محل خیمه‌گاه کاروان امام حسین علیه‌السلام

در سمت جنوب غربى حرم مطهر خيمه‌گاه حسينى قرار دارد و بنا به نقل مورخان محل برافراشته شدن خيمه‌ها و چادرهاى سيد الشهداء (ع) و ياران او بود. اين محل توسط سيد على طباطبائى (صاحب رياض العلماء) ساخته شد. او پس از حمله وهابى‌ها به كربلا (سال 1217 ه ق) اقدام بساختن باروى شهركربلا كرد و در همان هنگام اين خيمه‌گاه را نيز بنا كرد و اين محل را بعنوان گورستان انتخاب كرد و نام قبلى آن را كه (الطرف) بود به (المخيم) تغيير داد البته اين منطقه درگذشته‌هاى بسيار دور به محله (آل عيسى) مشهور بود. آل عيسى يكى از خاندان هاى علوى ساكن كربلا بودند كه نسب و شجره‌نامه آنها به زيد بن على بن الحسين (ع) مى‌رسد.

در سال 1271 ه ق همسرآصف الدوله دستور داد كه ساختمان فعلى خيمه‌گاه ساخته شود و رباطى دركنارآن بنا شود. چندى بعد مدحت پاشا دستور داد كه ساختمان خيمه‌گاه بازسازى شود تا درآن از ناصرالدين شاه و همراهانش پذيرايى شود.

در قرن دهم هجرى شخصى به نام (عبدالمؤمن دده) هنگاميكه دركربلا ساكن بود، اتاقى در اين محل ساخت و نهال‌هايى از درخت خرما كنارآن كاشت كه امروزه اين بوستان دركنار خيمه‌گاه قرار دارد وآن را بوستان دده مى‌نامند. در سال 1978 م ساختمان خيمه‌گاه مجدداً بازسازى گرديد. اين ساختمان يكى از اماكن زيارتى معروف كربلا است كه مردم بقصد تبرك و نذر وگرفتن حاجات به آن روى‌ مى‌آورند. بر بالاى در خيمه‌گاه سنگ مرمرى قرار دارد كه اين ابيات برآن نقش بسته است: يا زائراً خيم الحسين بكربلا طف فى جوانبها مع ساجم‌ فاذا وصلت الى خيام بنى الهدى‌ اهل الفضائل من سلاله هاشم‌ واذكر اباالفضل المضرج بالدما وعلى الاكبر ثم القاسم‌ واذكرحسين السبط لما قد هوى‌ فوق الصعيد ولايرى من راحم‌

اى كسيكه به زيارت خيمه‌گاه حسين دركربلا آمده‌اى، با چشم‌گريان اطراف آن طواف كن. و هنگاميكه به خيمه‌گاه خاندان هدايت و اهل فضيلت نسل بنى‌هاشم رسيدى. ابوالفضل (ع) خون آلود و على اكبر و قاسم را به خاطرآور. همچنين امام حسين (ع) را به يادآوركه بر روى خاك افتاده وكسى به او رحم نمى‌كند). در اين خيمه‌گاه همه ساله روزهاى دوازدهم و سيزدهم محرم عزاى بزرگى توسط زنان شيعه برگزار مى‌شود. اين مراسم در نيمه شعبان و اربعين حسينى نيز برپا مى‌شود.