | *کشف الاسرار |
| − | * سرّ الصلاة | + | *انوار الهدایة فى التعلیقة على الکفایة |
| − | * | + | *[[مناهج الوصول الی علم الاصول (کتاب)|مناهج الوصول الى علم الاصول]] |
| − | * انوار الهدایة فى التعلیقة على | + | *رسالة فى الطلب و الارادة |
| − | * مناهج الوصول الى علم الاصول | + | *مکاسب محرمه |
| − | * رسالة فى الطلب | + | *کتاب البیع<ref> تاریخ فقه و فقها، دکتر ابوالقاسم گرجى، انتشارات سمت، ۱۳۷۷، ص ۲۹۰-۲۸۹.</ref> |
| − | * | + | *ولایت فقیه یا حکومت اسلامى و... |
| − | |||
| − | * | ||
| − | ==معرفى اجمالى | + | ==معرفى اجمالى کتاب تحریر الوسیله== |
| − | این | + | این کتاب [[فقه|فقهى]] فتوایى است و در واقع تعلیقه است بر کتاب وسیلة النجاة، تصنیف [[آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی|سید ابوالحسن موسوى اصفهانى]]. مرحوم امام در مقدمه کتاب می گوید: «اینجانب قبلاً حاشیه ای بر کتاب «وسیلة النجاة» مرحوم آیة الله سید ابوالحسن اصفهانی قدس سره نوشته بودم ولی زمانی که از شهر «قم» به خاطر رویدادهای غم انگیزی که برای اسلام و مسلمین پیش آمد ـ که شاید تاریخ آن ها را ضبط کند ـ در اواخر ماه جمادی الثانی ۱۳۸۴ هـ .ق به «بورسا» از شهرهای ترکیه تبعید شدم و تحت نظر و مراقبت، فارغ البال بودم، تصمیم گرفتم به منظور سهولت استفاده، آن حاشیه را در متن کتاب مذکور مندرج نمایم. و اگر خدای تعالی توفیق دهد مسائل دیگری را هم که زیاد مورد ابتلا است به آن بیفزایم.» |
| − | این | + | تحریرالوسیله یک دوره کامل [[فقه]] است که از کتاب طهارت شروع مى شود و به کتاب دیات پایان مى یابد. این کتاب درسى و مورد توجه فقهاى فعلى است؛ به طورى که برخى از مجتهدان به جاى کتاب [[عروة الوثقى (کتاب)|عروة الوثقى]] (اثر [[سید محمدکاظم طباطبائی یزدی|سید محمدکاظم یزدی]])، این کتاب را متن درسى خارج فقه قرار داده اند. از جمله شروح آن، «تفصیل الشریعة فى شرح تحریر الوسیلة»، نوشته آیت الله العظمى [[آیت الله محمد فاضل لنکرانی|فاضل لنکرانى]] است. |
| + | |||
| + | دربرداشتن عمده ابواب فقهی مورد نیاز، به همراه مباحث نوین فقهی و دوری از فروعات نادر را می توان از مهمترین خصوصیات این کتاب بر شمرد. تحریر الوسیله بر خلاف برخی از آثار فتوایی موجود، پیشینه ای ریشه دار در فقه [[شیعه]] دارد و به واسطۀ «وسیلة النجاة» فقیه نامدار سید ابوالحسن اصفهانی به «ذخیرة الصالحین» و «عروة الوثقی» مرحوم [[سید محمدکاظم طباطبائی یزدی|فقیه یزدی]] و «نجاة العباد» [[شیخ محمدحسن نجفی|صاحب جواهر]] رحمهم الله، نسب رسانده و بسیاری از نکات دقیق و نضج یافتۀ این آثار را در خود جای داده است. | ||
| + | |||
| + | با توجه به نکات ذکر شده و از آن جا که تحریر الوسیله در ابتدا به صورت حاشیه بر «وسیلة النجاة» تألیف شده و سپس این حواشی توسط حضرت مؤلف قدس سره در متن وسیله داخل شده و با اضافاتی به صورت موجود درآمده است، ویژگی دیگری را به آن افزوده است که همگی دست به دست هم داده و ترجمۀ دقیق آن را با دشواری هایی فراتر از ترجمۀ یک متن عربی عادی در آورده است. دو ترجمۀ کامل از تحریر الوسیله در زمان حیات امام راحل در اختیار علاقه مندان قرار گرفته است، یکی ترجمۀ [[سید محمدباقر موسوی همدانی]] و دیگری ترجمۀ دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم. | ||
==وضعیت نشر کتاب== | ==وضعیت نشر کتاب== | ||
| − | این | + | این کتاب به کوشش «مطبعة الآداب فى النجف الاشرف» چاپ شده است. |
| − | ==پانویس == | + | ==پانویس== |
<references /> | <references /> | ||
| − | ==متن کتاب | + | ==متن کتاب == |
| − | [http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/38445/تحرير-الوسيلة | + | [http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/38445/تحرير-الوسيلة تحرير الوسيلة] |
[[رده:منابع فقهی]] | [[رده:منابع فقهی]] | ||
| − | ==منابع== | + | ==منابع== |
| − | کتابشناسی تفصیلی مذاهب | + | |
| + | * کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی، نویسنده: محمدرضا ضمیری. | ||
| + | * [http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_115500/%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87_%D8%AA%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%84%D9%87_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%B3_/%D8%AC_1/%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87_%D8%AA%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%84%D9%87_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%B3_%D8%AC_1_ پورتال امام خمینی]. | ||
نسخهٔ ۱۰ ژوئن ۲۰۱۹، ساعت ۱۰:۵۵
یکی از آثار ماندگار حضرت امام خمینی قدس سره کتاب شریف تحریر الوسیله است. این اثر گرانقدر گذشته از ویژگی های منحصر به فرد مؤلف آن، از امتیازات متعددی برخوردار است که در کمتر کتاب فتوایی می توان از آن سراغ گرفت.
محتویات
مؤلف
حاج آقا سید روح الله الموسوى الخمینى رحمه الله معروف به امام خمینى (م 1368 ش).
 | |
| نویسنده | روح الله موسوى خمینى |
| موضوع | فقه شيعه |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 2 |
|
| |
زندگی‌نامه مؤلف
این شخصیت بى نظیر عالم اسلام سال ۱۲۸۱ شمسی در خمین به عرصه این جهان گام نهاد. ایشان تا نوزده سالگى در زادگاه خود، به درس ابتدایى و تحصیل مقدمات عربى پرداخت و در سال ۱۳۳۹ ق براى ادامه تحصیل به شهر اراک هجرت کرد. بعد از انتقال حوزه علمیه به شهر قم، امام نیز روانه این شهر مى شود.
امام در فقه از آیت الله حائرى تا سال ۱۳۵۵ ق بهره مند بود و براى آموختن هئیت، نجوم و فلسفه مشاء در دروس مرحوم آیت الله رفیعى قزوینى حاضر شد. وى در عرفان و بالأخص عرفان آمیخته با فلسفه صدرالمتألهین از مرحوم شاه آبادى استفاده کرد.
امام خمینى سال‌هاى طولانى در حوزه علمیه قم به تدریس خارج فقه، اصول، فلسفه، عرفان و اخلاق پرداخت. وى در سال ۱۳۴۲ ش در مخالفت با دخالت آمریکا و اسراییل در امور کشور دستگیر شد و به دستور شاه به کشور ترکیه و سپس به عراق تبعید شد. امام در تبعید، رهبرى انقلاب اسلامى را به عهده داشت و در سال ۱۳۵۷ ش انقلاب شکوهمند اسلامى به پیروزى رسید. امام یازده سال پس از پیروزى انقلاب اسلامى، در خرداد ۱۳۶۸ ش وفات یافت.
استادان:
- آقا میرزا محمود افتخار العلماء
- میرزا رضا نجفى خمینى
- آقا شیخ على محمد بروجردى
- آقا شیخ محمد گلپایگانى
- آقا عباس اراکى
- سید محمدتقى خوانسارى
- سید على یثربى کاشانى
- شیخ عبدالکریم حائرى
- سید ابوالحسن رفیعى قزوینى
- میرزا على اکبرى حکمى یزدى
- محمدرضا مسجدشاهى اصفهانى
- میرزا جواد ملکى تبریزى
- میرزا على شاه آبادى و...
شاگردان:
- آیت الله شهید مطهرى
- آیت الله بهشتى
- آیت الله فاضل لنکرانى
- آیت الله سبحانى
- آیت الله مکارم شیرازى
- آیت الله جوادى آملى و ...
تألیفات:
- تحریر الوسیلة
- چهل حدیث
- تعلیقات على شرح فصوص الحکم و مصباح الانس
- مصباح الهدایة الى الخلافة والولایة
- سرّ الصلاة
- کشف الاسرار
- انوار الهدایة فى التعلیقة على الکفایة
- مناهج الوصول الى علم الاصول
- رسالة فى الطلب و الارادة
- مکاسب محرمه
- کتاب البیع[۱]
- ولایت فقیه یا حکومت اسلامى و...
معرفى اجمالى کتاب تحریر الوسیله
این کتاب فقهى فتوایى است و در واقع تعلیقه است بر کتاب وسیلة النجاة، تصنیف سید ابوالحسن موسوى اصفهانى. مرحوم امام در مقدمه کتاب می گوید: «اینجانب قبلاً حاشیه ای بر کتاب «وسیلة النجاة» مرحوم آیة الله سید ابوالحسن اصفهانی قدس سره نوشته بودم ولی زمانی که از شهر «قم» به خاطر رویدادهای غم انگیزی که برای اسلام و مسلمین پیش آمد ـ که شاید تاریخ آن ها را ضبط کند ـ در اواخر ماه جمادی الثانی ۱۳۸۴ هـ .ق به «بورسا» از شهرهای ترکیه تبعید شدم و تحت نظر و مراقبت، فارغ البال بودم، تصمیم گرفتم به منظور سهولت استفاده، آن حاشیه را در متن کتاب مذکور مندرج نمایم. و اگر خدای تعالی توفیق دهد مسائل دیگری را هم که زیاد مورد ابتلا است به آن بیفزایم.»
تحریرالوسیله یک دوره کامل فقه است که از کتاب طهارت شروع مى شود و به کتاب دیات پایان مى یابد. این کتاب درسى و مورد توجه فقهاى فعلى است؛ به طورى که برخى از مجتهدان به جاى کتاب عروة الوثقى (اثر سید محمدکاظم یزدی)، این کتاب را متن درسى خارج فقه قرار داده اند. از جمله شروح آن، «تفصیل الشریعة فى شرح تحریر الوسیلة»، نوشته آیت الله العظمى فاضل لنکرانى است.
دربرداشتن عمده ابواب فقهی مورد نیاز، به همراه مباحث نوین فقهی و دوری از فروعات نادر را می توان از مهمترین خصوصیات این کتاب بر شمرد. تحریر الوسیله بر خلاف برخی از آثار فتوایی موجود، پیشینه ای ریشه دار در فقه شیعه دارد و به واسطۀ «وسیلة النجاة» فقیه نامدار سید ابوالحسن اصفهانی به «ذخیرة الصالحین» و «عروة الوثقی» مرحوم فقیه یزدی و «نجاة العباد» صاحب جواهر رحمهم الله، نسب رسانده و بسیاری از نکات دقیق و نضج یافتۀ این آثار را در خود جای داده است.
با توجه به نکات ذکر شده و از آن جا که تحریر الوسیله در ابتدا به صورت حاشیه بر «وسیلة النجاة» تألیف شده و سپس این حواشی توسط حضرت مؤلف قدس سره در متن وسیله داخل شده و با اضافاتی به صورت موجود درآمده است، ویژگی دیگری را به آن افزوده است که همگی دست به دست هم داده و ترجمۀ دقیق آن را با دشواری هایی فراتر از ترجمۀ یک متن عربی عادی در آورده است. دو ترجمۀ کامل از تحریر الوسیله در زمان حیات امام راحل در اختیار علاقه مندان قرار گرفته است، یکی ترجمۀ سید محمدباقر موسوی همدانی و دیگری ترجمۀ دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
وضعیت نشر کتاب
این کتاب به کوشش «مطبعة الآداب فى النجف الاشرف» چاپ شده است.
پانویس
- ↑ تاریخ فقه و فقها، دکتر ابوالقاسم گرجى، انتشارات سمت، ۱۳۷۷، ص ۲۹۰-۲۸۹.
متن کتاب
منابع
- کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی، نویسنده: محمدرضا ضمیری.
- پورتال امام خمینی.
