احمد بن هلال عبرتائی: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ویرایش)
سطر ۱: سطر ۱:
 
{{خوب}}
 
{{خوب}}
«احمد بن هلال عبرتایی کرخی بغدادی» از مدعیان دروغین نیابت در دوران نایب دوم بوده است. وی پس از وفات نایب اول، منکرِ وکالت محمد بن عثمان شد و خط انحرافی را پیش گرفت. و مورد لعن و نفرین امام حسن عسگری علیه السلام قرار گرفت.  
+
«احمد بن هلال عبرتایی کرخی بغدادی» از مدعیان دروغین نیابت در دوران نایب دوم بوده است. وی پس از وفات [[عثمان بن سعید عمروی|نایب اول]]، منکرِ وکالت [[محمد بن عثمان عمرى|محمد بن عثمان]] شد و خط انحرافی را پیش گرفت. و مورد [[لعن]] و نفرین [[امام حسن عسکری علیه السلام|امام حسن عسکری]] علیه السلام قرار گرفت.  
  
 
==لقب==
 
==لقب==
بیشتر کتب رجالی او را ملقب به «عبرتائی» می دانند.<ref>فهرست، ص 50؛ رجال طوسی، ص 410.</ref> و [[شیخ طوسی]] او را «کرخی» نامگذاری کرده<ref>غیبه طوسی، ص 399.</ref> و «بغدادی» نیز درباره او گفته شده است.<ref>رجال طوسی، ص 410.</ref>
+
بیشتر کتب [[علم رجال|رجالی]] او را ملقب به «عبرتائی» می دانند.<ref>فهرست، ص ۵۰؛ رجال طوسی، ص ۴۱۰.</ref> و [[شیخ طوسی]] او را «کرخی» نامگذاری کرده<ref>غیبه طوسی، ص ۳۹۹.</ref> و «بغدادی» نیز درباره او گفته شده است.<ref>رجال طوسی، ص ۴۱۰.</ref>
  
 
==ولادت و وفات==
 
==ولادت و وفات==
وی در سال 180 هـ.ق در «عبرتا» که روستایی بزرگ و از نواحی نهروان [[بغداد]] است متولد شد و در سال 267 هـ.ق از دنیا رفت.<ref> فهرست، ص 50؛ رجال نجاشی، ج ص 218.</ref>
+
وی در سال ۱۸۰ هـ.ق در «عبرتا» که روستایی بزرگ و از نواحی نهروان [[بغداد]] است متولد شد و در سال ۲۶۷ هـ.ق از دنیا رفت.<ref> فهرست، ص ۵۰؛ رجال نجاشی، ج ۱، ص ۲۱۸.</ref>
  
 
==عبرتائی قبل از انحراف==
 
==عبرتائی قبل از انحراف==
  
عبرتائی قبل از انحرافش از شخصیت والایی برخوردار بوده و عالمی برجسته و عارفی متقی محسوب می شده است. او از عصر [[امام رضا]] علیه السلام بوده تا هفت سال گذشته از غیبت صغری و عبارات بعضی از علمای رجال دلالت بر مقام والای او دارد. نجاشی در رجال خویش می گوید: او «صالح الروایه» است و دو کتاب برای وی ذکر کرده است، کتاب «یوم ولیله» و «نوادر».<ref>رجال نجاشی، ج ص 218.</ref>
+
عبرتائی قبل از انحرافش از شخصیت والایی برخوردار بوده و عالمی برجسته و عارفی متقی محسوب می شده است. او از عصر [[امام رضا]] علیه السلام بوده تا هفت سال گذشته از [[غیبت صغری]] و عبارات بعضی از علمای رجال دلالت بر مقام والای او دارد. [[احمد بن علی نجاشی|نجاشی]] در رجال خویش می گوید: او «صالح الروایه» است و دو کتاب برای وی ذکر کرده است، کتاب «یوم و لیله» و «نوادر».<ref>رجال نجاشی، ج ۱، ص ۲۱۸.</ref>
  
احمد بن هلال پنجاه و چهار بار به [[حج]] رفته است و بیست نوبت از آن را با پای پیاده حج نموده است.<ref>اختیار معرفه الرجال، ج2، ص816.</ref>
+
احمد بن هلال پنجاه و چهار بار به [[حج]] رفته است و بیست نوبت از آن را با پای پیاده حج نموده است.<ref>اختیار معرفه الرجال، ج۲، ص۸۱۶.</ref>
  
 
==عبرتائی پس از انحراف==
 
==عبرتائی پس از انحراف==
عبرتائی پس از مدتی دچار انحراف و ارتجاع شد؛ به گونه‌اي که حضرت عسکري‌ عليه السلام او را بسيار نکوهش کرد و در موردش فرمود: «از اين صوفي رياکار و بازيگر پروا کنيد».<ref>محمد بن عمرکشي، رجال کشي، ص535.</ref>
+
عبرتائی پس از مدتی دچار انحراف و ارتجاع شد؛ به گونه‌ای که حضرت عسکری علیه السلام او را بسیار نکوهش کرد و در موردش فرمود: «از این صوفی ریاکار و بازیگر پروا کنید».<ref>محمد بن عمرکشی، رجال کشی، ص۵۳۵.</ref>
  
برخي نيز اين جمله را در نکوهش او از جانب حضرت مهدي‌ عليه السلام دانسته‌اند که در هر حال نشانگر پليدي و گمراهي اين مرد است.
+
برخی نیز این جمله را در نکوهش او از جانب [[امام زمان عجل الله فرجه الشریف|حضرت مهدی]] علیه السلام دانسته‌اند که در هر حال نشانگر پلیدی و گمراهی این مرد است.
  
او تا زمان نيابت جناب محمد بن عثمان زيست و با سماجت بسيار، سفارت آن جناب را انکار کرد. توقيع مبارکي از جانب حضرت مهدي ‌عليه السلام در مورد لعن و نفرين بر او و لزوم اظهار بيزاري از کارهايش صدور يافته است.<ref>ر.ک: شيخ طوسي، کتاب الغيبة، ص 353.</ref>
+
او تا زمان نیابت جناب محمد بن عثمان زیست و با سماجت بسیار، سفارت آن جناب را انکار کرد. [[توقیعات امام زمان (عج)|توقیع]] مبارکی از جانب حضرت مهدی ‌علیه السلام در مورد لعن و نفرین بر او و لزوم اظهار بیزاری از کارهایش صدور یافته است.<ref>ر.ک: شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۳۵۳.</ref>
  
از تاريخ فهميده مي‌شود که احمد بن هلال تا آخر سفارت و نيابت نايب نخست منحرف نشده بود؛ لکن به مجرد وفات عثمان بن سعيد در نايب دوم شک کرد و نيابت او را نپذيرفت!<ref>سيد محمدصدر، تاريخ‌الغيبةالصغري، ص 502.</ref>
+
از تاریخ فهمیده می‌شود که احمد بن هلال تا آخر سفارت و نیابت نایب نخست منحرف نشده بود؛ لکن به مجرد وفات [[عثمان بن سعید عمروی|عثمان بن سعید]] در نایب دوم شک کرد و نیابت او را نپذیرفت!<ref>سید محمدصدر، تاریخ‌الغیبةالصغری، ص ۵۰۲.</ref>
  
شيعيان هم پس از عزل، او را ملعون دانسته و از وي دوري جستند. پس از [[مرگ]] وي توقيعي از طرف ولي عصر عليه السلام بدست حسين بن روح به شرح ذيل صادر شد:
+
[[شیعه|شیعیان]] هم پس از عزل، او را ملعون دانسته و از وی دوری جستند. پس از مرگ وی توقیعی از طرف [[امام زمان عجل الله فرجه الشریف|ولی عصر]] علیه السلام بدست [[ابوالقاسم حسین بن روح نوبختى|حسین بن روح]] به شرح ذیل صادر شد:
  
«خداوند از فرزند هلال نگذرد که بدون اجازه و رضايت ما در کار ما مداخله و تنها به ميل خود عمل مي‌کرد تا آنکه پروردگار با نفرين ما زندگي‌اش را به انجام رساند. ما در زمان حياتش نيز انحرافش را به خواص شيعيان خود اعلام کرديم. اين را به هر کس که درباره او مي‌پرسد، برسانيد. هيچ يک از شيعيان ما معذور نيست در آنچه افراد مورد اعتماد از ما نقل مي‌کنند، ترديد کند؛ زيرا مي‌دانند ما اسرار خود را با آنان مي‌گوييم».
+
«خداوند از فرزند هلال نگذرد که بدون اجازه و رضایت ما در کار ما مداخله و تنها به میل خود عمل می‌کرد تا آنکه پروردگار با نفرین ما زندگی‌اش را به انجام رساند. ما در زمان حیاتش نیز انحرافش را به خواص شیعیان خود اعلام کردیم. این را به هر کس که درباره او می‌پرسد، برسانید. هیچ یک از شیعیان ما معذور نیست در آنچه افراد مورد اعتماد از ما نقل می‌کنند، تردید کند؛ زیرا می‌دانند ما اسرار خود را با آنان می‌گوییم».
  
آن حضرت در توقيعي ديگر فرمود: «ابن هلال ايمان خود را پايدار نداشت و با آن که مدت طولاني خدمت کرد، بدست خود ايمانش را به کفر دگرگون ساخت و خدا نيز او را کيفر داد».<ref>ر.ک: رجال الکشي، ص535؛ کتاب الغيبة، ص 353.</ref>
+
آن حضرت در توقیعی دیگر فرمود: «ابن هلال [[ایمان|ایمان]] خود را پایدار نداشت و با آن که مدت طولانی خدمت کرد، بدست خود ایمانش را به [[کفر]] دگرگون ساخت و خدا نیز او را کیفر داد».<ref>ر.ک: رجال الکشی، ص۵۳۵؛ کتاب الغیبة، ص ۳۵۳.</ref>
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==
سطر ۳۴: سطر ۳۴:
 
==منابع==
 
==منابع==
  
* موعودنامه (فرهنگ الفبایی مهدویت)/ مجتبی تونه ای/ انتشارات مشهور/ ص 77.
+
*موعودنامه (فرهنگ الفبایی مهدویت)/ مجتبی تونه ای/ انتشارات مشهور/ ص 77.
* فرهنگ نامه مهدویت، خدامراد سلیمیان/ بنياد فرهنگي مهدي موعود عجل الله تعالی فرجه الشریف/ ص 21.
+
*فرهنگ نامه مهدویت، خدامراد سلیمیان/ بنياد فرهنگي مهدي موعود عجل الله تعالی فرجه الشریف/ ص 21.
 
*[http://www.yaraneentezar.com/content/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%A8%D9%86-%D9%87%D9%84%D8%A7%D9%84-%D8%B9%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D8%A6%DB%8C سایت یاران انتظار].
 
*[http://www.yaraneentezar.com/content/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%A8%D9%86-%D9%87%D9%84%D8%A7%D9%84-%D8%B9%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D8%A6%DB%8C سایت یاران انتظار].
  

نسخهٔ ‏۲۳ آوریل ۲۰۱۹، ساعت ۰۵:۰۲

«احمد بن هلال عبرتایی کرخی بغدادی» از مدعیان دروغین نیابت در دوران نایب دوم بوده است. وی پس از وفات نایب اول، منکرِ وکالت محمد بن عثمان شد و خط انحرافی را پیش گرفت. و مورد لعن و نفرین امام حسن عسکری علیه السلام قرار گرفت.

لقب

بیشتر کتب رجالی او را ملقب به «عبرتائی» می دانند.[۱] و شیخ طوسی او را «کرخی» نامگذاری کرده[۲] و «بغدادی» نیز درباره او گفته شده است.[۳]

ولادت و وفات

وی در سال ۱۸۰ هـ.ق در «عبرتا» که روستایی بزرگ و از نواحی نهروان بغداد است متولد شد و در سال ۲۶۷ هـ.ق از دنیا رفت.[۴]

عبرتائی قبل از انحراف

عبرتائی قبل از انحرافش از شخصیت والایی برخوردار بوده و عالمی برجسته و عارفی متقی محسوب می شده است. او از عصر امام رضا علیه السلام بوده تا هفت سال گذشته از غیبت صغری و عبارات بعضی از علمای رجال دلالت بر مقام والای او دارد. نجاشی در رجال خویش می گوید: او «صالح الروایه» است و دو کتاب برای وی ذکر کرده است، کتاب «یوم و لیله» و «نوادر».[۵]

احمد بن هلال پنجاه و چهار بار به حج رفته است و بیست نوبت از آن را با پای پیاده حج نموده است.[۶]

عبرتائی پس از انحراف

عبرتائی پس از مدتی دچار انحراف و ارتجاع شد؛ به گونه‌ای که حضرت عسکری علیه السلام او را بسیار نکوهش کرد و در موردش فرمود: «از این صوفی ریاکار و بازیگر پروا کنید».[۷]

برخی نیز این جمله را در نکوهش او از جانب حضرت مهدی علیه السلام دانسته‌اند که در هر حال نشانگر پلیدی و گمراهی این مرد است.

او تا زمان نیابت جناب محمد بن عثمان زیست و با سماجت بسیار، سفارت آن جناب را انکار کرد. توقیع مبارکی از جانب حضرت مهدی ‌علیه السلام در مورد لعن و نفرین بر او و لزوم اظهار بیزاری از کارهایش صدور یافته است.[۸]

از تاریخ فهمیده می‌شود که احمد بن هلال تا آخر سفارت و نیابت نایب نخست منحرف نشده بود؛ لکن به مجرد وفات عثمان بن سعید در نایب دوم شک کرد و نیابت او را نپذیرفت![۹]

شیعیان هم پس از عزل، او را ملعون دانسته و از وی دوری جستند. پس از مرگ وی توقیعی از طرف ولی عصر علیه السلام بدست حسین بن روح به شرح ذیل صادر شد:

«خداوند از فرزند هلال نگذرد که بدون اجازه و رضایت ما در کار ما مداخله و تنها به میل خود عمل می‌کرد تا آنکه پروردگار با نفرین ما زندگی‌اش را به انجام رساند. ما در زمان حیاتش نیز انحرافش را به خواص شیعیان خود اعلام کردیم. این را به هر کس که درباره او می‌پرسد، برسانید. هیچ یک از شیعیان ما معذور نیست در آنچه افراد مورد اعتماد از ما نقل می‌کنند، تردید کند؛ زیرا می‌دانند ما اسرار خود را با آنان می‌گوییم».

آن حضرت در توقیعی دیگر فرمود: «ابن هلال ایمان خود را پایدار نداشت و با آن که مدت طولانی خدمت کرد، بدست خود ایمانش را به کفر دگرگون ساخت و خدا نیز او را کیفر داد».[۱۰]

پانویس

  1. فهرست، ص ۵۰؛ رجال طوسی، ص ۴۱۰.
  2. غیبه طوسی، ص ۳۹۹.
  3. رجال طوسی، ص ۴۱۰.
  4. فهرست، ص ۵۰؛ رجال نجاشی، ج ۱، ص ۲۱۸.
  5. رجال نجاشی، ج ۱، ص ۲۱۸.
  6. اختیار معرفه الرجال، ج۲، ص۸۱۶.
  7. محمد بن عمرکشی، رجال کشی، ص۵۳۵.
  8. ر.ک: شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۳۵۳.
  9. سید محمدصدر، تاریخ‌الغیبةالصغری، ص ۵۰۲.
  10. ر.ک: رجال الکشی، ص۵۳۵؛ کتاب الغیبة، ص ۳۵۳.


منابع

  • موعودنامه (فرهنگ الفبایی مهدویت)/ مجتبی تونه ای/ انتشارات مشهور/ ص 77.
  • فرهنگ نامه مهدویت، خدامراد سلیمیان/ بنياد فرهنگي مهدي موعود عجل الله تعالی فرجه الشریف/ ص 21.
  • سایت یاران انتظار.